Jestem klientem i petentem. Program edukacyjno-terapeutycznych zajęć socjalizacyjnych dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym na trzecim etapie edukacji

SPIS TREŚCI

I. IDEA WIODĄCA PROGRAMU
II. OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU
III. CELE EDUKACYJNE
IV. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW.
V. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
VI. TREŚCI KSZTAŁCENIA
VII. PODSTAWA PROGRAMOWA A PROGRAM ZAJĘC SOCJALIZACYJNYCH
VIII. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ
IX. METODY KONTROLI I OCENY
X. EWALUACJA
XI. BIBLIOGRAFIA

„Kto wyobraża sobie, że wszystkie owoce
dojrzewają w tym samym czasie co
poziomki, nic nie wie o winogronach.”

– Paracelsus

I. IDEA WIODĄCA PROGRAMU AUTORSKIEGO

Niniejszy program, „ Jestem klientem i petentem” został napisany z myślą o wchodzących w dorosłość przedstawicielach szkolnej społeczności. Jest kontynuacją działań mających wspierać uczniów we wchodzeniu w dorosłość. Umiejętności i doświadczenia zgromadzone przez uczestników programu będą miały fundamentalne znaczenie w procesie usamodzielniania, na który składa się ukształtowanie tożsamości, określenie wizji/kierunku własnego życia oraz sformułowanie planów na przyszłość.

Pierwotnym i najważniejszym celem edukacji socjalnej jest zainteresowanie i kształtowanie u uczniów poczucia więzi ze społecznością lokalną. Edukacja społeczna powinna być częścią procesu kształcenia ogólnego. Ważne jest, aby uczeń kończący trzeci etap edukacji, miał na miarę swoich indywidualnych możliwości ukształtowane poczucie tożsamości lokalnej, znał instytucje i urzędy i wiedział gdzie załatwić podstawowe sprawy dotyczące osobistego funkcjonowania oraz wiedział gdzie szukać pomocy i prosić o wsparcie w tym zakresie. Bardzo ważne jest także, że uczestnicy przedsięwzięcia w trakcie realizacji zadań programowych otrzymają pomoc w przełamywaniu wstydu i własnych ograniczeń.
Autorzy artykułu pt. „Odroczona dorosłość: fakt czy artefakt?” Twierdzą, że u osób z niepełnosprawnością intelektualną mogą pojawiać się poważne problemy związane z wkraczaniem w dorosłość, np. w postaci zahamowania tego procesu. Skutki pierwotne, bezpośrednie, głównie w postaci ograniczeń w funkcjonowaniu intelektualnym, lub skutki wtórne, w postaci problemów w funkcjonowaniu społecznym mogą sprawić, że osoby takie skupiać się będą w fazie późnej adolescencji i wyłaniającej się dorosłości na doświadczaniu i rozwiązywaniu zupełnie innych problemów życiowych niż ich w pełni sprawni intelektualnie rówieśnicy, a to może je oddalać od normatywnej ścieżki rozwojowej wiodącej ku dorosłości.
Osoby niepełnosprawne martwią się głównie z powodu bycia zastraszanym, utraty kogoś, na kim im zależało, a także zakochiwania się. Odczuwają również stres związany z zawiązywaniem i utrzymywaniem przyjaźni, ponadto wyniki badań wskazywały na istotnie niższy poziom ich poczucia własnej skuteczności. Osoby sprawne w tym samym wieku martwią się głównie tym, czy znajdą pracę, czy nie będą miały w przyszłości problemów finansowych. Ich obawy związane są także z ważnymi decyzjami, które obecnie, lub wkrótce, będą musiały podjąć. Autorzy uważają, że wyniki badań wyraźnie wskazują na odmienne jakościowo doświadczenia społeczne osób niepełnosprawnych w okresie dorastania,związane w dużej mierze z izolowaniem, stygmatyzowaniem, zastraszaniem i wyśmiewaniem ich przez osoby z bliższego i dalszego otoczenia. Osoby niepełnosprawne są często narażone na stres środowiskowy, a w ich życiu zdarzają się liczne urazy psychiczne, niewynikające bezpośrednioz faktu niższej sprawności intelektualnej. Osoby doświadczające tego typu trudności skupiają swoją uwagę na nich, ewentualnie na obronie przed tymi trudnościami, a nie na problemach rozwojowych i czekających ich zadaniach życiowych. Skupienie na emocjach lub stosowanie strategii unikania w sytuacji stresu nie sprzyja wkraczaniu w dorosłość, Wysoki poziom lęku, może zahamować lub istotnie opóźnić rozwój tożsamości w czasie wkraczania w dorosłość. Uważa się dziś, że o ile zapewni się osobom tym odpowiednie warunki rozwoju, w tym zrozumienie ich sytuacji i w konsekwencji adekwatne do potrzeb wsparcie, mogą nauczyć się sprawnie funkcjonować w życiu społecznym, a także rozwijać swoją tożsamość. Droga do statusu tożsamości osiągniętej jest więc taka sama, jak u każdego człowieka, ale tempo przejścia tej drogi może być nieco dłuższe, dynamika bardziej złożona, ponadto wymagają one większej pomocy ze strony otoczenia, np. w radzeniu sobie z lękiem, niepewnością czy z trudnymi poznawczo i emocjonalnie doświadczeniami. Jak trudna jest taka codzienna opieka i pomoc, pokazują wyniki badania rodziców nastolatków z niepełnosprawnością intelektualną wkraczających w dorosłość. Większość rodziców wskazywała zarówno na pozytywne, jak i negatywne uczucia związane z tym okresem rozwoju. Jednak stosunkowo duża grupa rodziców wskazywała na uczucia negatywne (31,4%) oraz poczucie trwałej utraty własnej wolności i niezależności (29,4%), co było związane z przekonaniem rodziców o tym, że ich dzieci nie stają się dorosłe, że ich wchodzenie w dorosłość jest znacznie opóźnione i jakościowo inne niż u zdrowych rówieśników lub w ogóle niemożliwe.

Zaproponowany przez autorkę program wychodzi naprzeciw opisanym wyżej trudnościom adaptacyjnym osób niepełnosprawnych i ma być podwaliną do świadomego uczestnictwa w życiu społeczności, wzbudzania chęci poznania i utożsamiania się z najbliższym środowiskiem. Program ten daje uczniom możliwość lepszego poznania instytucji użyteczności publicznej, wprowadza w życie wspólnoty lokalnej. Poprzez poznanie i pozytywne doświadczenia kształtuje postawę pewności siebie, wiary we własne możliwości i otwartości wobec innych.

II. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Priorytetem w edukacji ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym jest rozwijanie kompetencji osobistych, komunikacyjnych i społecznych, które pozwolą na przyszłe w miarę samodzielne, godne i wartościowe życie w dorosłości. Działania edukacyjne ukierunkowane na zaspokajanie specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych powinny być dostosowane do możliwości psychofizycznych uczniów. Przy ustalaniu kierunków pracy należy uwzględniać indywidualne tempo rozwoju, zainteresowania, uzdolnienia i mocne strony ucznia.
Niniejszy program zajęć socjalizacyjnych skierowany jest do uczniów na trzecim etapie edukacji z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. W toku realizacji programu jego uczestnicy będą brali udział w wycieczkach edukacyjnych do urzędów i instytucji użyteczności publicznej, podczas których będą zapoznawać się ze strukturą instytucji i ich zadaniami, a w szczególności z komórkami, wspierającymi osoby niepełnosprawne. Dodatkowo zapoznają się z instytucjami państwowymi i ważnymi osobami dbającymi o sprawy osób niepełnosprawnych. Zdobycie wiedzy w tym zakresie będzie wiązało się przede wszystkim ze sprawnym posługiwaniem się wyszukiwarką internetową.
Na ostatnim etapie uczestnicy zapoznają się z placówkami, w których mogą przebywać dorosłe osoby z niepełnosprawnościami po ukończeniu szkoły.

III. CELE EDUKACYJNE

Celem edukacji uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym jest utrwalanie i poszerzanie zakresu posiadanej wiedzy, kształcenie kompetencji społecznych, zdolności adaptacyjnych i nabywanie nowych umiejętności umożliwiających na miarę ich możliwości samodzielne, niezależne funkcjonowanie.
Niniejszy program daje jego uczestnikom możliwość systematycznego i konsekwentnego rozwijania zaradności, wspomaganie autonomii i niezależności życiowej, a w szczególności wyposażenie ich w takie umiejętności i wiadomości, które pozwolą na postrzeganie siebie jako osoby niezależnej oraz da poczucie decydowania o sobie.

Cele ogólne niniejszego programu są uzupełnieniem i doskonale wpisują się w działania zmierzające do konsekwentnej i pełnej realizacji celów edukacji uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym.
Cele ogólne programu:
SFERA POZNAWACZA
1. Poznanie instytucji i urzędów użyteczności publicznej;
2. Zrozumienie roli i znaczenia poznanych instytucji dla jakości funkcjonowania osobistego w dorosłym życiu;
3. Poznanie instytucji wspierających osoby niepełnosprawne w pobliżu ich miejsca zamieszkania;
4. Poznanie usług świadczonych przez instytucje, urzędy i banki;
5. Poznanie instytucji państwowych i ważnych osób, których zadaniem jest dbanie o sprawy osób z niepełnosprawnościami.

Cele szczegółowe:
1. Utrwalanie poprawnego pisania swoich danych osobowych;
2. Nauka uzupełniania w formularzach swoich danych osobowych i teleadresowych;
3. Wyczulenie uczestników programu na szczególną ochronę danych osobowych;
4. Nauka samodzielnego korzystania z usług urzędu pocztowego oraz z poczty elektronicznej oraz bankowości elektronicznej;
5. Nauka ustalania adresów urzędów lub instytucji publicznej w pomocą wyszukiwarki internetowej;
6. Samodzielne przeglądanie stron internetowych urzędów i instytucji i wyszukiwanie potrzebnych informacji.

SFERA EMOCJONALNO- MOTYWACYJNA

1. Wspieranie uczniów w radzeniu sobie z lękiem, niepewnością z trudnymi poznawczo i emocjonalnie doświadczeniami;
2. Przełamywanie lęków, niwelowanie stresu środowiskowego i pomoc w skupieniu się na zadaniach programowych;
3. Wspieranie uczniów w gromadzeniu pozytywnych doświadczeń podczas wykonywania zadań programowych;
4. Działania edukacyjno- promocyjne związane z podnoszeniem świadomości społeczności lokalnej w zakresie wspierania osób niepełnosprawnych;
5. Rozwijanie świadomości uczniów, że umiejętności programowe są niezbędne dla pełnego i samodzielnego funkcjonowania
w dorosłym życiu.

IV. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, jako jedyna grupa uczniów, realizują odrębną podstawę programową kształcenia ogólnego. Taki stan wynika ze specyfiki funkcjonowania tych osób, która wymaga bardzo zindywidualizowanego podejścia do procesu ich kształcenia. Dlatego też na nauczycielu ciąży ogromna odpowiedzialność. Należy tak zorganizować proces dydaktyczno-wychowawczy, by uczeń mógł się skutecznie kształcić, działać i zdobywać doświadczenia. Mając to na uwadze zagadnienia są ujmowane z uwzględnieniem specyficznych form i metod pracy oraz zasad nauczania, aby skorelować treści programowe.

Procedury osiągania celów zależne będą od metod nauczania i będą wynikały ze specyfiki zajęć. Dlatego poszczególne jednostki programowe przyjmą formę zajęć praktycznych. Najczęściej stosowanymi metodami nauczania będą:
– metody podające – polegające na podaniu gotowych treści uczniowi przez nauczyciela przede wszystkim: pogadanka,
– metody problemowe – to stworzenie sytuacji problemowej i poszukiwanie przez uczniów sposobu jej rozwiązania,
– metody eksponujące – polegają na przyswajaniu określonej wiedzy poprzez ogląd, pokaz,
– metody praktyczne – praktyczne działanie uczniów, wykonywanie zadań.

Formy pracy podczas realizacji programu :

• wycieczki edukacyjne,
• wykonanie przez uczniów konkretnych zadań wyrażonych formie powierzonych uczniom do załatwienia konkretnych spraw,
• posługiwanie się przeglądarka internetową,
• posługiwanie się pocztą elektroniczną,
• zajęcia komputerowe,

V. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Do zadań szkoły wynikających z podstawy programowej należy między innymi:
1. Tworzenie sytuacji sprzyjających poznawaniu otoczenia, w którym przebywa uczeń, instytucji i obiektów, z których będzie w przyszłości korzystał. oraz rozbudzanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej;
2. Tworzenie warunków niezbędnych do zapewnienia uczniowi komfortu psychicznego i poczucia bezpieczeństwa emocjonalnego oraz warunków i sytuacji sprzyjających i doskonalących jego zaradność życiową;
3. Kształtowanie pozytywnego wizerunku ucznia w środowisku społecznym jako potencjalnego pracownika, klienta i użytkownika;
4. Nawiązywanie kontaktu z lokalnymi ośrodkami wsparcia oraz instytucjami i organizacjami pozarządowymi działającymi
na rzecz osób niepełnosprawnych intelektualnie promującymi rehabilitację społeczną osób niepełnosprawnych;
5. Przygotowanie uczniów do funkcjonowania w społeczeństwie na miarę ich możliwości.

Niniejszy program jest propozycją wspierającą realizację tych zadań. Uczniowie, do których skierowany jest program są sprawni i na tyle samodzielni, aby w zadowalającym stopniu opanować proponowane zadania. Dodatkowo realizacja programu poprzedzona była intensywną nauką i utrwalaniem przez uczniów swoich danych osobowych i teleadresowych, umiejętności niezbędnych do załatwiania w urzędach spraw dotyczących świadomego osobistego funkcjonowania w społeczności lokalnej.
Aby zapewnić i umożliwić pełną realizacje zadań programowych należy realizować je w warunkach rzeczywistych. Zatem niniejszy program będzie realizowany przede wszystkim w formie wycieczek edukacyjnych do konkretnych instytucji i lokalnych urzędów administracji państwowej i będzie miał charakter zajęć i zadań praktycznych, ponieważ obycie w środowisku lokalnym, gromadzenie doświadczeń ma fundamentalne znaczenie dla pełnego wchodzenia w dorosłość i w przyszłości pomoże zniwelować stres środowiskowy i poczucie bezradności.
Nauka będzie obywała się w terenie, w konkretnych miejscach. Uczniowie będą samodzielnie wykonywali postawione przed nimi zadania. Instruktorami będą pracownicy konkretnych instytucji użyteczności publicznej. Uczestnicy otrzymają pełne wsparcie i pomoc w radzeniu sobie z lękiem co pomoże im w skupieniu się na zadaniach i gromadzeniu pozytywnych doświadczeń.
Do współpracy w realizacji programu i wsparcia w realizacji zadań będą także zaangażowani rodzice, bowiem jak wynika z podstawy programowej pożądany jest udział rodziców (prawnych opiekunów) w konsultacjach dotyczących postępów i trudności ucznia oraz wspieranie przez szkołę ich wysiłków w pracy z uczniem.

VI. TREŚCI KSZTAŁCENIA

Zakres treści nauczania niniejszego programu w kształceniu uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym odpowiada indywidualnym potrzebom edukacyjnym i możliwościom psychofizycznym uczniów i wynika z poziomu indywidualnego rozwoju i tempa przyswajania wiedzy. Dodatkowo przy realizacji treści nauczania i wychowania należy wykorzystać możliwości, jakie stwarza środowisko społeczno-kulturowe ucznia oraz baza materialno-dydaktyczna szkoły. Zatem treści programu będą planowane w taki sposób aby edukacja rozpoczęła się w bliskiej uczniom okolicy i od poznania sposobu załatwiania najpilniejszych i najbliższych im problemów, a zdobyta przez uczniów wiedza, umiejętności, wzorce osobowe, zachowania i motywacje ułatwią w przyszłości umiejętne pełnienie ról społecznych.

Treści programu obejmą następujące działy:

1. Instytucje administracji samorządowej;
2. Urząd Pocztowy;
3. Miejsko- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej;
4. Bank;
5. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie;

6. Instytucje państwowe i ważne osoby, których zdaniem jest dbanie o sprawy osób z niepełnosprawnościami:
• Pełnomocnik Rządu Do Spraw Osób Niepełnosprawnych;
• Rzecznik Praw Obywatelskich;
• Parlamentarny Zespół Do Spraw Osób Niepełnosprawnych;
• Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PEFRON);

7. Placówki, w których mogą przebywać dorosłe osoby z niepełnosprawnościami po skończeniu szkoły:
• Środowiskowy Dom Samopomocy ŚDS;
• Warsztaty Terapii Zajęciowej WZT;
• Dzienny Ośrodek Wsparcia/ dzienne centrum aktywności;
• Dom Pomocy Społecznej DPS;
• mieszkanie treningowe;
• grupowe lub indywidualne mieszkanie chronione.

VII. PODSTAWA PROGRAMOWA, A PROGRAM ZAJĘĆ SOCJALIZACYJNYCH

Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach określa cele główne. Są one sformułowane na dużym poziomie ogólności tak, aby po zoperacjonalizowaniu, każdy uczeń z niepełnosprawnością intelektualną, mógł je realizować na poziomie dostępnym dla siebie, wyznaczonym poziomem możliwości i ograniczeń psychofizycznych.
Niniejszy program jest zgodny z Podstawą programową kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach określoną Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977).
Zawarte w programie propozycje i bogata obudowa dydaktyczna pozwolą na skuteczne wpieranie realizacji celów określonych w podstawie programowej w zakresie treści nauczania takich jak:

Poznawanie najbliższego otoczenia:
1) szkoły;
2) urzędów i innych instytucji;
3) placówek kulturalnych;
4) sklepów, punktów usługowych;
10. Poznawanie najbliższego środowiska społeczno-kulturowego:
1) aktywne uczestniczenie w różnych formach bycia społecznego i kulturalnego;
2) przygotowanie ucznia do pełnienia różnych ról społecznych (w tym roli dorosłej kobiety i dorosłego mężczyzny);
3) wdrażanie do kulturalnego, społecznie akceptowanego sposobu bycia.

VIII. HARMONGRAM DZIAŁAŃ

1. INSTYTUCJE ADMINISTRACJI SAMORZĄDOWEJ
a) Starostwo Powiatowe
ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Zarząd Powiatu w Drawsku Pomorskim;
• Rada Powiatu;
• Wydziały powiatu;
• System wspierania osób niepełnosprawnych w powiecie;
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wizyta w urzędzie;
• Rozmowy z pracownikami;
• Przeglądanie strony internetowej urzędu;
• Poprawne pisanie nazwy i adresu instytucji;
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie w jakich sprawach dotyczących własnego funkcjonowania w lokalnej społeczności oraz życia prywatnego trzeba udać się do urzędu powiatowego;
• zna adres urzędu, potrafi ustalić adres korzystając z wyszukiwarki internetowej;
• wie które wydziały w urzędzie powiatowym zajmują się niepełnosprawnymi;
• wie do kogo zwrócić się o pomoc w załatwianiu spraw administracyjnych;
b) Urząd Miasta i Gminy
ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Zarząd Urzędu Miasta i Gminy w Złocieńcu;
• Rada Miasta;
• Referaty miejskie;
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wizyta w urzędzie;
• Rozmowy z pracownikami;
• Przeglądanie strony internetowej urzędu;
• Samodzielne wypełnianie formularzy urzędu miejskiego;
• Poprawne pisanie nazwy i adresu instytucji;
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie w jakich sprawach dotyczących własnego funkcjonowania w lokalnej społeczności oraz życia prywatnego trzeba udać się do urzędu powiatowego;
• zna adres urzędu, potrafi ustalić adres korzystając z wyszukiwarki internetowej;
• wie które wydziały w urzędzie powiatowym zajmują się niepełnosprawnymi;
• wie do kogo zwrócić się o pomoc w załatwianiu spraw administracyjnych;

2. MIEJSKO- GMINNY OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ

ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Zadania urzędu MGOPS;
• Pracownik socjalny i asystent rodziny;
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wizyta w MGOPS i rozmowy pracownikami;
• Wypełnianie formularzy MGOPS;
• Poznanie zadań MGOPS:
 wspieranie rodziny w trudnych sytuacjach życiowych,
 wspieranie osób z niepełnosprawnościami.

PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie jakie sprawy można załatwić w MGOPS;
• wie na czym polega praca asystenta rodziny;
• samodzielnie wpisuje swoje dane osobowe do formularzy urzędowych i wie kogo prosić o pomoc;
• wie w jakich sytuacjach życiowych można zwrócić się o pomoc do MGOPS,
• samodzielnie wpisuje swoje dane osobowe do formularzy urzędowych i wie kogo prosić o pomoc.

3. URZĄD POCZTOWY

ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Zadania urzędu pocztowego;
• Przesyłki pocztowe;
• Poczta elektroniczna;
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wycieczka do urzędu pocztowego;
• Rozmowa z pracownikiem poczty;
• Nauka wypełniania formularzy pocztowych;
• Wysłanie listu do szkoły na nazwisko wychowawcy klasy;
• Wypełnianie formularzy- nadanie paczki, listu poleconego, listu zwykłego;
• Założenie przez uczniów osobistego konta email;

PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie jakie sprawy można załatwić na poczcie;
• wie do kogo zwrócić się o pomoc;
• wie jak zaadresować list, paczkę;
• wie jak wypełnić przekaz na paczkę i list polecony;
• potrafi samodzielnie wysłać list polecony paczkę;
• posiada adres email i korzysta z poczty elektronicznej;
4. BANK

ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Zakładanie konta bankowego;
• Bankowość elektroniczna;
• Dokonywanie płatności w banku i drogą elektroniczną;
• Karta płatnicza;
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wizyta w wybranym banku i rozmowy z pracownikami;
• Poznanie zadań banku;
• Wypełnianie formularzy bankowych;
• Korzystanie z karty płatniczej i bankomatu;
• Korzystanie z bankowości elektronicznej;
• W porozumieniu z rodzicami uczniów założenie kona bankowego dla klasy;
• Nauka obsługi konta online;
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie do kogo zwrócić się o pomoc podczas zakładania konta w banku;
• potrafi uzupełnić w formularzach swoje dane teleadresowe;
• potrafi korzystać z bankomatu;
• wie, że można korzystać z konta bankowego online;
• poznaje możliwości posługiwania się kontem online.

5. POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE

ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Zadania Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie;
• Wydziały PCPR;
• Strona internetowa PCPR;
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wizyta w placówce PCPR;
• Zwiedzanie działów PCPR;
• Wypełnianie przykładowych formularzy;
• Poprawne pisanie nazwy i adresu instytucji;
• Przeglądanie strony internetowej PCPR;
• Samodzielne pobieranie wniosków i formularzy;
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie jakie sprawy może załatwić w placówce PCPR;
• wie gdzie znajduje się najbliższa placówka PCPR;
• wie , że jest to placówka, która wspiera osoby z niepełnosprawnościami;
• potrafi ustalić adres placówki w pomocą wyszukiwarki internetowej;

6. PLACÓWKI, W KTÓRYCH MOGĄ PRZEBYWAĆ DOROSŁE OSOBY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI
PO UKOŃCZENIU SZKOŁY

ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Środowiskowy dom samopomocy – ŚDS;
• Warsztaty terapii zajęciowej – WZT;
• Dzienny ośrodek wsparcia/ dzienne centrum aktywności;
• Dom pomocy społecznej – DPS;
• Mieszkanie treningowe:
 grupowe lub indywidualne,
 mieszkanie chronione,

METODY I FORMY REALIZACJI:
• Wizyta w WTZ w Czaplinku;
• Wizyta w domach pobytu dziennego w Złocieńcu i w Drawsku Pomorskim;
• Oglądanie filmów instruktażowych;
• Pozyskiwanie informacji z broszur i podręczników oraz z wykorzystaniem przeglądarki internetowej;
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• poznaje zadania wymienionych placówek;
• potrafi wypowiedzieć się na temat preferowanej placówki i uzasadnić swój wybór;
• wymienia interesujące go formy zajęć w wybranej placówce;
• wyszukuje informacje z wykorzystaniem przeglądarki internetowej o najbliższych od miejsca zamieszkania tego typu placówkach;

7. INSTYTUCJE PAŃSTWOWE I WAŻNE OSOBY, KTÓRYCH ZDANIEM JEST DBANIE O SPRAWY OSÓB
Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI

ZAGADNIENIA SZCZEGÓŁOWE:
• Pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych;
• Rzecznik praw obywatelskich;
• Parlamentarny zespół do spraw osób niepełnosprawnych;
• Państwowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (PEFRON);
METODY I FORMY REALIZACJI:
• Omawianie zadań instytucji i ważnych osób z wykorzystaniem dostępnych broszur i podręczników;
• Wyszukiwanie stron internetowych wymienionych instytucji;
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA
Uczeń:
• wie, że istnieją instytucje, do których można zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach;
• tworzy bazę stron tych instytucji w folderze zakładek;
• wie kogo poprosić o pomoc w korzystaniu z pomocy tych instytucji w swoim najbliższym środowisk
IX. METODY KONTROLI I OCENY

Podstawową zasadą w ocenianiu uczniów z niepełnosprawnością intelektualną jest przeniesienie ciężaru gatunkowego oceny z poziomu wiadomości i umiejętności na indywidualny wkład pracy. Konieczne jest zatem takie dostosowanie kryteriów oceniania, aby uczeń miał szansę na osiągnięcie sukcesu, ponieważ tylko wtedy będzie podejmował trud wykonywania dalszych zadań.
Kontrola ucznia rozumiana jest jako zbieranie informacji, a ocena jako sposób przekazania tej wiedzy uczniom.
Jej nadrzędnym celem jest podkreślenie mocnych stron ucznia, wskazywanie kierunków działań uzupełniających niezbędnych
dla pełnej realizacji celów kształcenia. Oceniając postępy, należy wziąć pod uwagę nie tylko predyspozycje ale i konstrukcję psychiczną ucznia.
Ze względu na specyficzny charakter edukacji uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym, a także indywidualne tempo, oceniając jego osiągnięcia należy brać pod uwagę w szczególności:
 indywidualne możliwości ucznia;
 prawidłowość postawy ucznia podczas wykonywania zadań;
 dokładność i systematyczność;
 umiejętność współdziałania w zespole;
 estetyczny wygląd i dostosowanie, ubioru do sytuacji;
 samodzielność i własną inicjatywę ucznia;
 wkład pracy i zaangażowanie.

Ocenianie bieżące będzie miało przede wszystkich charakter stosowania wzmocnień pozytywnych zachowań i osiągnięć ucznia:
• zauważanie osiągnięć i wysiłków;
• pochwała;
• stosowanie Karty oceny zachowania ucznia gimnazjum.

X. EWALUACJA PROGRAMU AUTORSKIEGO

W trakcie realizacji niniejszy program poddawany będzie ewaluacji etapowej polegającej na modyfikacji i lepszym dostosowywaniu go do możliwości uczniów i realiów bazy szkolnej.
Ewaluacja końcowa będzie polegała na przedstawieniu przebiegu realizacji programu z ewentualnymi modyfikacjami
i komentarzem zasadności założonych celów i stopnia ich realizacji.
Narzędzia ewaluacji:
• bezpośrednia obserwacja,
• rozmowy z rodzicami i uzyskanie informacji zwrotnej.

XI. BIBLIOGRAFIA

1) Anna Izabela Brzezińska, Radosław Kaczan, Konrad Piotrowski, Małgorzata Rękosiewicz * Odroczona dorosłość: fakt
czy artefakt?
2) R. Naprawa, A. Tanajewska Indywidualne programy edukacyjno- terapeutyczne dla III etapu nauczania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Gdańsk 2008
3) M. Szczepańska „Program autorski – jak go napisać?” Słupsk 1999
4) Przewodnik dla nauczycieli uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej Warszawa 2002