Kiedy praca staje się nałogiem, czyli oblicza pracoholizmu - projekt szkolenia

I. Tytuł: ,,Kiedy praca staje się nałogiem-czyli oblicza pracoholizmu”

II. Filozofia projektu:
Pracoholizm staje się obok alkoholizmu i problemów narkomanii jednym z głównych nałogów współczesnego świata. Zjawisko pracoholizmu wiąże się z dodatkowym niebezpieczeństwem- często nie jest ono bowiem utożsamiane z nałogiem. Uzależnienie od pracy mylone jest z pracowitością, a w kulturach korporacyjnych wręcz uznane za normalne i pożądane. Jednak paradoksalnie, pracoholik to mniej wydajny pracownik-dlatego to w szeroko pojętym interesie firmy jest zapobiegać i leczyć ewentualne przejawy tego nałogu u pracowników. Nasze szkolenie ma przede wszystkim charakter informacyjny i prewencyjny. Menedżer znający mechanizmy i skutki pracoholizmu nie tylko sam uchroni się przed nim, ale również będzie skuteczniej zarządzał swoim zespołem i stawiał racjonalne oczekiwania wobec pracowników; w myśl zasady: ,,wyczerpany pracownik to gorszy pracownik”. Tym samym, podnosząc efektywność poszczególnych pracowników, wzrośnie efektywność całego zespołu. I co najważniejsze stanie się to- nie kosztem odpoczynku i życia rodzinnego- a dzięki zbilansowaniu potrzeb firmy i potrzeb pracowników.

III. Adresaci szkolenia:
Studenci studiów podyplomowych z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi i doradztwa personalnego.

Liczba uczestników: 10osób

IV. Czas realizacji i organizacja zajęć:
Czas: 1 spotkanie, 120minut (105minut zajęć + 15minut przerwy)
Miejsce: wyposażona w rzutnik sala na terenie uczelni
Forma: wykład z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej, elementy warsztatowe: dyskusja, case study, film.

V. Cele zajęć:
-uświadomienie uczestnikom problemu pracoholizmu i jego negatywnego wpływu na efektywność pracy
-przekazanie wiedzy pozwalającej na rozpoznanie objawów pracoholizmu
-przekazanie informacji na temat możliwości pomocy, instytucji i grup wsparcia

VI. Treści:
1.Pracoholizm jako nowe uzależnienie- jego istota, definicja wg Wayne’a Oates’a.
2.Profil społeczno-psychologiczny pracoholika.
3.Czynniki wpływające na wzrost skłonności do pracoholizmu.
4.Pracoholizm a pracowitość.
5.Cechy pracoholika.
6.Typologia pracoholików - charakterystyka poszczególnych typów.
7.Podział pracoholików ze względu na dwa wymiary:inicjowania i finalizowania pracy.
8.Fazy procesu uzależnienia od pracy.
9.Objawy pracoholizmu.
10.Wpływ pracoholizmu na relacje rodzinne.
11.Działania zapobiegawcze i źródła pomocy.

VII. Przewidywane rezultaty:
Uczestnicy wiedzą:
-czym jest pracoholizm
-jaki wpływ ma na efektywność pracy i życie rodzinne
-jak zapobiegać uzależnieniu od pracy
-gdzie szukać pomocy i wsparcia

Uczestnicy potrafią:
-rozróżnić pracowitość od pracoholizmu
-rozpoznać objawy uzależnienia od pracy

VIII. Metody i formy pracy:
Metoda:
-grupowa
-indywidualna

Formy pracy:
-prezentacja
-film
-dyskusja
-case study
-test
-‘burza mózgów’

IX. Aranżacja przestrzeni:
Stoliki ustawione w kształt „podkowy”; pulpit prowadzącego z przodu sali po prawej stronie

X. Potrzebne materiały:
-flipchart
-projektor
-ekran do projektora (opcjonalnie)
-pendrive z filmem i prezentacją
-4 flamastry (zielony, czarny, niebieski, czerwony)
-kartki do case study (po 10sztuk każdego egzemplarza)
-długopisy (11sztuk)
-pakiet edukacyjny (teczka, materiały szkoleniowe)-sztuk 10
-laptop
-przedłużacz (2m)
-głośniki

XI. Przebieg zajęć:
Część wprowadzająca: (15minut)
1. Przywitanie się z uczestnikami. Przedstawienie się prowadzącego.
2. Ustalenie reguł (wyciszamy telefony, przerwa itp.).
3.Wprowadzenie w tematykę zajęć, w postaci krótkiego filmu
4.Pytanie do uczestników szkolenia: Czym według nich jest pracoholizm i gdzie umiejscowiliby granicę między pracowitością a nałogiem.

Część teoretyczna: (na podstawie prezentacji) (30minut)
1.Pracoholizm jako nowe uzależnienie- jego istota, definicja wg Wayne’a Oates’a.
2.Profil społeczno-psychologiczny pracoholika.
3.Czynniki wpływające na wzrost skłonności do pracoholizmu.
4.Pracoholizm a pracowitość.
5.Cechy pracoholika.
6.Typologia pracoholików - charakterystyka poszczególnych typów.
7.Podział pracoholików ze względu na dwa wymiary :inicjowania i finalizowania pracy.
8.Fazy procesu uzależnienia od pracy.
9.Objawy pracoholizmu.
10.Wpływ pracoholizmu na relacje rodzinne.
11.Działania zapobiegawcze i źródła pomocy.

Przerwa 15 minut

Część aktywizująca: (45minut)
1.Uczestnicy otrzymują na kartce krótkie charakterystyki 5 osób, które przejawiają zachowania pracoholiczne. Zadanie polega na przyporządkowaniu otrzymanych opisów do 5 głównych typów pracoholików (,,pracoholik do szpiku kości”, ,,pseudopracoholik”, ,,nawrócony pracoholik”, ,,pracoholik-eskapista”, ,,sytuacyjny pracoholik”). Po wykonaniu zadania i sprawdzeniu odpowiedzi, prowadzący omawia poszczególne typy.

2.Case study: (praca indywidualna)
Uczestnicy otrzymują kartkę z historią Piotra-pracoholika. Ich zadaniem jest zapoznanie się z nią i zaznaczenie objawów pracoholizmu, jakie przejawia Piotr. Następnie uczestnicy mają zastanowić się nad tym, jak mogą potoczyć się losy Piotra w dwóch wariantach: optymistycznym i pesymistycznym. Prowadzący prosi kilka chętnych osób o przedstawienie na forum swoich wersji. Zapisuje je na flipcharcie (np. rozwód, zawał serca)

3.Prowadzący nawiązując do historii Piotra, skłania uczestników do ‘burzy mózgów’:
1) jakie czynniki mogą wpływać na wzrost zagrożenia pracoholizmem;
2) kto jest szczególnie narażony i w jakich sytuacjach;
3) gdzie można szukać pomocy w przypadku zaistnienia problemu.

Część podsumowująca: (15minut)
1. Prowadzący rozdaje uczestnikom pakiet edukacyjny, w którym znajduje się również test stworzony przez Anonimowych Pracoholikówi; zachęca, by rozwiązali go, zapewniając, że wyniki nie będą nigdzie omawiane i służą wyłącznie autodiagnozie.
2. Szkoleniowiec przypomina o instytucjach i organizacjach, które świadczą pomoc dla pracoholików. Wyrażając nadzieję, że nikomu z obecnych taka pomoc nie będzie potrzebna, mówi jednocześnie o tym, że być może ktoś z otoczenia potrzebuje takiej pomocy. Prowadzący rozwija tę myśl, opowiadając o trudności związanej z dostrzeżeniem problemu przez osobę zainteresowaną i sposobach skutecznego wsparcia.
3. Czas na ewentualne pytania.
4. Podsumowanie cytatem z ,,Małego Księcia” (ostatni slajd prezentacji).
5. Podziękowanie za współpracę i zakończenie szkolenia.

XII. Literatura:

1. Teresa Sasak, Pracoholizm niejedno ma imię, ASYLON Ośrodek Psychoedukacyjny.

2. Kamila Wojdyło, Pracoholizm perspektywa poznawcza, Warszawa 2010

3. Elżbieta Hornowska, Władysław Jacek Paluchowski, Praca-skrywana obsesja. Wyniki badań nad zjawiskiem pracoholizmu,. Poznań 2007

4. Cesare Guerreschi, Nowe uzależnienia, Przeł. Anna Wieczorek – Niebielska, Kraków 2006.

5. Paweł Hebda, Jerzy Madejski, Zawód z pasją. Co robić? Kim być? Praktyczny przewodnik po rynku prac,. Bielsko – Biała 2004.

6. Jason Fried, David Hansson "Rework" (Amazon Kindle location 261)

www.pracoholizm.anope.eu/
www.uzaleznienia24.pl/
www.workaholics-anonymous.org/
www.solidarnapomoc.pl (zakładka PRACOHOLIZM)

XIII. Pakiet edukacyjny

XIV. Spis załączników:
1.wizualizacja aranżacji przestrzeni
2.film
3.case study- charakterystyki
4.case study- historia Piotra
5.pakiet edukacyjny