Scenariusz zajęć dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym

SCENARIUSZ ZAJĘĆ
dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym


Cele ogólne:
- rozwijanie percepcji słuchowej
- rozwijanie umiejętności wyrażania własnych emocji
- rozwijanie umiejętności rozróżniania i identyfikowania wielkości
- rozwijanie mowy biernej i czynnej
- usprawnianie aparatu oddechowego
- rozwijanie umiejętności modelowania w masach plastycznych
- wydłużanie czasu koncentracji uwagi

Cele szczegółowe: (uczeń)
- rozpoznaje odgłosy zwierząt
- reaguje na rytm
- potrafi określić swój nastrój za pomocą schematycznych rysunków
- segreguje obrazki wg kategorii wielkość biorąc pod uwagę ich zawartość
- łączy w pary obrazki przedstawiające zwierzę dorosłe i młode
- wykonuje ćwiczenia oddechowe
- wzbogaca słownictwo bierne i czynne o pojęcia związane z tematyką zajęć
- naśladuje odgłosy wydawane przez zwierzęta
- z pomocą ugniata, wałkuje masę solną oraz wykrawa z niej różne kształty przy pomocy foremek
- skupia się na wykonywanym zadaniu

Pomoce dydaktyczne:
- schematyczna buźka wesoła i smutna
- obrazki zwierząt z gospodarstwa domowego
- płyta CD z odgłosami zwierząt, odtwarzacz CD
- bębenek
- pary obrazków ze zwierzętami, przedstawiające osobniki dorosłe i młode
- symbole PCS oznaczające wielkość
- mąka, woda, olej, sól
- miska, wałek, foremki w kształcie zwierząt, plastikowe tacki


PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Część wstępna:
1. Przywitanie.
Nauczyciel podaje kolejno uczniom dłoń i wita się słowami „dzień dobry”. W miarę możliwości mobilizuje uczniów do powitania werbalnego oraz prosi o wybór buźki spośród dwóch (wesoła i smutna). Zaprasza do zajęć, podczas, których będą poznawali zwierzęta z gospodarstwa domowego.
2. „Odszukaj ukryte zwierzęta”.
Nauczyciel wcześniej rozkłada na podłodze, w miejscach dostępnych dla uczniów obrazki przedstawiające zwierzęta (koń, krowa, kogut, kura, świnia, kaczka, pies, kot, osioł). Zadaniem dzieci jest zebranie wszystkich tych obrazków i przyniesienie na stolik.

Zajęcia właściwe:
1. „Czyj to głos” - zagadki słuchowe
Na stole leżą rozłożone obrazki przyniesione przez uczniów. Wspólnie z nauczycielem następuje identyfikowanie poszczególnych zwierząt. Nauczyciel włącza płytę CD z odgłosami zwierząt. Zadaniem dzieci jest rozpoznanie poprzez wybór obrazka, do kogo należy dany odgłos. Nauczyciel mobilizuje uczniów do naśladowania usłyszanego głosu, w miarę możliwości podania nazwy danego zwierzęcia. Na koniec ćwiczenia chwali za poprawnie wykonane zadanie.
2. Zabawa rytmiczna z czworakowaniem - „Jak porusza się kot”
Nauczyciel wystukuje rytm na bębenku, a zadaniem dzieci jest dostosowanie tempa chodzenia do usłyszanego rytmu. (szybkie wystukiwanie – bieganie na czworakach, wolne – maszerowanie).
Podczas wykonywania ćwiczenia nauczyciel stosuje również podpowiedź werbalną.
3. „Mały i duży” - Rozróżnianie i identyfikowanie wielkości
Uczniowie siadają przy stoliku. Przed nimi leżą obrazki przedstawiające zwierzęta dorosłe oraz obrazki przedstawiające dzieci zwierząt. Do wykonania są następujące zadania:
- łączenie w pary obrazki przedstawiające to samo zwierzątko „Znajdź dziecko dla mamy” np. kura i kurczaczek, krowa i cielaczek
- segregowanie obrazków na dwie grupy: na białą tackę wszystkie zwierzątka małe, na czerwoną wszystkie zwierzątka duże
Należy pamiętać, aby podczas wykonywania zadania nauczyciel nazywał dane zwierzę oraz aby mobilizował uczniów do wskazywania gestem, czy dane zwierzę jest małe czy duże.
4. Piosenka z gestem.
Nauczyciel śpiewa piosenkę i prosi uczniów o naśladowanie gestów przez niego wykonywanych.
„Kotek, kotek łapki myje – pocieramy dłonie
Oczka, oczka, buzię, szyję – myjemy dane części ciała
A ja, razem z mym koteczkiem – wskazuje gestem na siebie
Piorę do nosa chusteczkę – pocieranie dłoni zaciśniętych w piąstki
Woda z kranu kap, kap, kap – otwieranie i zaciskanie dłoni
Piorę chustkę chlap, chlap, chlap – strzepywanie rąk
Woda z kranu ciur, ciur, ciur – otwieranie i zaciskanie dłoni
Piorę chustkę szur, szur, szur” – mocne pocieranie dłoni zaciśniętych w piąstki
5. „Zabawy masą solną” - elementy metody F. Affolter
Uczniowie siadają przy stole, przy którym na każdego czekają przygotowane składniki do wykonania masy solnej (mąka, woda, sól, olej) oraz tacka, misa, foremki i wałek. Nauczyciel prosi uczniów aby kolejno wsypywali/wlewali do misy poszczególne składniki. Po wykonaniu tego zadania, kto potrafi to samodzielnie a pozostali z pomocą wykonują następujące czynności:
- wyrobienie masy solnej na jednolitą masę
- uformowanie dużej kuli
- wałkowanie kuli na placek za pomocą wałka
- wykrawanie kształtów zwierzątek za pomocą foremek i układanie ich na tacce
Po wykonaniu tych czynności tacka ze zwierzątkami jest odłożona do wyschnięcia, i na kolejnych zajęciach zostaną one wymalowane farbami. Nauczyciel prosi uczniów o pomoc w czynnościach porządkowych.

Część końcowa:
1. „Śpiący kotek” - ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe
Uczniowie kładą się na kocu w pozycji wygodnej, nauczyciel opowiada historyjkę o śpiącym kotku jednocześnie mobilizując ich do wykonywania różnych gestów – przeciąganie się, ziewanie, oblizywanie warg.
2. Pożegnanie analogicznie jak powitanie również z wyborem buźki wesołej lub smutnej.

Należy pamiętać, aby przed każdym zadaniem dokładnie wytłumaczyć uczniom (werbalnie oraz przez pokaz), na czym będzie polegało zadanie, zabawa, oraz aby wzmacniać pozytywnie wszystkie poprawnie wykonane aktywności.