Program Edukacji Muzealnej w gimnazjum specjalnym

Podstawą powstania PROGRAMU EDUKACJI MUZEALNEJ W GIMNAZJUM SPECJALNYM były wnioski wyciągnięte z obserwacji uczniów klasy gimnazjalnej, której jestem wychowawcą, podczas zajęć w Bibliotece Pedagogicznej w Chojnicach. W latach szkolnych 2006/2007 i 2007/2008 realizowałam tam z uczniami Program Edukacji Regionalnej i Przysposobienia Bibliotecznego.

I Założenia programu
Zainteresowania uczniów tematyką regionalną skłoniły mnie do kontynuowania z nimi tego tematu i realizowania go też w innym miejscu niż biblioteka, a więc w Muzeum Historyczno – Etnograficznym w Chojnicach.
Lekcje muzealne, które będą miały miejsce podczas realizacji tego programu, mają pokazać uczniom, że wizyta w muzeum może być fascynującą przygodą i ciekawym źródłem wiedzy z różnych dziedzin.
Założeniami programu jest też więc pokazanie uczniom formy spędzania wolnego czasu w sposób atrakcyjny i pożyteczny oraz przygotowanie ich do uczestnictwa w życiu kulturalnym. Muzea odgrywają dużą rolę w procesie dydaktyczno – wychowawczym.
Lekcje prowadzone w oparciu o bezpośredni kontakt z eksponatami muzealnymi są bardziej atrakcyjne. Powodują, że uczniowie nie tylko szybciej przyswajają przekazywane im treści związane z „małą ojczyzną” i rozwijają swoje zainteresowania, ale też uczą pokory i szacunku dla przeszłości, a co za tym idzie lepiej pojmują teraźniejszość.
Kontakt z obiektami zabytkowymi ponadto daje emocjonalne więzi z miejscowością, regionem i krajem. Pozwala na rozwijanie zdolności poznawczych, umiejętności dokonywania analizy i syntezy, porównywania, klasyfikowania i wnioskowania.
Ponadto obecność uczniów w muzeum kształtuje postawę poszukującą, rozbudza ciekawość wobec świata, człowieka. Sprzyja różnym ćwiczeniom w mówieniu, pisaniu i działalności plastycznej.
Wycieczka do muzeum stwarza również możliwość integracji uczniów . Nauczyciel zaś może dokonać konfrontacji wyobrażeń o wiedzy i zachowaniu ucznia w całkowicie innej rzeczywistości niż sala lekcyjna.
Rozwijanie w/w umiejętności i postaw jest szczególnie ważne w przypadku uczniów szkoły specjalnej.

II Cele programu:
> kształtowanie poczucia więzi z najbliższym środowiskiem i regionem
> wzbogacanie wiedzy ucznia o regionie, osobach z nim związanych i symbolach naszego miasta
> wyrabianie u uczniów nawyku celowego odwiedzania muzeum
> rozbudzenie potrzeby kontaktu z działami sztuki i eksponatami muzealnymi
> wyrabianie wrażliwości estetycznej i kształtowanie postaw szacunku dla twórców i dziedzictwa kulturowego
> motywowanie do czytania i korzystania z czasopism regionalnych i muzealnych
> rozwijanie umiejętności językowych
> integrowanie zespołu klasowego

III Przewidywane efekty podejmowanych działań:
Po zrealizowaniu programu uczeń powinien:
> nabrać przekonania o możliwości aktywnego i pożytecznego spędzania w muzeum wolnego czasu
> dostrzegać atrakcyjność własnej „małej ojczyzny”
> znać historię powstania muzeum, lokalizacje i nazwy obiektów muzealnych w mieście
> opowiadać o poznanych postaciach związanych z regionem
> wymieniać symbole naszego miasta
> umieć wyjaśnić pojęcie kultury ludowej , podać przykłady jej wytworów
> wymieniać tytuły wydawnictw muzealnych i regionalnych
> znać słownictwo związane z opisem obrazu i rysunku
> opracować notatki do kroniki klasowej
> przestrzegać zasady kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych
> współpracować w grupie, wypowiadać swoje myśli i przekonania

IV Ocena osiągnięć uczniów:
Postępy uczniów będą oceniane na bieżąco na podstawie ich działalności praktycznej, zaangażowaniu i wkładu pracy.
Jako technikę badania osiągnięć wykorzystam obserwację uczniów w czasie zajęć. Ponadto ocenie poddam zadania, które uczniowie będą mieć do wykonania: samodzielne gromadzenie i opracowywanie materiałów do kroniki klasowej oraz prace pisemne.

V Uwagi o realizacji programu:
Zajęcia wg opracowanego programu będą realizowane w roku szkolnym 2008/2009. Objęci nimi będą uczniowie kl. III gimnazjum specjalnego z lekką niepełnosprawnością intelektualną.
Cele i treści programu będą realizowane na lekcjach języka polskiego i godzinie do dyspozycji wychowawcy. .Łącznie w ciągu roku szkolnego zaplanowanych jest 25 h zajęć.
W celu realizacji programu przewidziane są lekcje muzealne w Muzeum Historyczno – Etnograficznym w Chojnicach. (5 spotkań)
Program jest otwarty, tematyka może ulec zmianie w związku ze zmiennością wystaw czasowych.

VI Metody pracy:
> spotkania z pracownikami muzeum
> wycieczki
> praca indywidualna i w grupach

VII Proponowana tematyka zajęć
1. Muzeum w moim mieście.
2. Obiekty Muzeum Historyczno – Etnograficznego w Chojnicach. ( wycieczka)
3. Początki muzealnictwa w Chojnicach. Julian Rydzkowski – założyciel muzeum.
4. Znani nieznani chojniczanie. Albin Makowski – kolekcjoner, bibliofil, regionalista.
5. Zasady właściwego zachowania w muzeum.
6. Zwiedzamy Kolekcję Historyczno – Regionalną Albina Makowskiego. (lekcja muzealna)
7. Co to jest sztuka ludowa?
8. Sztuka ludowa Kaszub. (lekcja muzealna)
9. Chojnice wolne. (wycieczka, zwiedzanie ekspozycji muzealnej z prezentacją multimedialną „Uzbrojenie i oporządzenie kawalerii polskiej 1918 – 1939”.)
10. Opisujemy obrazy.
11. W Galerii Współczesnej Sztuki Polskiej. (lekcja muzealna)
12. Historia symboli naszego miasta: herb, flaga, hejnał. (lekcja muzealna)
13. Zbiory biblioteki muzealnej. (lekcja muzealna)
14. Czytamy wydawnictwa muzealne i regionalne.