Trema to stan emocji, który towarzyszy człowiekowi podczas występu publicznego ( koncert, występ taneczny, przemówienie).
Objawy tremy: - szybsze uderzenia serca
- większe napięcie mięśni
- suchość w gardle
- przyśpieszony oddech
- drżenie rąk, nóg
- pustka w głowie
Z tremą zmagają się muzycy, tancerze, piosenkarze, sportowcy, a także inne osoby występujące publicznie. Jeśli uświadomimy sobie, że trema towarzyszy prawie każdemu, łatwiej ją zaakceptujemy i nie będziemy czuli się osamotnieni z tym problemem. Trema sama w sobie jest nieodzowna podczas występu, gdyż napędza nas do działania. Nie powinniśmy z tremą walczyć, ale ją odpowiednio wykorzystać. Zmieniając nasze nastawienie, możemy zastąpić paraliżujący strach w mobilizację i koncentrację.
Jak pokonać tremę? Oto kilka wskazówek:
- zmiana myślenia: trema nie jest wrogiem ale sprzymierzeńcem, dodaje energii (nie jesteśmy znudzeni, ospali)
- dobre przygotowanie: przećwiczenie występu w sali koncertowej, przed rówieśnikami (dzieci), rodziną
- zachowanie pewnej postawy ułatwia naszą pewność wewnętrzną: wejście na scenę, ukłon, uśmiech do widowni (czyni atmosferę bardziej przyjazną), postawa przy instrumencie (zachowanie spokoju i mobilizacja przed rozpoczęciem występu)
- maksymalne skupienie na zadaniu a nie na sobie, publiczności czy ocenie
- „parcie do przodu”: nie rozmyślamy nad tym co się nie udało, koncentrujemy się na tym co jest jeszcze przed nami
- pozytywne nastawienie: uświadamiamy sobie, że publiczność jest nam przyjazna i życzliwa
- ruch – zmniejsza tremę (np. przed egzaminem): wymachy rąk, spacer
- relaksacja: przywołujemy na myśl miłe, spokojne przeżycia nie dopuszczając do siebie uczucia przerażenia i paniki
- regulacja oddechu - wpływa na lepsze funkcjonowanie mózgu, wycisza emocje i obniża napięcie –przykłady:
1) wdech przez nos ( liczymy 1,2,3,4 )
wstrzymanie powietrza ( liczymy 1,2,3,4 )
wydech ( liczymy 1,2,3,4 )
2) stajemy w rozkroku, plecy proste, ręce opuszczone wzdłuż ciała
podnosimy ręce przed siebie ( wciągamy powietrze )
unosimy ręce nad głową ( jak zamach na coś )
opuszczamy ręce ( wypuszczamy powietrze )
- czekolada: wprowadza w dobry nastrój, ponieważ wydzielane są endorfiny zwane hormonem szczęścia
Wielu sławnych ludzi odnoszących sukcesy zmaga się z tremą. Ignacy Jan Paderewski przed rozpoczęciem koncertu przeżywał ogromne katusze. Znani sportowcy chcąc uniknąć paraliżującego strachu przed zawodami maksymalnie koncentrowali się na czekającym ich zadaniu.
Tremy nigdy do końca nie usuniemy, ale geniusz zwycięstwa nad nią oznacza nieskończoną zdolność pokonywania trudności.
Magdalena Gniewowska