Stymulowanie percepcji słuchowej u dzieci

Rozwój percepcji słuchowej rozwija się już w okresie płodowym. Będąc jeszcze w łonie matki, dziecko zaczyna słyszeć pierwsze dźwięki, dzieje się tak około szóstego miesiąca życia płodowego. Potem następuje rozwój i doskonalenie tej umiejętności.

Warto podkreślić, że pracę doskonalącą percepcję słuchową u dzieci można rozpocząć na każdym etapie rozwoju, nawet u maluszków i warto w tym miejscu zwrócić uwagę na to, że im wcześniej zaczniemy stymulować słuch tym lepsze efekty osiągniemy w przyszłości.

Oto kilka przykładów ćwiczeń, które możemy wykorzystać na zajęciach lub wplatać je okazjonalnie podczas zabawy:

A) Różnicowanie dźwięków otoczenia

– wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie dźwięków różnego pochodzenia np. szmery, szelesty, stuknięcia, odgłosy kroków, pojazdów, dźwięków charakterystycznych dla różnych przedmiotów i urządzeń
– wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie dźwięków przyrody (odgłosów zwierząt, ptaków, zjawisk atmosferycznych)
– wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie dźwięków różnych instrumentów
– wysłuchiwanie, różnicowanie i nazywanie bądź naśladowanie dźwięków mowy różnych osób (dorosły-dziecko, kobieta-mężczyzna, tata-mama-bacia-dziadek, głos smutny-wesoły, wysoki-niski itp.)

B) Ćwiczenia rytmiczne

– słuchowa analiza i naśladowanie rytmu lub melodii przez wyklaskiwanie, wystukiwanie, wytuptywanie itp.
- wykorzystanie prostych insrtumentów perkusyjnych do ćwiczeń rytmicznych,
– odtwarzanie usłyszanych dźwięków w układach przestrzennych (np. na klockach, zabawkach, patyczkach itp.)
– słuchowa analiza i naśladowanie dźwięków różnych przedmiotów lub instrumentów z zachowaniem układów rytmicznych, siły i natężenia dźwięku
– odtwarzanie usłyszanych dźwięków przez powtórzenie sekwencji z zachowaniem właściwej kolejności

C) Różnicowanie i syntezowanie dźwięków mowy

– powtarzanie lub dokańczanie wersów krótkich wierszyków, piosenek, rymowanek
– powtarzanie ciągów słownych (dni tygodnia, pór roku, godzin, cyfr)
– powtarzanie lub dokańczanie sylab wyrazów (la-la pa-ra-?itp.)
– różnicowanie wyrazów brzmiących podobnie (kula-kura, czapka-żabka itp.)
– dzielenie wyrazów na sylaby, zdań na wyrazy itp.
– nauka wierszyków, rymowanek i piosenek na pamięć z zachowaniem intonacji i rytmu
– wyodrębianie sylab na początku, w środku i na końcu wyrazu
– słuchowa synteza wyrazów z wypowiadanych sylab
– wyobrędnianie wyrazów rozpoczynających się na tę samą sylabę (np. parasol, palma, patelnia, pasek itp.)

Oczywiście ćwiczeń doskonalących percpecję słuchową jest bardzo wiele, ale zawsze należy pamiętać, by dostosować je do wieku i możliwości naszego ucznia. W trakcie systematycznych ćwiczeń oraz ze wzrostem aktywności słuchowej zwiększamy poziom trudności poszczególnych zadań, ilość różnicowanych dźwięków po to by poszerzać kompetencje słuchowe dzieci. Warto też zadbać by sprawiały one radość i motywowały do wykonania, na przykład wprowadzając je jako elementy zabawy lub konkursów indywidualnych lub grupowych.