Nie zabijaj

Przykazanie V - „ Nie zabijaj”
Klasy I – IV LO
Cele:
- kształtowanie postaw szacunku wobec ludzkiego życia,
- motywowanie do podejmowania odpowiedzialności za życie własne i innych.
Metody, techniki i formy:
Analiza tekstu, wykład, rozmowa kierowana, praca indywidualna, piosenka.
Środki dydaktyczne:
- Pismo Święte,
- Katechizm Kościoła Katolickiego,
- Kartka z Art. 38 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej „ Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”- zał.1
- Kartka Wj 20,13 „Nie zabijaj” - zał.2
- tablica interaktywna,
- karta pracy 1
- załącznik 3
Wstęp

Wprowadzenie nauczyciela
- Dziś powiemy sobie o prawie każdego człowieka do życia.
Prawo do życia – najważniejsze, nadrzędne prawo istoty ludzkiej, zgodnie z którym każdy człowiek ma prawo żyć i nikt nie może samowolnie pozbawić życia innego człowieka.
- Gdzie możecie znaleźć informacje o prawach człowieka do życia?

Nauczyciel zapisuje na tablicy słowa:
PRAWO CZŁOWIEKA DO ŻYCIA - młodzież dopisuje własne przemyślenia
Krótkie podsumowanie pracy uczniów.
(pożądane odpowiedzi:
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Biblia, Katechizm Kościoła Katolickiego)
Art.38 Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia.
5. Nie zabijaj
Piąte przykazanie Dekalogu „Nie zabijaj” bierze w obronę największą ludzką wartość – życie człowieka.
W tym przykazaniu Bóg pochyla się nad człowiekiem i jego życiem. Powierza też człowiekowi władzę nad światem, by ten strzegł go i ochraniał. Nakazuje nam stać na straży danego przez Niego daru życia. Przykazanie zakazuje naruszania praw człowieka.
Posłuchajcie piosenki, która niesie w sobie przesłanie o potrzebie szacunku wobec życia. https://you.be/I2dkpNkY-js
Bóg jest Panem życia. Przykazanie „Nie zabijaj” jest wezwaniem, które ma chronić ludzi przed jego niszczeniem. Z tego wezwania wynika dobro, porządek moralny i poszanowanie godności każdego człowieka. Kościół broni tej zasady z wielką gorliwością.
Dziś zajmiemy się wybranymi kwestiami, które stanowią pewnego rodzaju dylematy w odniesieniu do piątego przykazania Dekalogu.
Przykazanie piąte możemy rozważać w dwóch aspektach: - pozytywnym
- negatywnym
Jakie są aspekty pozytywne?
Patrząc na przykazania Boże od strony pozytywnej to nakazuje ono troskę o:
1. Życie duchowe
Dbałość o życie duchowe możemy wyrazić poprzez:
 życie Boże – trwanie w stanie łaski uświęcającej
 rozwijanie życia Bożego
 modlitwa
 czytanie Pisma świętego
 sakramenty
 katecheza
 unikanie grzechu
 respektowanie głosu sumienia
2.Duchowa adopcja dziecka poczętego
To modlitwa jednym dziesiątkiem różańca 9 miesięcy podczas której modlimy się za dzieci poczęte zagrożone z różnych powodów aborcją, o to aby mógł się narodzić.
3.Życie fizyczne
Piąte przykazanie przypomina nam, że życie jest darem otrzymanym od Boga, którego nie wolno niszczyć na żadnym jego etapie.
KKK 2319
„ Każde życie ludzkie od chwili poczęcia aż do śmierci jest święte, ponieważ osoba ludzka była chciana dla niej samej na obraz i podobieństwo Boga żywego i świętego”
- Jak to rozumieć?
Człowiek, dzięki swojej nieśmiertelnej duszy jest powołany do życia wiecznego. Ze względu na godność człowieka stworzonego przez Boga nie wolno niszczyć jego życia.
4.Zdrowie
O zdrowie dbamy poprzez:
 zdrowy styl życia
 respektowanie potrzeb ciała ( odpowiednia ilość snu i pożywienia)
 unikanie nałogów
 zdrowe odżywianie
 dbałość o odporność
 zachowanie środków ostrożności
 właściwe stosowanie leków
5.Rozwój
Troska o rozwój osobowy, nakazuje tworzenie takich warunków, aby każdy mógł żyć w pokoju i rozwijać wszystkie otrzymane od Boga talenty, aby nimi służyć w pełni innym.

Jakie są aspekty negatywne piątego przykazania?
Praca indywidualna uczniów – karta pracy 1
Prosimy chętne osoby o odczytanie swoich podkreśleń na karcie. (celem rozeznania jakie jest podejście młodzieży do tematu).

Kwestie związane z piątym przykazaniem zostały przez Kościół opisane między innymi w Katechizmie Kościoła Katolickiego, dlatego też będziemy opierać się na nauce Kościoła i jego stanowisku.
Omówimy krótko wykroczenia przeciw temu przykazaniu.
1.Zabójstwo
Według Katechizmu:
„ Nikt z żadnej sytuacji, nie może rościć sobie prawa do bezpośredniego niszczenia niewinnej istoty ludzkiej” KKK 2258
„ Piąte przykazanie zakazuje pod grzechem ciężkim zabójstwa bezpośredniego i zamierzonego. Zabójca i ci, którzy dobrowolnie współdziałają w zabójstwie, popełniają grzech, który woła o pomstę do nieba.” KKK 2268
„ Sam Bóg jest Panem życia, od jego początku aż do końca” KKK 2258
2. Narażanie na niebezpieczeństwo
„ Nie tylko zabójstwo jest grzechem. Także celowe działania, które mogą pośrednio doprowadzić do śmierci są niemoralne. Nie wolno narażać bez powodu na niebezpieczeństwo ani bliźnich, ani siebie. Prawo moralne zakazuje narażania kogoś bez ważnego powodu na śmiertelne ryzyko oraz odmówienia pomocy osobie będącej
w niebezpieczeństwie” KKK 2269
3. Eutanazja gr. eu–thanato – „dobra śmierć”
„ Eutanazja bezpośredni, niezależnie od motywów i środków, polega na położeniu kresu życia osób upośledzonych, chorych lub umierających. Jest ona moralnie niedopuszczalna.” KKK 2277
„W ten sposób działanie lub zaniechanie działania, które samo w sobie lub w zamierzeniu zadaje śmierć, by zlikwidować ból, stanowi zabójstwo głęboko sprzeczne z godnością osoby ludzkiej i z poszanowaniem Boga żywego, jej Stwórcy”. KKK 2277
Cierpienie ma też aspekt zadośćuczynienia za grzechy w obliczu życia wiecznego.
Trzeba odróżnić eutanazję od uporczywej terapii – czyli sztucznego podtrzymywania życia przez maszyny kiedy śmierć już nastąpiła – wtedy można odłączyć od aparatury.
Tylko Bóg ma prawo decydować o momencie śmierci.
4. Przerywanie ciąży – aborcja
Nauka Kościoła o przerywaniu ciąży:
„Ponieważ embrion powinien być uważany za osobę od chwili poczęcia, powinno się bronić jego integralności, troszczyć się o niego i leczyć go jak każdą inną istotę ludzką.” KKK 2323
„ Dziecko od chwili poczęcia ma prawo do życia. Bezpośrednie przerywanie ciąży, to znaczy zamierzone jako cel lub środek, jest praktyką...haniebną, poważnie sprzeciwiającą się prawu moralnemu. Kościół nakłada kanoniczną karę ekskomuniki za to przestępstwo przeciw życiu ludzkiemu.” KKK 2322

5. Eksperymenty na embrionach
„ Ponieważ embrion powinien być uważany za osobę od chwili poczęcia, powinno się bronić jego integralności, troszczyć się o niego i leczyć go w miarę możliwości jak każdą inną istotę ludzką.
Diagnostyka prenatalna jest moralnie dozwolona, jeśli „szanuje życie embrionu” i płodu ludzkiego, dąży do jego ochrony albo do jego indywidualnego leczenia...Sprzeciwia się prawu moralnemu wtedy, gdy w zależności od wyników prowadzi do przerwania ciąży.”
KKK 2274
6. Samobójstwo
„ Każdy jest odpowiedzialny przed Bogiem za swoje życie, które od Niego otrzymał. Bóg pozostaje najważniejszym Panem życia. Jesteśmy obowiązani przyjąć je z wdzięcznością i chronić je ze względu na Jego cześć i dla zbawienia naszych dusz. Jesteśmy zarządcami, a nie właścicielami życia, które Bóg nam powierzył. Nie rozporządzamy nim.” KKK 2280
„ Samobójstwo popełnione z zamiarem dania „przykładu”, zwłaszcza ludziom młodym, nabiera dodatkowo ciężaru zgorszenia. Dobrowolne współdziałanie w samobójstwie jest sprzeczne z prawem moralnym”
KKK 2282
„ Ciężkie zaburzenia psychiczne, strach lub poważna obawa przed próbą, cierpieniem lub torturami mogą zmniejszyć odpowiedzialność samobójcy” KKK 2282
7. Uzależnienia (narkotyki, alkohol, tytoń, pożywienie, leki)
„ Używanie narkotyków wyrządza bardzo poważne szkody zdrowiu i życiu ludzkiemu. Jest ciężkim wykroczeniem, chyba że wynika ze wskazań ściśle leczniczych. Potajemna produkcja i sprzedaż narkotyków są działaniami gorszącymi; stanowią one bezpośredni współudział w działaniach głęboko sprzecznych z prawem moralnym, ponieważ skłaniają do nich” KKK 2291
„ Cnota umiarkowania uzdalnia do unikania wszelkiego rodzaju nadużyć dotyczących pożywienia, alkoholu, tytoniu i leków. Ci, którzy w stanie nietrzeźwym lub na skutek nadmiernego upodobania do szybkości zagrażają bezpieczeństwu innych lub swemu własnemu – na drogach, na morzu lub w powietrzu – ponoszą poważną winę.”
KKK 2290
8. Terroryzm, branie zakładników, tortury
„ Uprowadzenie i branie zakładników sieją grozę i w ten sposób wywierają niedopuszczalną presję na ofiary. Są one moralnie niedopuszczalne. Terroryzm grozi, rani i zabija wszystkich bez różnicy; jest on w poważnej sprzeczności ze sprawiedliwością i miłością. Stosowanie tortur, polegające na przemocy fizycznej lub moralnej w celu wymuszenia zeznań, ukarania winnych, zastraszania przeciwników, zaspokojenia nienawiści jest sprzeczne z poszanowaniem osoby i godności ludzkiej. Bezpośrednio zamierzone amputacje, okaleczenia ciała lub sterylizacja osób niewinnych są sprzeczne z prawem moralnym poza wskazaniami medycznymi o charakterze ściśle leczniczym” KKK 2297
9. Brak troski o umierających, profanowanie ciał zmarłych
„ Należ okazywać uwagę i troskę umierającym, by pomóc im przeżyć ostatnie chwile w godności i w pokoju. Powinna wspomagać ich modlitwa bliskich, którzy winni zatroszczyć się o to, by chorzy w odpowiednim czasie przyjęli sakramenty, przygotowujące na spotkanie z Bogiem żywym.” KKK 2299-2300
10. Brak troski o zdrowie
„ Życie i zdrowie fizyczne są cennymi dobrami powierzonymi nam przez Boga. Mamy się o nie rozsądnie troszczyć, uwzględniając potrzeby drugiego człowieka i dobra wspólnego” KKK 2288
11. Kult ciała
„ Chociaż nauka moralna wzywa do poszanowania życia fizycznego, nie czyni z niego wartości absolutnej, Sprzeciwia się ona mentalności neopogańskiej, która zmierza do szerzenia kultu ciała, do poświęcania mu wszystkiego, do bałwochwalczego stosunku do sprawności fizycznej i sukcesu sportowego. Z powodu selektywnego wyboru jakiego dokonuje między silnymi a słabymi, mentalność to może prowadzić do wypaczenia stosunków międzyludzkich” KKK 2288
12. Wszczynanie i promowanie niesprawiedliwych wojen
„ Z powodu zła i niesprawiedliwości, jakie pociąga za sobą każda wojna, Kościół usilnie wzywa wszystkich do modlitwy i działania, by dobroć Boża uwolniła nas od odwiecznego zniewolenia przez wojnę” KKK 2307

Podsumowanie:
Młodzież słucha nagrania
https://youtu.be/K5WKqx1zDws?si=eb2N29kgq7C6Q-Fr
Podziękowanie za udział w lekcji

Uczniowie indywidualnie udzielają
odpowiedzi na kartce

Kartka
z napisem Art.38 KRP
Wj 20,13
( zał. 1,2 )

Piosenka

Wykład
Prezentacja slajd 1
Nauczyciel rozdaje uczniom kartki
Zał.3
Wybrany uczeń odczytuje
treść
Karta pracy
nr 1
młodzież podkreśla negatywne wykroczenia przeciw życiu.
Egzemplarz Katechizmu
Wykład
Prezentacja tekstów KKK
Świadectwo młodych
Karta pracy 1
Podkreśl wykroczenia przeciw życiu.

 zabójstwo bezpośrednie i zamierzone
 przerywanie ciąży ( aborcja )
 zapłodnienie in vitro
 eutanazja
 samobójstwo
 brak troski o zdrowie
 kult ciała
 nadużywanie pożywienia, alkoholu, tytoniu, leków
 przyjmowanie narkotyków
 terroryzm, branie zakładników, tortury
 brak troski o umierających, profanowanie ciał zmarłych
 wszczynanie i promowanie niesprawiedliwych wojen
ZAŁĄCZNIK 3
Życie duchowe
Dbałość o życie duchowe możemy wyrazić poprzez:
 życie Boże – trwanie w stanie łaski uświęcającej
 rozwijanie życia Bożego
 modlitwa
 czytanie Pisma świętego
 sakramenty
 katecheza
 unikanie grzechu
 respektowanie głosu sumienia
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Duchowa adopcja dziecka poczętego
To modlitwa jednym dziesiątkiem różańca 9 miesięcy podczas której modlimy się za dzieci poczęte zagrożone z różnych powodów aborcją, o to aby mógł się narodzić.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Życie fizyczne
Piąte przykazanie przypomina nam, że życie jest darem otrzymanym od Boga, którego nie wolno niszczyć na żadnym jego etapie.
KKK 2319
„ Każde życie ludzkie od chwili poczęcia aż do śmierci jest święte, ponieważ osoba ludzka była chciana dla niej samej na obraz i podobieństwo Boga żywego i świętego”
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zdrowie
O zdrowie dbamy poprzez:
 zdrowy styl życia
 respektowanie potrzeb ciała ( odpowiednia ilość snu i pożywienia)
 unikanie nałogów
 zdrowe odżywianie
 dbałość o odporność
 zachowanie środków ostrożności
 właściwe stosowanie leków
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Rozwój
Troska o rozwój osobowy, nakazuje tworzenie takich warunków, aby każdy mógł żyć w pokoju i rozwijać wszystkie otrzymane od Boga talenty, aby nimi służyć w pełni innym.