Program zajęć edukacyjno - terapeutycznych z cyklu "Z uśmiechem zacznij dzień" oparty na zajęciach muzycznych

Program Zajęć Edukacyjno - Terapeutycznych z cyklu „Z uśmiechem zacznij dzień” oparty na zajęciach muzycznych, realizowany z uczniami Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Marii Konopnickiej w Wyszkowie – Szkoły Filialnej Szkoły Podstawowej Specjalnej, Szkoły Gimnazjalnej i Szkoły Przysposabiającej do Pracy w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Wyszkowie z siedzibą w Domu Pomocy Społecznej w Niegowie

Muzyka jest ważnym czynnikiem wpływającym na wszechstronny rozwój dziecka - czyli na rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny, estetyczny. Obcowanie z nią wpływa korzystnie na koncentrację uwagi i pamięć. Poprzez muzykę możemy wyrażać uczucia i emocji. Dzięki słuchaniu muzyki kształtują się właściwe postawy społeczne, poszerza się wiedza o świecie, kulturze i świecie dźwięków. Dziecko uczy się współdziałania w grupie, koncentracji uwagi, w sposób ekspresyjny wyrażać emocje.
Człowiek od pierwszych chwil życia ma kontakt ze światem dźwięków, jest jego immanentną częścią, jego sprawcą i odbiorcą. Dlatego też świat dźwięków, a ściślej rzecz ujmując świat muzyki, musi mieć i ma wpływ na rozwój dziecka na każdym jego etapie.
Zajęcia muzyczne mają działanie edukacyjne, terapeutyczne, pobudzają i wyciszają, w związku z tym należy jak najczęściej korzystać z tych walorów sztuki jaką jest muzyka, w celu pobudzenia do jak najlepszego rozwoju.

Celem niniejszego programu jest przybliżenie odbiorcom zróżnicowanego świata kultury i muzyki z różnych krajów świata. Zaprezentowanie przy pomocy środków multimedialnych kolorytu i różnorodności instrumentów muzycznych, tradycyjnych strojów, tańca oraz innych elementów kultury i sztuki cechujących daną narodowość.
Program zajęć muzycznych przeznaczony jest dla uczniów Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Marii Konopnickiej w Wyszkowie – Szkoły Filialnej Szkoły Podstawowej Specjalnej, Szkoły Gimnazjalnej i Szkoły Przysposabiającej do Pracy w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Wyszkowie z siedzibą w Domu Pomocy Społecznej w Niegowie, oraz zaproszonych mieszkańców DPS-u (absolwenci szkoły).

Zajęcia składają się z następujących części:

1. Odtwarzanie muzyki,
2. Prezentacji instrumentów muzycznych,
3. Prezentacja elementów kultury z danego kraju,
4. Percepcje muzyki i zjawisk akustycznych.

W praktyce wszystkie formy występują często łącznie, wzajemnie się przenikając. Nauczyciel decyduje, która z nich odgrywa w danym momencie rolę dominującą.


OGÓLNE CELE ODDZIAŁYWANIA

CELE GŁÓWNE:
- Wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia,
- Rozwijanie zainteresowania muzyką i kulturą z różnych krajów świata,
- Zapoznanie z charakterystycznymi instrumentami dla danego kraju,
- Rozwijanie umiejętności gry na instrumentach muzycznych.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

- Kształtowanie podstawowych zdolności muzycznych,
- Zapoznanie z brzmieniem i wyglądem instrumentów charakterystycznych dla:
- Indii – np. Esraj, Sarod;
- Brazylii – np. Cuica, Berimbau;
- Wielkiej Brytanii – np. Dudy, Harfa;
- Chin – np. Sheng, Xiao;
- Japonii – np. Biwa, Taiko;
- Hiszpanii – np. Kastaniety;
- Australii – np. Didgeridoo,
- Polska – Akordeon, Skrzypce.
- Zapoznanie z charakterystyczną muzyką, elementem kultury dla:
- Indii - Tadź Mahal, Bollywood, mantra;
- Brazylii – Capoeira, Samba;
- Wielkiej Brytanii – Muzyka Celtycka, kilt;
- Chin – Klasztor Shaolin, Xi-an - Teatr Muzyki i Tańca;
- Japonii – Sumo, Samuraj;
- Hiszpanii – Flamenco, Korrida;
- Australii – Aborygeni;
- Polska – Tańce ludowe,
- Kanady – muzyka Inuitów;
- Stanów Zjednoczonych – Contry, Blues, Jazz, cowboy/Indianie;
- Rozwijanie umiejętności rozróżniania głosu męskiego od głosu żeńskiego, śpiewu solo i chóralnego,
- Zapoznanie z nośnikami do zapisu i odtwarzania muzyki,
- Kształtowanie umiejętności pracy w grupie,
- Kształtowanie wrażliwości na zmianę tempa, dynamiki, wysokości dźwięku,
- Zapoznanie z wyglądem i brzmieniem wybranych instrumentów muzycznych,
- Kształtowanie umiejętności rozróżniania i nazywania instrumentów muzycznych,
- Rozróżnianie różnych typów muzyki (np. muzyka klasyczna, disco, techno, ludowa).

PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZESTNIKA ZAJĘĆ:
- Potrafi zaśpiewać/zaintonować poznane piosenki indywidualne lub zespołowo,
- Zna nazwy i wygląd instrumentów muzycznych charakterystyczne dla danego kraju,
- Rozpoznaje charakterystyczny element kultury danego kraju,
- Podejmuje próbę gry na wybranych instrumentach muzycznych,
- Potrafi rozpoznać brzmienie wybranych instrumentów muzycznych,
- Rozróżnia głosy męskie i żeńskie w śpiewie solo i chóralnym,
- Zna różne typy muzyki, potrafi je nazwać i odróżnić,
- Potrafi określić nastrój słuchanej muzyki,
- Potrafi nazwać nośniki na jakich przechowujemy muzykę,
- Zna formy odtwarzania muzyki (teledysk, koncert, nagranie),
- Z zainteresowaniem słucha różnych utworów muzycznych,
- Próbuje wyodrębnić części utworu (ilość zwrotek, refren, powtórzenia),
- Potrafi wyrazić emocje związane z wysłuchanym utworem muzycznych,
- Potrafi odróżnić muzykę sakralną od rozrywkowej,
- Potrafi wykorzystać własne ciało do tworzenia dźwięków (ręce, nogi, aparat artykulacyjny),
- Potrafi wykorzystać różne przedmioty (puszki, butelki, gazety) do tworzenia dźwięków i instrumentów,
- Potrafi ruchem improwizować muzykę, grę na instrumencie.

PROPOZYCJE DZIAŁAŃ MUZYCZNYCH:

- Rozpoznawanie dźwięków: głośny – cichy, wysoki – niski, wesoły – smutny,
- Zapoznanie z wybranymi piosenkami, nauka śpiewania piosenek,
- Rozwiązywanie zagadek muzycznych, zagadek dźwiękowych,
- Słuchanie muzyki klasycznej,
- Poznanie różnorodnych typów muzyki (klasyczna, disco, techno, ludowa). Podawanie nazwy słuchanej muzyki,
- Poznanie różnych form prezentacji muzyki (koncert, teledysk, nagranie)
- Poznanie różnych nośników muzyki (płyta, kaseta, mp3)
- Wykorzystywanie własnego ciała (tupanie, klaskanie, itp.) do tworzenia podkładu muzycznego piosenek,
- Zapoznanie z instrumentami i muzyką z poszczególnych krajów świata,
- Próby gry na wybranych instrumentach muzycznych,
- Określenie nastroju muzyki, jej tempa,
- Wykonywanie ćwiczeń słuchowych,
- Śpiewanie piosenek,
- Tworzenie akompaniamentu do piosenek,
- Wykorzystanie własnego ciała do tworzenia dźwięków,
- Rozpoznawanie instrumentów muzycznych po ich brzmieniu,
- Zabawy odprężające, relaksujące przy muzyce z wykorzystaniem chusty animacyjnej,
- Próby wydobycia dźwięków z różnorodnych przedmiotów,
- Określanie budowy wysłuchanych piosenek (ilość zwrotek, refren, powtórzenia),
- Rozpoznawanie piosenek po wysłuchaniu melodii.

ZADANIA NAUCZYCIELA:

- Zapewnienie dziecku częstych kontaktów z muzyką,
- Prezentacja instrumentów/muzyki charakterystycznych dla danego kraju,
- Kształtowanie umiejętności obcowania z instrumentami muzycznymi,
- Rozbudzanie zainteresowań muzycznych,
- Rozbudzanie zainteresowań kulturą danego kraju,
- Inspirowanie do samodzielnego tworzenia melodii, rytmów,
- Kształtowanie pożądanych cech, np. wiara w siebie, pozytywne nastawienie,
- Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa,
- Zapewnienie różnorodności zajęć,
- Prezentacja różnych nośników muzyk i sposobów odtwarzania,
- Prezentacja różnych sposobów prezentowania muzyki (koncert, teledysk, nagranie)

POMOCE I SRODKI DYDAKTYCZNE

- płyty CD, pliki multimedialne,
- magnetofon, komputer, telewizor, odtwarzacz DVD,
- instrumenty muzyczne, pudełka akustyczne i przybory niekonwencjonalne typu:
- klocki,
- kubeczki po jogurtach,
- plastikowe, drewniane pudełka,
- butelki po napojach,
- produkty sypkie do grzechotek (fasola, ryz, piasek, żołędzie, koraliki itp.)
- chusta animacyjna,
- wstążki, apaszki itp.

FORMY I METODY PRACY:
- Indywidualna,
- Grupowa.

Metody:

Zajęcia muzyczne odbywać się będą 1 raz w tygodniu, w wymiarze 1 godziny. Będą one prowadzone w oparciu o metody:

- Aktywizujące,
- Praktyczne,
- Podające.

Realizacja treści przebiegać będzie w oparciu o elementy metod:

- „Metoda Dobrego Startu”
- „Metoda wg K. Orffa”
- „Relaksacja”

TEMATYKA ZAJĘĆ:

- Poznajemy różne instrumenty,
- Polskie pieśni historyczne i patriotyczne,
- Muzyka i jej podstawowe gatunki, formy, style,
- Brzmienie głosów wokalnych,
- Instrumenty ich brzmienie, budowa, sposób grania,
- Najwybitniejsi kompozytorzy,
- Współczesne gwiazdy popkultury,
- Muzyka/kultura poszczególnych krajów świata,
- Instrumenty muzyczne charakterystyczne dla danego kraju,
- Improwizacja muzyczna z wykorzystaniem różnych przedmiotów, tworzenie własnych instrumentów.

Program jako podstawę wszystkich działań przyjmuje aktywność dziecka. Poprzez różnorodność metod oddziaływania oraz treści obejmuje wszystkie sfery aktywności: motoryczną, emocjonalną, poznawczą i społeczną. Wykorzystuje naturalną potrzebę ekspresji.

Program zajęć muzycznych został opracowany z myślą o uczestnikach z różną niepełnosprawnością i w różnym wieku . Został ona tak opracowany, aby można było go modyfikować według potrzeb i możliwości uczestników zajęć.