Mnemotechniki - plan wystąpienia

PLAN WYSTĄPIENIA PUBLICZNEGO

Tytuł wystąpienia: Pamięć- zapamiętywanie za pomocą mnemotechnik oraz korelacji obu półkul mózgowych.
Cel ogólny: Informacyjny.
Cel szczegółowy: Zwrócenie uwagi publiczności na proces zapamiętywania, ukazanie możliwości naszej pamięci oraz wskazanie przykładowych technik zapamiętywania, które efektywnie ulepszą ten proces.

Wprowadzenie:

I. Element prowadzający: Każdy z nas obdarzony jest pamięcią, czyli funkcją, a zarazem zdolnością umysłu do rejestrowania, przechowywania i odtwarzania informacji.

II. Ustanowienie wiarygodności: Zapamiętywane informacje przechodzą przez trzy struktury naszej pamięci: pamięć sensoryczną, pamięć krótkotrwałą oraz długotrwałą. Bez pamięci sensorycznej, nie jesteśmy w stanie utrwalić wiadomości w pamięci krótkotrwałej, ani też nie możemy pominąć pamięci krótkotrwałej, chcąc zapisać informacje w pamięci długoterminowej. Style uczenia się oraz własne predyspozycje mogą nam wskazać drogę do jak najefektywniejszego sposobu zapamiętywania informacji.
III. Stwierdzenie głównej tezy i przegląd głównych punktów: W dzisiejszym wystąpieniu chciałabym przedstawić przykładowe mnemotechniki, dzięki którym nasz mózg pobudzi do współpracy obie półkule naszego mózgu, dzięki czemu zapamiętywanie będzie efektywniejsze.

Rozwinięcie:

I. Liczne badania neurologów oraz psychologów mówią, iż współpraca obu naszych półkul mózgowych sprzyja lepszemu zapamiętywaniu, a wybór technik zapamiętywania zależy od przeważającego wpływu którejś z półkul.
A. Badania Nosala na temat korelacji cech poznawczych- tworzenie stylu poznawczego.
1.Tak samo jak u ludzi istnieją różnice w indywidualnych preferencjach w zakresie codziennego funkcjonowania (ubiór, styl muzyki, ulubione potrawy), tak i każdy z nas ma własne preferencje w sposobie kodowania informacji.
Podstawowe kody: werbalny i niewerbalny.
2. Pierwszy z nich dotyczy przetwarzania informacji słownych (wyrazy, sentencje, pojęcia  wformie czytanej, pisanej, słyszanej), a drugi w formie obrazów.
3. Osoby posługujące się kodem werbalnym- racjonaliści.
Osoby posługujące się kodem niewerbalnym- intuicjoniści.
Oczywiście nie da się jednoznacznie przyporządkować i podzielić ludzi na te dwie kategorie, lecz zazwyczaj osoba tworzy korelację obu kodów, w mniejszym bądź większym stopniu.
Mózg mimo wyspecjalizowania tak odrębnego obu półkul, dzięki połączeniu przez ciało modzelowate, łączy obie półkule i ich funkcje, które dzięki współpracy potrafią efektywnie przyswajać wiedzę na wielu obszarach.
B. Metody lewopółkulowe:
1. Grupowanie:
- metoda polegająca na dzieleniu materiału na partie, bez uwzględnienia jego materiału treściowego.
- orientacja na samą formę, która jest istotą samą w sobie
- np. gdy podzielimy numer telefonu komórkowego na 3 części po 3 cyfry, łatwiej jesteśmy w stanie go zapamiętać, niż jeśli istniałby w formie zlepki 9 cyfr. Nasza pamięć krótkotrwała jest w stanie zapamiętać ok 7 (+- 2) części (symboli, znaków, wyrazów, cyfr), dlatego dużo prościej jest w stanie to uczynić zapamiętując 3 partie 3x3 cyfry niż 9, wykraczające poza jej możliwości.
2. Klasyfikowanie
- metoda także oparta na lewopółkulowym wyspecjalizowaniu funkcjonalnym
- w przeciwieństwie do grupowania istotny jest tutaj aspekt treściowy
- selekcjonowanie polega na tworzeniu mniej lub bardziej ogólnych kategorii semantycznych (połączonych ze sobą znaczeniowo elementów) i włączeniu w nie elemetów posiadających reprezentatywne, charakterystyczne dla danej grupy cechy.
- np. Owoc- pomarańcza, banan, arbuz, mango.
3. Porcjowanie
- metoda polega na łączeniu materiału w grupy, tworząc tym samym kategorie.
- kategorii może być kilka (7 +-2), a ich dobór powinien być zgodny z merytoryczną treścią materiału.
- porcjowanie od ogółu do szczegółu i od szczegółu do ogółu
- jest to poniekąd połączenie dwóch poprzednich technik grupowania i klasyfikowania.

Przejście:
Wiedząc już jak działa nasza lewa półkula, odpowiedzialna za myślenie logiczne i poznając techniki zapamiętywania, wykorzystując głównie tę część naszego mózgu, chciałabym przedstawić metody, które wykorzystają naszą drugą półkulę mózgu- tę kreatywną, artystyczną.

II. Techniki zapamiętywania wykorzystujące nasze twórcze predyspozycje poznawcze
A. Metody prawopółkulowe (oraz łączące lewą półkulę)
1. Rzymski pokój
- technika korzysta ze zdolności prawej półkuli do kojarzenia i wyobrażania
- rzymski pokój to pomieszczenie w naszej wyobraźni, którego elementy są swoistymi zakładkami pamięci, którym przypisywane są określone hasła
- metoda polega na przypisywaniu elementom rzeczywistym (tzw. „wieszakom”) elementów które chcemy zapamiętać
2. Metoda Haków
- metoda nieco podobna do poprzedniej, jednak moim zdaniem bardziej skuteczna
- dzięki niej jesteśmy zapamiętać nie tylko ogromną ilość wyrazów, dat czy wyrażeń, ale dodatkowo będziemy je pamiętać w porządku chronologicznym jak i również na wyrywki
- jest to możliwe dzięki tzw. „hakom”, którymi są obrazki odzwierciedlające liczby. Aby się nimi posługiwać, należy się ich wyuczyć, aby móc swobodnie tworzyć później wyobrażenia z elementem zapamiętywanym. Do każdej liczby w postaci haka, dopasowujemy w naszej wyobraźni wyraz bądź jakiś element zapamiętywany, poprzez wytworzenie w mózgu związku obu elementów.
- im bardziej zabawne, głupie, kontrowersyjne, nieprawdopodobne i spontaniczne skojarzenie, tym lepszy efekt zapamiętania
3. Łańcuchowa metoda zapamiętywania
- tworzebie tzw. „łańcuszków” jest możliwe dzięki wytwarzaniu w myślach skojarzenia z dwóch znajdujących się obok siebie wyrazów, ułożonych w pewnej kolejności chronologicznej
- kojarzenie w pary kolejnych elementów do zapamiętania utworzy łańcuch skojarzeń
- można je tworzyć np. wymyślając pewną najlepiej śmieszną i mało prawdopodobną historię, która kojarzy ze sobą poszczególne elementy.
4. Mapy myśli
- skuteczna forma wspomagająca organizowanie i zapamiętywanie informacji z obszernych dziedzin
- pomaga zapamiętać informacje z obszernych wątków problematycznych lub określonej tematyki
- jest także świetną powtórką np. przed egzaminem
- Mapy myśli mają formę zazwyczaj drzewka, w którego centrum znajduje się hasło kluczowe i od niego rozprzestrzeniają się liczne rozgałęzienia, na których znajdują się elementy powiązane tematycznie z głównych hasłem oraz podhasłami. Może być wiele gałęzi i mogą się one wielorako łączyć. Informacje mogą być zapisywane słownie jak również w formie obrazkowej.

Zakończenie:

I. Podsumowanie: Pamięć daje nam całe spektrum możliwości, w jaki sposób możemy ją wykorzystać.
II. Przywołanie głównej tezy i odwołanie się do wprowadzenia Mnemotechniki są w stanie umożliwić nam dużo efektywniejsze zapamiętywanie dzięki wykorzystaniu dużej mocy naszych półkul mózgowych jak również ich korelacji, dzięki której nasz mózg w pełni może być wydajny i kreatywny.

III. Element zamykający/zabieg zwracający uwagę:
Nasza pamięć i jej możliwości jeszcze niejednokrotnie nas zaskoczą. Także ona potwierdza słynną maksymę, iż „To co wiemy to tylko kropla w oceanie niewiedzy”.

Bibliografia:
1) Buzan T. (2003). Pamięć na zawołanie. Łódź: Wydawnictwo Ravi.
2) Brześkiewicz, Z. (2002). Superpamięć. Jak uczyć się trzy razy szybciej. Warszawa: Agencja Wydawnicza „Comes”.
3) Strelau, J. (red.) (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki, tom 2. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Wioletta Kluczniok