Autorytet nauczyciela - kryzys czy nowa jakość

WARSZTATY DLA NAUCZYCIELI

Temat: „Autorytet nauczyciela - kryzys czy nowa jakość”

Cel: Określenie roli oraz znaczenie autorytetu nauczyciela w środowisku szkolnym.

Uczestnicy: nauczyciele

Czas trwania: 75 minut

Do zorganizowania warsztatów z nauczycielami „Autorytet nauczyciela - kryzys czy nowa jakość” niezbędnym będzie wcześniejsze przeprowadzenie badania - sondy uliczne i zarejestrowanie w postaci filmu odpowiedzi na zadawane pytania. Nagrywanie musi odbyć się za zgodą ankietowanego i być poprzedzone wyjaśnieniami, że nagrany materiał będzie pokazany wyłącznie nauczycielom danej szkoły. Grupa poddana badaniu powinna liczyć nie mniej niż 20 osób. Badanie może zostać przeprowadzone np. przy współpracy samorządu uczniowskiego.

Pytania do sondy ulicznej:
1.Jak rozumiesz słowo autorytet?
2.Czy nauczyciel może być autorytetem?
3.Jakie cechy powinien mieć nauczyciel, aby mógł być autorytetem?
4.Jakie negatywne cechy nauczyciela przeszkadzają mu w byciu autorytetem?
5.Czy nauczycielowi potrzebny jest autorytet? Do czego?
6.Czy posiadanie autorytetu pomaga nauczycielowi? W czym?

Plan warsztatów
1.Sprawy organizacyjne -prowadzący wita uczestników spotkania, podaje jego temat i cele; prosi o wyrażenie opinii.
nauczyciele ustosunkowują się do propozycji (praca w plenum, prezentacja)

2.Rodzaje autorytetu nauczyciela - prowadzący łączy uczestników w 4 grupy (losowanie karteczek w 4 kolorach);podaje instrukcję do ćwiczenia, sam także losuje, włączając się do jednej grupy, równocześnie obserwując grupy, kieruje przebiegiem prac nad ćwiczeniem, uczestnicy dyskutują na temat definicji autorytetu i rodzajów autorytetu nauczyciela, podają cechy 2 podstawowych typów autorytetu szkolnego, zapisując na plakatach (praca w grupach, grupy prezentują swoje plakaty - odpowiedzi na pytania:a)Jakie cechy określają autorytet ujarzmiający?
b)Jakie cechy określają autorytet wyzwalający?; dzielą się refleksją na temat wyników ćwiczenia)

3.Zaangażowanie nauczyciela w budowanie swojego autorytetu - prowadzący stawia pytanie: „Co nauczyciel może świadomie robić (TAK), a czego unikać (NIE), aby budować swój autorytet ?”
(nauczyciele podają swoje propozycje; jedna osoba zapisuje je na tablicy; prowadzący rozdaje uczestnikom i sobie po 2 kartki w różnych kolorach i prosi o wybranie oraz oznaczenie najważniejszych ich zdaniem wniosków - jednego na TAK, jednego na NIE; podsumowując wyniki „burzy mózgów” prowadzący kieruje dyskusją nt. konkretnych sposobów realizacji wybranych wniosków)

4.Opinie i potrzeby uczniów, rodziców, środowiska. Dyskusja zamykająca- prowadzący prezentuje nauczycielom wyniki sondy ulicznej; nauczyciele dyskutują i dzielą się wnioskami z analizy udzielanych odpowiedzi w sondzie, oglądanie wybranych fragmentów filmu dokumentującego sondę uliczną.

5.Ewaluacja spotkania - prowadzący rozdaje uczestnikom kartki z „różą wiatrów” i prosi o ocenę sześciu elementów warsztatów: atmosfery, zainteresowanie problematyką, przydatność w dalszej pracy, mobilizacja do dalszych poszukiwań, przygotowanie merytoryczne, stopień zaangażowania uczestników; prowadzący dziękuje nauczycielom za współpracę

Pomocna literatura:

1.Autorytet nauczyciela / Joanna Łukaszewicz-Wieleba // W: Technologie informacyjne a zmiany współczesnej edukacji / Sergo Kuruliszwili. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2014. - S. 119-141
2.Belfer na huśtawce : o autorytecie nauczyciela / Lucyna Bojarska. - Warszawa : Wolters Kluwer Polska, 2012. - 279 s.
3.Emocjonalne uwarunkowania autorytetu nauczyciela / Emilia Badura. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1981. - 135 s.
4.Encyklopedia pedagogiczna / pod redakcją Wojciecha Pomykało. - Warszawa : Innowacja, 1993. - S. 35-38 : Autorytet nauczyciela
5.Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Tom 1 : A-F / [red. nauk. i przew. kom. red. Tadeusz Pilch]. - Warszawa : Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2003. - S. 254-260 : Autorytet nauczyciela
6.Filozofia edukacji : kształtowanie umysłu / Adolf E. Szołtysek. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2013.- 302s.
7.Kryzys szkoły : co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców? / Jesper Juul. - Podkowa Leśna : Wydawnictwo MiND, 2014. - S. 132-134 : Autorytet osobisty nauczycieli

Artykuły z czasopism:
1.Autorytet i rozsądek / Leszek Wójcik // Wychowawca. - 2006, nr 10, s. 25

2.Autorytet nauczyciela - trudne wyzwanie współczesnej szkoły / Maria Leśniak // Nowa Szkoła. - 2008, nr 10, s. 38-40
3.Autorytet nauczyciela / Adolf Szołtysek // Forum Nauczycieli. - 2011, nr 1, s. 5-14
4.Autorytet nauczyciela w percepcji licealistów / Patrycja Kaszubska // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2013, nr 7, s. 55-58
5.Charyzma i autorytet wychowawcy a problem kary, tolerancji i dobroczynności / Lesław Pytka // Opieka Wychowanie Terapia. - 2010, nr 1-2, s. 25-30
6.Czym jest autorytet? / Anna Piekarska // Emocje. - 2013, nr 1, s. 12-16
7.Autorytet nauczyciela – potrzeba czy konieczność/ Ilona Dudzik-Garstka, // Hejnał Oświatowy NR 8-9/155 2016, s. 9-11
8.Autorytet nauczyciela w percepcji uczniów i ich rodziców/ Michał Korbelak, Justyna Burkot// PROBLEMY WSPÓŁCZESNEJ PEDAGOGIKI 2016, 2, s. 7–16