Specyficzne trudności w pisaniu oraz czytaniu często rozpoznaje się u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami funkcji poznawczych, motorycznych oraz niejednokrotnie nieprawidłowym funkcjonowaniem centralnego układu nerwowego. Wyróżniamy kilka postaci tych trudności, które zostały określone jako:
dysgrafia- trudności w opanowaniu kaligrafii (niski poziom graficzny pisma),
dysleksja – trudności w czytaniu, pojawiające się wraz z trudnościami w pisaniu,
dysortografia – trudności w opanowaniu ortografii.
Umiejętności graficzne dzieci uzależnione są od rozwoju spostrzegania, pamięci wzrokowej, sprawności ruchowej rąk oraz koordynacji wzrokowo- ruchowej. Dzieci niezręczne manualnie, a także dzieci z zaburzeniami koordynacji wzrokowo- ruchowej często upraszczają rysowane kształty, mają zbyt silny nacisk ołówka lub kredki, co jest spowodowane nadmiernym napięciem mięśni dłoni i palców. Rysunek często jest ubogi a dziecko, niezadowolone ze swojej pracy, nie wie, jak należy rysunek poprawić.
Dzieci z trudnościami w spostrzeganiu wzrokowym nie lubią rysować, mają również trudności w opanowaniu umiejętności pisania (czynność graficzna angażująca te same funkcje co rysunek). Dzieci niezręczne manualnie piszą nieczytelnie, nie potrafią dostosować tempa pisania, ich ruchy przy pisaniu są gwałtowne, pozbawione płynności a litery wychodzą poza linie.
Zakłócenia spostrzegania wzrokowego powodują wiele błędów w pisaniu szczególnie w trakcie napięcia emocjonalnego (dyktando, sprawdzian). Czynność pisania nie jest czynnością graficzną, bowiem wymaga od dziecka analizy dźwiękowej zapisanego słowa. Opóźnienie w rozwoju funkcji motorycznych i poznawczych wzmaga niepowodzenia szkolne u dzieci dlatego konieczne jest dostosowanie wymagań do możliwości dziecka i dokonanie oceny włożonego wysiłku w prace a nie oceny uzyskanych efektów. W pracach pisemnych dzieci powinno się ocenić ich zawartość (treść) a nie poziom graficzny pisma. Nauczyciel nie powinien zniechęcać dziecka lecz dostosować wymagania do jego indywidualnych potrzeb.
W przedstawionej pracy chciałam wskazać wpływ pracy kompensacyjno-korekcyjnej na poprawę umiejętności pisania a tym samym niwelowania niepowodzeń szkolnych u dziecka siedmioletniego.
Zasady terapii z dzieckiem z trudnościami w pisaniu:
1.indywidualizacji metod i środków oddziaływania korekcyjnego
2.powolnego stopniowania trudności
3.korekcji zaburzeń
4.kompensacji zaburzeń
5.systematyczności
6.ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego
Metody pracy z dzieckiem:
1. Metoda Dobrego Startu
2. Metoda integracji sensorycznej
3. Metoda M. Frostig
Aby dziecko mogło się dobrze rozwijać i opanować kolejne umiejętności musi osiągnąć minimalny poziom dojrzałości. Oznacza to, iż w każdej fazie życia uczeń staje się gotowy do podejmowania nowych trudniejszych zadań pod warunkiem, że osoby dorosłe potrafią dostosować wymagania do jego możliwości. Zadaniem dorosłych jest budzenie ciekawości dziecka, zachęcanie do podejmowania nowych form aktywności, kształtowanie jego zainteresowań, rozwijanie pozytywnych emocji w stosunku do nowych zadań. Dlatego dzieci z dysleksją i dysgrafią należy objąć ćwiczeniami korekcyjnymi, by nie miały trudności z zakresie umiejętności pisania.