Ziemia w Układzie Słonecznym. Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa - podstawy nawigacji

TEMAT: Ziemia w Układzie Słonecznym .Ruch obrotowy Ziemi i jego następstwa
Podstawy Nawigacji
CELE OGÓLNE LEKCJI:
1) CEL POZNAWCZY: zdobycie informacji dotyczących ruchu obrotowego i poznanie następstw jakie wynikają z tego ruchu.
2) CEL KSZTAŁCĄCY: umiejętność obliczenia prędkości liniowej, pokazania na globusie prawidłowego ruchu obrotowego Ziemi.

CELE OPERACYJNE LEKCJI:
A) Znajomość i rozumienie pojęć – uczeń:
• Podaje informacje dotyczące Mikołaja Kopernika i jego teorii heliocentrycznej;
• Rozróżnia teorie geocentryczną od heliocentryczną
• Przedstawia przy pomocy globusa prawidłowy kierunek ruchu obrotowego;
• Definiuje dobę słoneczną i dobę gwiazdową;
• Definiuje prędkość kątową i liniową;
• Podaje następstwa ruchu obrotowego Ziemi;
B) Zrozumienie wiadomości – uczeń:
• Rozróżnia prędkość kątową od prędkości liniowej;
• Rozróżnia dobę słoneczną i dobę gwiazdową;
• Dostrzega różnicę w kierunku pozornej wędrówki słońca oraz gwiazd po niebie, w stosunku do ruchu obrotowego Ziemi;
• Tłumaczy dlaczego człowiek nie odczuwa oddziaływania prędkości liniowej;
C) Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych – uczeń:
• Oblicza prędkość liniową dla charakterystycznych szerokości geograficznych;
• Przedstawia przy pomocy globusa zmiany dnia i nocy;

METODY NAUCZANIA:
• Pogadanka o Mikołaju Koperniku i jego teorii heliocentrycznej oraz o wcześniej uznawanej teorii geocentrycznej;
• Wykład dotyczący ruchu obrotowego, doby słonecznej i gwiazdowej, rodzajów prędkości z jaką porusza się Ziemia wokół własnej osi;
• Burza mózgów dotycząca następstw ruchu obrotowego Ziemi;
• Ćwiczenia w obliczaniu prędkości liniowej dla charakterystycznych szerokości geograficznych.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

• globusy fizyczne,
• mapa morska,
• podręcznik „ Żeglarz i jachtowy sternik morski” Andrzej Kolaszewski i Piotr Świdwiński

PRZEBIEG LEKCJI:
A) faza wstępna:
• sprawdzenie obecności;
• zapisanie tematu lekcji na tablicy;
• rozdanie globusów uczniowskich (co najmniej jednego na dwóch uczniów);
• wstępna dyskusja dotycząca osiągnięć Mikołaja Kopernika, podanie informacji iż odkrył on, że Ziemia kręci się zarówno wokół Słońca, jak i własnej osi.
B) Faza realizacyjna:
• Wprowadzenie pojęcia ruchu obrotowego, pokazanie na globusie kierunku tego ruchu;
• Wprowadzenie pojęcia doby słonecznej i doby gwiazdowej (podanie długości ich trwania) oraz prędkości kątowej i liniowej (podanie ich wartości);
• Obliczanie prędkości liniowej dla charakterystycznych szerokości geograficznych;
• Wyliczenie następstw ruchu obrotowego Ziemi.
C) Faza podsumowująca:
• Przypomnienie najważniejszych definicji z lekcji;