Scenariusz zajęcia modelowego z elementami filozofowania dziecięcego przeprowadzonego w Przedszkolu Miejskim nr 40 w Łodzi
przez Żaklinę Bartosińską-Strzelecką 21.02.20 r.
Temat: „Chłopiec na Ziemi”.
Cele ogólne (w odniesieniu do obszarów podstawy programowej) :
• rozbudzanie ciekawości poznawczej dziecka IV.2, IV.3
• doskonalenie umiejętności myślowo – językowych IV.2, IV.6
• rozwijanie umiejętności komunikowania się w zakresie jasnego formułowania wypowiedzi, słuchania innych i ustosunkowywania się do ich wypowiedzi III.4, III.7
• kształcenie umiejętności współdziałania w grupie społecznej według ustalonych zasad III.5, II.8, II.9
Cele szczegółowe:
Podczas sytuacji edukacyjnych dziecko:
• formułuje pytania, problemy,
• wypowiada się w sposób zrozumiały dla otoczenia,
• uzasadnia swoje zdanie formułując wnioski, podaje przykłady,
• uważnie słucha wypowiedzi innych, czeka na swoją kolej,
• wypowiada się zgodnie z zasadami kulturalnej dyskusji ( używa zwrotów:
zgadzam się..., nie zgadzam się z tobą, bo..., uważam, że...)
Metody według Ireny Kwiatowskiej:
• Słowna: rozmowy, objaśnienia, sposoby społecznego porozumienia,
• Oglądowa: obserwacja i pokaz przedmiotów, czynności,
• Czynna: samodzielnych doświadczeń - stwarzanie warunków do samodzielnej zabawy, kierowania aktywnością - inspirowanie spontanicznej działalności przez zachętę, sugestię,
• Metoda aktywnego słuchania muzyki wg Batti Strauss,
• Elementy dziecięcego filozofowania w oparciu o program pt. „Filozoficzne dociekania z dziećmi i młodzieżą” wg idei Mathew Lipmana.
Forma pracy:
• indywidualna
• grupowa
Środki dydaktyczne:
Pendriv z muzyką z filmu „Nietykalni”, wydrapywanki, zdjecię.
Przebieg spotkania
Część wstępna:
1. Powitanie :
- zabawa muzyczno-ruchowa „Nietykalni” - dzieci naśladują nauczyciela, odzwierciedlają gestem charakter utworu muzycznego .
2. Przypomnienie zasad obowiązujących w grupie podczas zajęć.
- czekam na swoja kolej, nie przerywam innym wypowiedzi, używam zwrotów grzecznościowych itp.
Część główna – zadania związane z filozofowaniem:
1. „”– wspólne oglądanie zdjęcia przedstawiającego – załącznik nr 1
2. „Pytania problemowe” – formułowanie przez dzieci pytań oraz zapisanie ich przez nauczyciela na kartonikach.
3. „Losowanie ”– wybór pytania problemowego. Nauczyciel/dziecko losuje kartonik z zapisanym pytaniem.
4. „Filozofowanie/dyskusja” – poszukiwania przez dzieci odpowiedzi na wybrane pytanie problemowe.
5. „Rysunek” – zadaniem każdego dziecka jest stworzenie obrazu swoich myśli w postaci pracy plastycznej - wydrapywanki.
Część końcowa – podsumowanie:
1. „Galeria prac” - dzieci prezentują swoje prace na forum grupy, tworzą wystawę.
2. „Podsumowanie” – dzieci wypowiadają się co im się podobało bądź nie, podczas zajęć. Co można byłoby zmienić podczas następnego spotkania.
Uwagi dotyczące realizacji zajęcia:
1. Istotą filozofowania dziecięcego jest sam proces myślenia zachodzący w umyśle dziecka a nie jego efekt końcowy.
2. Nauczyciel przysłuchuje się dyskusji. Nie narzuca dzieciom schematów myślenia, nie ocenia. Pełni funkcję osoby wspierającej.
3. Dzieci są autorami pytań problemowych. Nauczyciel może formułować i zadawać pytania pomocnicze, szczególnie na początku wdrażania tej metody.
4. Przykłady pytań pomocniczych:
• Jestem ciekawa dlaczego tak myślisz?
• Zgadzasz/nie zgadzasz się z Nim? Dlaczego?
• ........................................?
5. Tematyka rysunku i jego treść plastyczna jest uzależniona od toku indywidualnego myślenia dziecka i przebiegu dyskusji.