Wpływ nowych mediów na rozwój mowy dziecka

Wpływ nowych mediów na rozwój mowy dziecka

Uczenie się mówienia uważa się za:
[...] największy skok intelektualny w życiu jednostki, otwiera ono przed dzieckiem nowy świat, świat pytań, rozumowania, komunikacji społecznej i opinii [...]

Eliot, 2003, s. 484

Korzystanie z urządzeń cyfrowych ma bardzo duży wpływ na rozwój mowy dzieci. Naukowcy z Amerykańskiej Akademii Pediatrii nie zalecają kontaktu z TV, telefonami, tabletami czy komputerami dzieciom przed drugim rokiem życia.
Plastyczność mózgu, to zdolność do zmian w układzie nerwowym, na skutek bodźców płynących z otoczenia człowieka. Mózg jest plastyczny przez całe życie, jednak najmocniej do trzeciego roku życia. Oznacza to, że czas ten jest najcenniejszy w rozwoju dziecka. Dlatego każda stymulacja pozostawi w nim swój ślad. Pozytywna stymulacja odniesie efekty ale też ta niekorzystna pozostawi swój ślad.
Mózg zbudowany jest z dwóch półkul. Prawa półkula odpowiedzialna jest za odbiór i przetwarzanie bodźców dźwiękowych oraz obrazowych (niejęzykowych). Lewa półkula specjalizuje się w odbiorze oraz tworzeniu języka (mowie). Nadmiar bodźców dźwiękowych i wizualnych pobudza i uruchamia u najmłodszych prawą półkulę mózgu. Dzieci nie skupiają się na żywej mowie, która jest do nich kierowana. Przewaga bodźców prawopółkulowych powoduje, że naturalny, zdrowy rozwój mowy zostaje zaburzony. Prawa półkula blokuje lewą. Dzieci, które spędzają czas wpatrując się w ekran telefonu czy tableta w żaden sposób nie powiększają swojego zasobu słownictwa. Dziecko nie mówi, korzystanie z urządzeń multimedialnych nie wymaga od niego komunikowania swoich potrzeb, powtarzania, a utrwala nawyki, które hamują proces przyswajania mowy.
Mowy uczymy się poprzez naśladowanie, zabawy i przebywanie z drugim człowiekiem. W obecnym świecie,brak czasu, zmęczenie , powodują iż młodzi rodzice nie spędzają ze swoimi dziećmi tyle czasu i w taki sposób w jaki spędzano czas z nimi, kiedy byli dziećmi. Brakuje czasu na mówienie do najmłodszych, w sposób który mogliby naśladować. Bodźce wzrokowe zdominowały tradycyjne zabawy i spędzanie czasu na świeżym powietrzu, czytanie bajek, śpiewanie kołysanek.

Warto pamiętać, że:
• Dziecko spędzające czas przed ekranem zostaje pozbawione obcowania z drugim człowiekiem. Jego słownictwo nie wzbogaca się, a mowa i wymowa nie mają okazji do rozwijania się w naturalnych sytuacjach komunikacyjnych. Kluczowym w nauce języka jest bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem. Kontakt sprzyja spontanicznym odpowiedziom, nowym doświadczeniom i przeżyciom.
• Bodźce płynące z ekranów urządzeń takich jak komputer, telewizor, smartfon, powodują zahamowanie naturalnego rozwoju komórek lewej półkuli mózgu (odpowiedzialnej za tworzenie i odbieranie mowy). Język nie rozwija się lub czyni to z wielkim opóźnieniem.
• Powoli zmniejsza się naturalne zainteresowanie światem. Gry komputerowe, bajki stają się ciekawsze niż wycieczka rowerowa, spacer czy zabawa z rówieśnikiem.
• Spędzanie czasu przed ekranami niszczy wzrok, deformuje kręgosłup dziecka, prowadzi do nadwagi.
• Dzieci, które mają problem z mówieniem często mają też problemy z emocjami, gdyż są niezrozumiane przez otoczenie co wywołuje agresję, apatię, brak zainteresowania zabawą.
Dwa pierwsze punkty są dla mnie, jako logopedy, najistotniejsze. Większość dzieci, które są przestymulowane obrazami, kolorami czy też dźwiękami, ma problemy z prawidłową komunikacją.

Na podstawie:
Eliot, 2003 Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia, Poznań Wydawnictwo Media Rodzinie
informacje z dostępnych w Internecie materiałów i plakatów do pobrania na stronie www.logopeda.info
informacje dostępne na stronie www.czasopisma.uni.lodz.pl/