Wychowawcze i kształcące wartości zabaw i gier ruchowych - referat

Referat opracowała Lidia Jurkowska nauczyciel Samorządowego Przedszkola w Zagórzanach.

~Zabawy i gry ruchowe - obok zabaw manipulacyjnych, naśladowczych, konstrukcyjnych i gier dydaktycznych stanowią jedną z najbardziej interesujących form zabawowych dzieci.
Od pozostałych zabaw różnią się tym, iż opierają się o różnorodne postacie ruchu, który w nich dominuje, a także tym, że mają swoje prawidła i określone ramy. Każda z nich ma własną fabułę, treść ruchową i swoistą organizacje.
Zabawy i gry ruchowe pełnią przede wszystkim rolę bodźca fizycznego, oddziałującego na fizyczną stronę osobowości człowieka, co powoduje iż są jednym z najbardziej uniwersalnych środków wychowania fizycznego. Równocześnie dają możliwość oddziaływania na psychiczną i umysłową stronę osobowości bawiącego się i sprzyja odprężeniu i czynnemu wypoczynkowi
~Zabawy i gry ruchowe wszechstronnie oddziałują na organizm dziecka, przyczyniając się do podnoszenia sprawności fizycznej oraz rozwijania wszystkich cech motoryki jak : siła, szybkość, zręczność, wytrzymałość.
~Zabawom i grom ruchowym towarzyszy zwykle duże zaangażowanie uczuciowe, przeżywanie silnych emocji: radości, zadowolenia, a także skupienia i zainteresowania. .Zabawy ruchowe rozwijają także pamięć i twórczą wyobraźnię dziecka, doskonalą i podnoszą ich znaczenie, wszechstronnie wpływają na ich rozwój.
Wywierają również dobroczynny wpływ na rozwój charakteru dzieci i także jego cechy, jak : samodzielność, śmiałość, pomysłowość, panowanie nad sobą, dokładność, zdyscyplinowanie i inne.
Mają również „ społeczny" charakter, tzn. przyzwyczajają dzieci do działalności w zespole, do podejmowania obowiązków, rozwijają koleżeństwo, solidarność z innymi, uczciwość i zdyscyplinowanie.
-Rolą nauczyciela i wychowawcy jest umiejętne kierowanie zabawami, według określonych reguł podsuwanie wciąż nowych zabaw a przede wszystkim zachęcanie wszystkich dzieci do wspólnych zabaw.
Podsumowując pamiętajmy, że zabawy i gry wy wywierają wszechstronny wpływ dzięki temu, że:
- Wprowadzają radosny nastrój i dobre samopoczucie,
- podnoszą stan zdrowotny
stwarzają najlepsze warunki dla czynnego wypoczynku
- wzmagają ogólny rozwój
- rozwijają sprawność fizyczną
wyrabiają dodatnie cechy charakteru, a w szczególności świadomą dyscyplinę i karność oraz umiejętność zespołowego współdziałania i współzawodnictwa.
Do prowadzenia zabaw potrzebne są różne przybory, przyrządy, które podnoszą zainteresowanie dzieci, np. szarfy, woreczki, obręcze, laski, piłki itp.
Możemy wykorzystać również „ nietypowe" przyrządy do ćwiczeń, jak: gazety, plastikowe butelki, kulki z gazet itp.
Należy dbać o to aby wszystkie dzieci chciały brać udział we wspólnych zabawach ruchowych podczas których integrują się z grupą oraz przezwyciężają nieśmiałość. Ważne jest aby nauczyciel również brał udział we wspólnych zabawach ruchowych podczas których integrują się z grupą oraz przezwyciężają nieśmiałość.
Ważne jest również aby nauczyciel brał udział w zabawach, oraz był obiektywny i sprawiedliwy
Dobry nauczyciel i wychowawca musi dokładnie poznać treść zabaw, przemyśleć sposób ich prowadzenia i całą organizację. Istotne jest by nieustannie odnawiać i wzbogacać zasób zabaw, tak by dzieci chętnie brały w nich udział.
Rodzaje zabaw to m.in.
-zabawy orientacyjno- porządkowe
-Zabawy bieżne
-Zabawy rzutne
-Zabawy skoczne
-Zabawy ze śpiewem
-Zabawy i ćwiczenia na powietrzu
-Zabawy sportowe (saneczkowanie, zabawy i ćwiczenia na nartach)
-Zabawy z piłką, woreczkiem itp.
-Zabawy i ćwiczenia oddechowe
-Ćwiczenia relaksacyjne i masaż relaksacyjny
-Ćwiczenia inhibicyjno – incytacyjne

Istotne jest aby nauczyciel kierował zabawą „pilnował" reguł, ale zbytnio nie moralizował i nie narzucał swojej osoby, tak aby dzieci bawiły się radośnie w grupie
-nie nadzorowane i nie kontrolowane zbytnio przez osobę dorosłą

- Bibliografia

1. "Gry i zabawy ruchowe" Roman Trześniowski
2. "Dziecko w świecie" Małgorzata Kokoszka, Ewa Lelo, B.Michalska
3. "Poradnik wychowania zdrowotnego dzieci w wieku 3-6 lat" (część II i I) R.Janowska
4. "Materiały do ćwiczeń"
~ Przykłady zabaw ~
= zabawy z piłką: - "Piłka parzy" - bieg w rozsypce, dzieci uciekają przed piłką -„Kolory" -łapanie piłki i szukanie danego koloru -„Zrób to co ja" - dzieci naśladują czynności nauczycieli -„ Piłka w tunelu" — dzieci stają w rzędzie jedno za drugim, podając piłkę pod nogami
= zabawy i ćwiczenia oddechowe: - „ Rozpędzanie chmurek" - leżenie na plecach, wymachy rąk nad głową
- „ Gorące mleko" - siad skrzyżny, ręce blisko siebie, dmuchanie lekko na dłonie „Piórka"- piórko na dłoni, zdmuchiwanie go i chwytanie
„Balonik" - nabieranie powietrza do ust, dotykanie palcami policzków i „pękanie" balonów
= zabawy ruchowe „Popcorn" — skoki coraz szybciej
„Pająk i muchy" — wybór „pająka" jedno z dzieci „ Wiewiórki w dziuplach" — zabawy w trójkach „Jerze na spacerze" czworakowanie, wyginanie na palce, relaksacja zwijanie w kłębek
= zabawy ruchowo - naśladowcze:„ Co robi przedszkolak" - dzieci naśladują czynności przedszkolaka -Szyjemy ubranka -„Budujemy mosty"
= ćwiczenia inhibicyjno - incytacyjne: ( hamuję - pobudzam") „Wschód i zachód słońca „ : wypinanie i skłony Jest muzyka i nie ma" (szybkie zmiany) -Przy muzyce zabawa, gdy jej brak leżenie przodem
= masaż relaksacyjny: - „ Zmęczone stopy" - dzieci w parach masują części ciała :
głowa, ręka, noga itp.
=zabawy pantomimiczne: -„Wizyta u jabłoni"
-marsz do sadu
-zrywamy jabłka
-niesiemy owoce
-odpoczynek
-radość z owoców

-„Zrób to co ja" - naśladowanie ruchów nauczycielki, np.: masowanie głowy, ocieranie „potu” z czoła i mówienie UFF
OCH
ACH itp.
= zabawy relaksacyjne: „ Co zniknęło"?
- ułożenie 4, 5 zabawek schowanie jednej, dziecko zgaduje co zniknęło.