Jak rozwijać koncentrację uwagi u dzieci?

Obecnie bardzo powszechnym problemem spotykanym u dzieci są problemy z umiejętnością koncentracji uwagi.

Czym zatem jest ta umiejętność?

Otóż koncentracja uwagi to umiejętność skupiania i utrzymywania uwagi na ściśle określonych zadaniach. Jest to niezbędne podczas wszelkiego rodzaju świadomych działań. Umiejętność ta rozwija się stopniowo podczas życia człowieka.
U dzieci małych występuje uwaga mimowolna - czyli przyciągana bez ich woli przez np. poruszający się przedmiot czy głośny dźwięk, natomiast tzw. uwaga kierowana rozwija się później, od ok. 3 roku życia przez wiek przedszkolny i wczesnoszkolny i dzięki niej możemy dostrzegać i robić to, co w danym momencie chcemy.
Podstawową funkcją koncentracji uwagi jest wykonanie określonego zadania, osiągnięcie celu, rozwiązanie problemu czy zrozumienie ważnego tematu i co bardzo ważne - wysoka umiejętność koncentrowania uwagi związana jest ze zdecydowanie z lepszą pamięcią, zdolnościami przestrzennymi oraz zdolnościami związanymi z logicznym myśleniem.
Czynniki, które wpływają na koncentrację uwagi:
1. Dystraktory – to wszelkiego rodzaju bodźce, które odciągają naszą uwagę od tego, na czym chcemy być skupieni np. hałas, jaskrawe kolory w pokoju, włączony telewizor lub radio itp. Starajmy się ich unikać.
2. Motywacja i pozytywne nastawienie – warunek konieczny do włożenia wysiłku w realizację (szczególnie trudnego) zadania.
3. Przerwy – nawet krótki odpoczynek pozwoli na efektywniejszy powrót do zadania.
4. Dieta – co dla niektórych może być zaskakujące, ale należy pamiętać o zdrowym odżywianiu i piciu odpowiedniej ilości wody.
5 . Sen – kiedy jesteśmy wyspani i wypoczęci, osiągamy lepsze efekty.

Warto również pamiętać, że proces koncentrację można usprawniać dzięki odpowiednim ćwiczeniom.

Do 3 roku życia możemy wykorzystywać:
- karty lub książeczki kontrastowe (najlepiej w odległości około 25–30 cm od twarzy), aby starało się skupić swój wzrok na obrazku,
- pacynki (tu również kolory kontrastowe lepiej się sprawdzą),
- zabawy z grzechotkami, dzwoneczkami i innymi instrumentami, aktywizujemy do złapania przedmiotu.
- zabawy sorterami kształtów i kolorów,
- układanie wieży z: kubeczków, drewnianych klocków, małych poduszek itp.
- nawlekanie,
- układanie puzzli.

Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym:
- powtarzanie usłyszanego rytmu
- skupianie uwagi na jednym punkcie
- wskazywanie części ciała, nazywamy szybko i wskazujemy na sobie części ciała
- rysowanie przez kalkę, by jak najdokładniej odtworzyć postać lub cały rysunek
- odgadywanie kształtów,
- ćwiczenia z zakresu kinezjologii edukacyjnej metodą Paula Dennisona,
- labirynty – nie tylko ich rozwiązywanie, ale także samodzielne rysowanie,
- nauka krótkich rymowanych wierszyków, wyliczanek,

Dzieci w wieku przedszkolnym są w stanie utrzymać uwagę na wykonywanym zadaniu edukacyjnym od 10 do 15 minut i przeważa u nich uwaga mimowolna, czyli niezależna od ich woli. Dzieci w edukacji wczesnoszkolnej są w stanie skupić uwagę np. podczas zajęć do 20 minut, choć w momencie silnego zaangażowania emocjonalnego i entuzjazmu czas koncentracji może wzrosnąć do 40 minut.

Warto zatem pamiętać, by ćwiczenia te były atrakcyjne, angażujące i sprawiały dzieciom przyjemność.