Kazimierz Jagiellończyk na tronie Polski i Litwy - scenariusz zajęć z historii w szkole ponadgimnazjalnej

Cele lekcji:
a) cele ogólne:
•Pogłębienie, poszerzenie wiedzy ucznia na temat genezy, przebiegu i skutków wojny trzynastoletniej
b) cele operacyjne:
Po zakończonych zajęciach uczeń:
-zna, pamięta:
•Pojęcia: unia personalna, wojsko zaciężne, inkorporacja, Związek Pruski, przywilej cerekwicko-nieszawskie, drugi pokój toruński, Prusy Królewskie, Prusy Zakonne
•Daty: 1454, 1454-1463, 1462, 1463, 1466, 1471, 1490
•Zna działalność postaci: Kazimierz Jagiellończyk, Jan Bażyński, Piotr Dunin
•Genezę wojny trzynastoletniej
•Przebieg i charakter wojny trzynastoletniej
•Postanowienia drugiego pokoju toruńskiego
-rozumie:
•Znaczenie poznanych pojęć
•Przyczyny wybuchu wojny trzynastoletniej
•Jakie skutki przyniosły postanowienia drugiego pokoju toruńskiego
-potrafi:
•Posługiwać się poznanymi pojęciami
•Wskazać na mapie: granice Polski i Litwy w czasach Kazimierza Jagiellończyka, sąsiadów Polski, główne miasta państwa krzyżackiego – Malbork, Gdańsk, Elbląg, Toruń, Królewiec, Chojnice, główne miejsca bitew wojny trzynastoletniej – Chojnice, Zalew Wiślany, Świecino k/Jeziora Żarnowieckiego
•Określić w/w daty
•Wyjaśnić genezę wojny trzynastoletniej
•Omówić przebieg i charakter wojny trzynastoletniej
•Wyjaśnić skutki drugiego pokoju toruńskiego

Metody pracy:
•Praca z mapą
•Praca z tekstem źródłowym
•Karta pracy

Środki dydaktyczne:
•M. Kamiński, G. Pańko, R. Śniegocki, Historia. Średniowiecze. Podręcznik dla 1 klasy liceum ogólnokształcącego, profilowanego i technikum. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym, część 2,Warszawa 2006.
•Mapa: Wojna trzynastoletnia.
•Tekst źródłowy: Mowa Jana Bażyńskiego, przywódcy Związku Pruskiego, do Kazimierza Jagiellończyka, Kraków, 20 lutego 1454 r.
•Przygotowana przez nauczyciela karta pracy – test.

1.Czynności organizacyjne(2 min.)

- Nauczyciel wita uczniów, sprawdza obecność, prosi jednego ucznia o rozdanie atlasów.
2.Rekapitulacja wtórna(3 min.)- Nauczyciel prosi uczniów, by przypomnieli, jakie zmiany polityczne i militarne spowodowało zwycięstwo pod Grunwaldem?
3.Nawiązanie do nowych treści(3 min.)- Nauczyciel nakreśla sytuację, jaka panowała na Pomorzu Gdańskim i w miastach opanowanych przez Krzyżaków w przededniu wojny.
Podaje cele lekcji.

4.Lekcja właściwa(20 min.)

- Podanie tematu lekcji – Kazimierz Jagiellończyk na tronie Polski i Litwy; Nauczyciel omawia okoliczności powstania Związku Pruskiego i inkorporacji Prus, dalej przedstawia przebieg wojny z Krzyżakami. Mówi uczniom jak ważne było nadanie nowych przywilejów szlachcie polskiej dla wojny trzynastoletniej, następnie określa postanowienia pokoju kończącego wojnę. W trakcie przedstawiania tematu pokazuje na mapie omawiane tereny i miejscowości.

5.Rekapitulacja pierwotna(16 min.)

- Na podstawie tekstu źródłowego, umieszczonego w podręczniku uczniowie przy pomocy nauczyciela omawiają Mowa Jana Bażyńskiego, przywódcy Związku Pruskiego, do Kazimierza Jagiellończyka.
Nauczyciel rozdaje karty pracy w ramach powtórki tematu; uczeń, który najszybciej poprawnie rozwiąże zadania zostanie nagrodzony w postaci „plusa”.

6. Praca domowa(1 min.)
- Nauczyciel podaje treść i wyjaśnia pracę domową: Wykonaj notatkę do lekcji.