Program zajęć z komunikacji alternatywnej

Miejsce realizacji: Zespół Niepublicznych Szkół w Kup,

Klasa: G1A ( rok szkolny 2014/2015)

Warunki realizacji: 2 godz./tygodniowo
Czas realizacji: III etap edukacyjny

Cele główne:

rozwijanie umiejętności w zakresie rozumienia mowy
doskonalenie umiejętności wyrażania własnych emocji
rozwijanie umiejętności rozróżniania i kojarzenia dźwięków pochodzących z otoczenia
doskonalenie funkcjonowania w grupie i poza nią
komunikowanie się za pomocą tablic komunikacyjnych,
wdrożenie uczniów do pracy na planach aktywności na konkretach (Karolina, Julia) oraz na bitach obrazkowych (Jan, Marta)
praca na planach koszyczkowych
usprawnianie aparatu artykulacyjnego

Sposób realizacji programu.

Podczas zajęć z komunikacji alternatywnej zostaną wykorzystane następujące metody:

metoda Teacch
muzykoterapia
metody słowne – objaśnienia, instrukcje
metody oglądowe – pokaz, obserwacja
metody czynne – zadania stawiane do wykonania
Zajęcia będą opierać się na formie pracy indywidualnej i grupowej.

Dobór i zakres treści wynika z poziomu indywidualnego rozwoju i tempa przyswajania wiedzy przez uczniów.

Zagadnienia programowe Formy realizacji
Posługiwanie się konkretem, fotografią, obrazkami. dopasowywanie konkretu do fotografii
dopasowanie fotografii do konkretu
dopasowywanie fotografii do obrazka
dopasowywanie obrazka do fotografii
segregowanie konkretów, fotografii, obrazków
dokonywanie wyboru spośród kilku bitów obrazkowych
układanie planu aktywności z wykorzystaniem bitów obrazkowych/fotografii/ konkretu
kształtowanie pojęcia „ja” przy pomocy bitów obrazkowych/fotografii/gestu Makaton
łączenie dwóch takich samych bitów obrazkowych/fotografii/konkretów
komunikowanie się za pomocą tablic komunikacyjnych
posługiwanie się tablicami, książkami komunikacyjnymi z obrazkami
Doskonalenie aparatu artykulacyjnego ćwiczenia języka: wysuwanie języka, oblizywanie ust,zwijanie języka w rulonik, dotykanie zębów czubkiem języka, dmuchanie powietrza, kląskanie językiem
ćwiczenia aparatu oddechowo-fonacyjnego: chuchanie na ręce, puszczanie baniek mydlanych, dmuchanie na płomień świecy, przedmuchiwanie piórka i piłeczki do ping-ponga, naśladowanie pociągu, nadmuchiwanie balonu
naśladowanie prostych układów dźwięków
wymawianie pojedynczych samogłosek
picie napojów przez słomkę
Rozwijanie umiejętności rozumienia mowy Rozumienie języka na poziomie podstawowym w obrębie swojego najbliższego otoczenia
rozumienie zdań wskazujących na relacje między pojęciami
wskazywanie lub nazywanie rzeczy, osób, czynności, sytuacji
Rozwijanie umiejętności wyrażania odczuć i emocji oraz rozumienie ich Przekazywanie informacji o swoich potrzebach werbalnie, niewerbalnie (z pomocą obrazków ,gestu z Makatonu,)
rozpoznawanie emocji, nazywanie emocji
nauka umiejętności okazywania złości, radości, smutku
Doskonalenie funkcjonowania na poziomie społecznym Utrzymywanie podczas rozmowy kontaktu wzrokowego
inicjowanie kontaktu z drugą osobą
uczestnictwo w zabawie naprzemiennej
doskonalenie orientacji w schemacie własnego ciała
Rozpoznawanie i kojarzenie dźwięków pochodzących z otoczenia Słuchanie dźwięków z otoczenia i ich naśladowanie
kojarzenie dźwięku z danym przedmiotem oraz obrazkiem
odtwarzanie prostych struktur rytmicznych, gra na dzwonkach o tabulatorze kolorowej
uczestnictwo w zabawach ruchowych przy muzyce

Zajęcia maja na celu nauczyć uczniów komunikowania się za pomocą różnych form, w zależności od indywidualnych możliwości poszczególnych uczniów. Priorytetem w pracy z uczniami jest ustrukturalizowanie formy zajęć.:
- Wprowadzenie planu dnia oraz planów aktywności- w zależności od możliwości uczniów - będą to plany : na konkretach z kartami transferowymi (Julia, Karolina) oraz na obrazkach (Jan, Marta,) . Zmiany aktywności muszą byc poprzedzane komunikatem słownym połączonym z obrazkiem, dla Karoliny i Juli komunikatem słownym połączonym konkretem oraz gestem.
- Wprowadzenie sekwencji zadań - ułożenie zadania z góry ustalonej kolejności – stosowanie „planu koszykowego - należy ucznia zaznajomić z ilością i kolejnością wykonywania zadań. Przeplatać zadania łatwe z trudnymi.
- Wprowadzenie planu pracy na obrazkach , wizualizacja konkretnych czynności do wykonania
- Jasny początek i koniec pracy – należy czytelnie dla ucznia sygnalizować początek i koniec pracy
- Przed rozwiązaniem zadania należy samemu pokazać uczniowi prawidłowe rozwiązanie, tak by miał jasna instrukcję o co chodzi w zadaniu – wizualizacja treści słownych
- Zapewnianie komfortu sensorycznego: unikanie przeciążeń nadmiarem bodźców i informacji,
- Powtarzalność i systematyczność tych samych form ćwiczeń
- Doskonalenie aparatu artykulacyjnego: ćwiczenia warg, języka oraz aparatu fonacyjno-oddechowego – jako forma zabawy podczas zajęć
-Praca na tablicach komunikacyjnych z obrazkami- uczeń na pasku komunikacyjnym (zalaminowana żółta karta z naklejonym poziomo rzepem) przyczepia obrazek "Ja chcę" swoje zdjęcie oraz obrazek, który symbolizuje nam czynność, (przedmiot), na którą ma ochotę
- podjęcie treningu stosowania- Tak-Nie - nauczyciel zadaje pytanie : Czy to jest...? Chcesz...? -uczeń musi odpowiedzieć/ wskazać Tak lub Nie,

Ewaluacja programu:
W trakcie realizacji programu powinno występować stałe monitorowanie, mające na celu sprawdzenie efektywności i stopnia realizacji celów. Ewaluacja powinna dać odpowiedź na pytanie, czy zamierzone efekty zostały osiągnięte, jakie metody i środki sprawdziły się, które z realizowanych celów zostały osiągnięte w pełni, a które wymagają innej formy realizacji. Służy to podjęciu decyzji, jakie elementy naszej pracy zachować i ewentualnie rozbudować, a jakie zmodyfikować bądź też całkowicie odrzuć ze względu na brak efektów. Ponadto dopuszcza się dobór tematów i godzin na realizację poszczególnych działów i treści nauczania. W razie konieczności można zrezygnować z niektórych treści bez szkody dla koncepcji programu. Powyższy program może ulec ewaluacji odpowiednio do rozwoju, możliwości i potrzeb ucznia lub w momencie, kiedy nauczyciel uzyska efekty pracy .
Narzędzia służące ewaluacji:
• bezpośrednie obserwacje
• rozmowy i współpraca z nauczycielami
• rozmowy i współpraca z rodzicami
• czytanie fachowej literatury, dokształcanie się
Program opracowała: Alicja Borowiecka