Indywidualny Program Edukacyjno - Terapeutyczny dla ucznia upośledzonego w stopniu umiarkowanym

INDYWIDUALNY
PROGRAM
EDUKACYJNO - TERAPEUTYCZNY

dla ucznia klasy I gimnazjum

I. WSTĘP

Program ten został opracowany dla ucznia klasy I gimnazjum w ..............zgodnie z Orzeczeniem nr 57 Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej
w ......., z dnia ......r. o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na autyzm dziecięcy oraz upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym.
Uczeń, zgodnie z Orzeczeniem nr 18 PPP, objęty jest nauczaniem indywidualnym na okres roku szkolnego.....
Celem edukacji osób upośledzonych umysłowo jest wszechstronny rozwój na miarę ich indywidualnych możliwości. Stawiając sobie ten cel jako nadrzędny i biorąc pod uwagę aktualny poziom rozwoju ucznia oraz jego możliwości psychofizyczne starałyśmy się tak dobrać metody, formy pracy oraz treści programowe, aby były one realnie osiągalne przez ucznia i mieściły się w sferze jego najbliższego rozwoju.
Program będzie realizowany w wymiarze 10 godzin tygodniowo nauczania indywidualnego. Dodatkowo uczeń będzie uczęszczał na 2 godziny rewalidacji indywidualnej. W celu integracji z grupą rówieśniczą uczeń ma możliwość uczęszczania na wybrane zajęcia lekcyjne z klasą, brać udział w wycieczkach klasowych oraz wszelkich imprezach i uroczystościach szkolnych.
Program ten zawiera treści do realizacji, ale realizując kierować się należy przede wszystkim dobrem i rozwojem chłopca.
Uczeń oceniany będzie na zasadzie oceny opisowej, będącej swoistą diagnozą pedagogiczną jego osiągnięć. Każde najmniejsze postępy będą wzmacniane pozytywnie, brak postępów nie podlega ocenianiu negatywnemu.

Program opracowany został w oparciu o:
1.Podstawą programową kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach - Rozporządzenie MENiS z dnia 13 stycznia 2005r.
2. Orzeczenie Nr 57 Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w .......
o potrzebie kształcenia specjalnego.
3. Dostępne programy edukacyjno – terapeutyczne uczniów upośledzonych
w stopniu umiarkowanym i znacznym.

II. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UCZNIA:

Xxx jest chłopcem, u którego rozwój psychoruchowy we wczesnym dzieciństwie przebiegał z opóźnieniem. W drugim roku życia mowa zanikła i zaczęła powracać, gdy chłopiec miał 6 lat.
Dziecko było diagnozowane w Szpitalu Neuropsychiatrycznym oraz w Centrum Terapii Autyzmu Alpha w ...... W 2002r. u chłopca rozpoznano całościowe zaburzenia rozwojowe – Zespół Aspargera. W 2007r. badania psychologiczne wykazały upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim. Dlatego też od kl. III XXX jest nauczany programem indywidualnym. Ponowne badanie chłopca odbyło się w roku 2009, w wyniku, którego chłopiec otrzymał orzeczenie do kształcenia specjalnego na czas nauki w szkole podstawowej z uwagi na autyzm oraz upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim.
Ostatnie badanie chłopca odbyło się......., gdzie wyniki badań psychologicznych wykazały, iż funkcjonowanie chłopca kształtuje się na poziomie upośledzenia umysłowego w stopniu umiarkowanym. Większość badanych funkcji pozostaje na bardzo niskim poziomie. Najlepiej ukształtowane zostały zdolności uogólniania, porównywania i tworzenia pojęć nadrzędnych, spostrzegawczość oraz odtwórcze zdolności myślenia analitycznego i syntetycznego.
Chłopiec posiada bardzo ubogi zakres słów i wiedzy ogólnej o otaczającym świecie społeczno-przyrodniczym. Cechuje go również niska świadomość zasad i norm przyjętych w kontaktach społecznych, ma duże problemy z rozumieniem werbalnie sformułowanych zadań, nie wie jak je rozwiązać. Nie radzi sobie z zadaniami wymagającymi myślenia przyczynowo-skutkowego. Z trudem i bez efektu próbuje dokonać syntezy elementów układanki. U chłopca bardzo słabe jest myślenie matematyczne.
W tempie bardzo wolnym chłopiec uczy się nowych zadań opartych na pamięci wzrokowej bezpośredniej i koordynacji wzrokowo-ruchowej. U chłopca stwierdzono również zaburzony rozwój percepcji wzrokowej i integracji wzrokowo-ruchowej oraz niską sprawność graficzną ręki wiodącej.
Xxx jest osobą nadruchliwą, impulsywną, ma problemy ze skupieniem uwagi nad wykonywanym zadaniem.
Duże problemy sprawia chłopcu porozumiewanie się. Pojawiają się echolalia bezpośrednie i odroczone. Chłopiec nawiązuje kontakt wzrokowy. Potrafi współpracować z osoba prowadzącą zajęcia, jednak nie zachowuje właściwego dystansu, mówiąc jej np. na ty. Do komunikacji używa mowy.
Przejawia autoagresję w postaci obgryzania opuszków palców, czy też uderzania siebie po twarzy. W pracy z Xxx zauważono stereotypie w zachowaniu np. chodzenie w kółko, podskakiwanie, trzepotanie rękami, kiwanie się, płacz, okrzyki.
Uczeń odznacza się bardzo dobrą pamięcią fotograficzną. Lubi czytać czasopisma przeglądać książki.
Po wywiadzie z mamą oraz obserwacji na zajęciach zauważono, iż chłopiec przywiązuje się do przedmiotów martwych np. łóżka, telewizora, zmian we wprowadzaniu potraw. Źle reaguje na zmiany w otoczeniu oraz w harmonogramie dnia codziennego.
Do czerwca 20.. chłopiec był objęty terapią psychologiczną grupową w Centrum Terapii Autyzmu Alpha w ...
Biorąc pod uwagę diagnozę pedagogiczną należy podkreślić, że chłopiec czyta płynnie, całościowo, ale ze zmienną intonacją nie zawsze adekwatną do treści tekstu. Tempo czytania jest odpowiednie do wieku, natomiast zrozumienie znacznie obniżone, nie pamięta akcji, nie potrafi jej samodzielnie opowiedzieć, mimo iż posiada bogaty zasób słownictwa. Nie popełnia błędów ortograficznych. Pismo pod względem graficznym ma bardzo zaburzone, jest ono duże, niekształtne, kanciaste, zachodzące na siebie, niemieszczące się w liniaturze, często nie można go odczytać.
Xxx interesują treści geograficzne, chętnie wykonuje ćwiczenia z gramatyki. Dobrze rozpoznaje rzeczowniki i czasowniki natomiast pozostałe części mowy wymagają utrwalenia, podobnie jak odmiana przez przypadki i rozpoznawanie czasu podanego czasownika. Chłopiec ma duże problemy z samodzielnym tworzeniem tekstów, odszukaniem potrzebnych informacji, ułożeniem planu wydarzeń.
Znacznie słabiej radzi sobie z treściami matematycznymi. Ma trudności ze zrozumieniem prostych operacji matematycznych. Nie rozumie istoty tabliczki mnożenia oraz obliczeń zegarowych. Nie zna kolejności wykonywania działań. Dodaje i odejmuje pisemnie bez przekroczenia progu dziesiątkowego. Proste zadania tekstowe rozwiązuje przy pomocy nauczyciela.
Xxx w pracy z nauczycielem szybko się męczy i dekoncentruje. Nie potrafi pracować samodzielnie, cały czas wymaga kontroli i ukierunkowania swoich działań.
W roku szkolnym 2001/2012 chłopiec będzie nauczany programem indywidualnym w wymiarze 10 godz. tygodniowo, zajęciami rewalidacyjnymi 2 godz. oraz będzie uczęszczał .
W pracy z uczniem będą rozwijane zarówno zalecane czynności poznawcze jak również kompetencje społeczne.

III. CELE EDUKACYJNE

Głównym celem edukacji jest rozwijanie autonomii ucznia, jego personalizacja oraz socjalizacja, a także w ramach posiadanych przez niego realnych możliwości - wyposażenie w takie umiejętności i wiadomości, aby:
- mógł porozumiewać się z otoczeniem w najpełniejszy sposób,
- zdobył maksymalną niezależność życiową w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych,
- był zaradny w życiu codziennym adekwatnie do własnego, indywidualnego poziomu sprawności i umiejętności oraz miał poczucie decydowania o sobie,
- mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi, znając i przestrzegając ( w ramach swoich możliwości) ogólnie przyjętych norm współżycia społecznego, zachowując przy tym prawo do swojej inności.

IV. CELE OPERACYJNE

1. Sfera percepcyjno – pamięciowa i myślenie:
• Opanowanie i utrwalenie określonego zasobu wiedzy i umiejętności z wytyczonego lub ustalonego zakresu,
• Rozwijanie zasobu pojęć i adekwatnego operowania nimi,
• Doskonalenie umiejętności korzystania z posiadanej wiedzy w nowych sytuacjach,
• Ćwiczenie i rozwijanie zdolności pamięciowych, doskonalenie koncentracji uwagi,
• Rozwijanie umiejętności samodzielnego wykonywania zadań matematycznych,
• Uświadamianie związków przyczynowo – skutkowych, relacji między poszczególnymi elementami, zdarzeniami, sytuacjami,
• Stymulowanie rozwoju myślenia przyczynowo skutkowego, umiejętności myślenia przez analogię, klasyfikowania, samodzielnego wyciągania i formułowania wniosków,
2. Sfera emocjonalno – motywacyjna:
• Wdrażanie do dokładności w wykonywaniu zadań,
• Rozwijanie wytrwałości poprzez stopniowanie trudności, pozytywne wzmocnienia,
• Rozwijanie zdolności krytycznego myślenia i oceny własnego działania,
• Kształtowanie prawidłowej motywacji do nauki, samodzielnej pracy,
• Rozbudzenie ciekawości poznawczej, potrzeby pogłębiania wiedzy,
• Wdrażanie to systematyczności,
• Pomoc w łagodzeniu sytuacji trudnych, obniżanie tendencji do rezygnacji z trudnej sytuacji,
• Usprawnianie, korygowanie i kompensowanie zaburzonych funkcji ucznia oraz wspomaganie rozwoju jego zdolności i zainteresowań,
• Rozwijanie umiejętności umożliwiających zdobywanie wiedzy, takich jak: mówienie, pisanie, czytanie, liczenie, obserwowanie, odtwarzanie i tworzenie,
• Kształtowanie prawidłowej postawy społeczno – etycznej,
• Uświadamianie konieczności wykazania troski o zdrowie, higienę i bezpieczeństwo,

V. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

Przy realizacji programu wykorzystywane będą następujące metody, techniki i formy pracy:
• Elementy metody Ośrodków Pracy Marii Grzegorzewskiej,
• Elementy Kinezjologii Edukacyjnej Paula Dennisona,
• Terapia wspierająca z wykorzystaniem technologii komputerowej,
• Metody samodzielnych doświadczeń,
• Metody zadań stawianych do wykonania,
• Metody ćwiczeń utrwalających,
• Metody rozwijające aktywność własną,
• Ćwiczenia relaksacyjne,
• Metody komunikacji wspierającej i wspomagającej,
• Wycieczki, spacery, udział w uroczystościach szkolnych,
• Naśladownictwo pozytywnych postaw i zachowań,
• Ćwiczenia doskonalące percepcję wzrokową, słuchową, umiejętność czytania, pisania, rachowania,
• Obcowanie z książką, prasą dziecięcą, telewizją i komputerem,
• Karty pracy i karty ćwiczeń,
• Gry planszowe i komputerowe,
Metody te działają uspokajająco, a także prowokują do działań, rozbudzają zaciekawienie, zainteresowanie, wzmacniają spontaniczną i swobodną aktywność.

VI. TREŚCI KSZTAŁCENIA

Opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów
z niepełnosprawnością umysłową w stopniu umiarkowanym.
OBSZAR I – OBSŁUGIWANIE SAMEGO SIEBIE
„JA Z SAMYM SOBĄ”
Dział Treści kształcenia Oczekiwane osiągnięcia ucznia
Jedzenie Posługiwanie się sztućcami Posługuje się sztućcami: łyżką, łyżeczką, widelcem.

Zasady zachowania się przy stole Kulturalnie zachowuje się przy stole w miejscu publicznym i w domu.
Higiena osobista Higiena osobista Dokładnie myje całe ciało i zęby.
Wymienia produkty szkodliwe i zdrowe dla zębów.
Utrzymuje odzież w czystości.
Dojrzewanie Zauważa i opisuje zmiany zachodzące w okresie dojrzewania.
Troska o zdrowie Właściwe odżywianie Dokonuje podziału pokarmów.
Zna i stosuje zasady zdrowego żywienia.
Omawia główne skutki niewłaściwego żywienia.
Ubieranie się Ubieranie się Samodzielnie ubiera się i przebiera.
OBSZAR II – USPOŁECZNIANIE
„JA I OTOCZENIE”
Dział Treści kształcenia Oczekiwane osiągnięcia ucznia
Uczeń jako klient punktów usługo-
wych. W sklepie Nazywa i rozpoznaje różne sklepy.
Samodzielnie robi drobne zakupy w sklepie, w którym podaje ekspedientka.
Na poczcie Omawia usługi świadczone przez urząd pocztowy:
Przyjmowanie listów, pocztówek, paczek, telegramów, opłat za rachunki, przekazów.
Adresuje i wysyła kartkę lub list, kupuje znaczki, nakleja je i wrzuca przesyłkę do skrzynki.
W wypożyczalni Wymienia miejsca, w których można coś wypożyczyć.
Wyjaśnia, że wypożyczoną rzecz należy zwrócić
w określonym terminie.
Wypożycza film lub książkę.
Uczeń jako członek szkoły Rozwój społeczno - emocjonalny Bierze aktywny udział w zajęciach edukacyjnych.
Chętnie uczestniczy w zajęciach rewalidacyjnych.
Współuczestniczy w zabawach i pracach zespołowych,
w uroczystościach, imprezach, obrzędach szkolnych.
Identyfikuje się ze swoją klasą i solidaryzuje się z nią w działaniu zgodnie ze społecznie uznawanymi normami moralnymi.
Kontakt ze społecznością szkolną Przestrzega podstawowych zasad współżycia społecznego i ogólnie przyjętych norm etycznych:
- troszczy się o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i innych,
- wykonuje polecenia nauczycieli i innych pracowników szkoły,
- zgłasza nauczycielowi swoje potrzeby,
- właściwie zachowuje się w konkretnych sytuacjach
w stosunku do kolegów i pracowników szkoły,
- stosuje werbalne i niewerbalne formy wyrażania uczuć i przeżyć,
- podaje imiona i nazwiska swoich rówieśników.
Uczeń jako członek rodziny Ja i moja rodzina Podaje informacje o sobie: imię, nazwisko, wiek (dokładną datę urodzenia), imiona rodziców, dokładny adres zamieszkania, numer telefonu.
Wymienia członków swojej rodziny i opisuje wykonywane przez nich zawody.
Wymienia członków dalszej rodziny i wyjaśnia stopień pokrewieństwa.
Układa 3- pokoleniowe drzewo genealogiczne.
Życie w rodzinie Okazuje uczucia swojej rodzinie w sposób społecznie akceptowany.
Omawia obowiązki domowe członków rodziny.
Asystuje i stara się współuczestniczyć w przygotowywaniu posiłków, sprzątaniu i innych obowiązkach domowych.
Święta, uroczystości rodzinne Opisuje obchody świąt rodzinnych.
Składa życzenia członkom rodziny z okazji świąt lub uroczystości..
Uczeń jako członek społeczeństwa Moja miejscowość Opowiada w kilku zdaniach o swojej miejscowości.
Porównuje miasto i wieś: wielkość, architekturę, drogi, ilość mieszkańców.
Region, w którym żyję Opowiada w kilku zdaniach o swoim regionie.
Zaznacza jego położenie na mapie.
Polska – moja ojczyzna Opisuje charakterystyczne cechy krajobrazu Polski.
Wskazuje na mapie Polski miasta, główne rzeki.
Mówi kilka zdań na temat Warszawy, Krakowa, Gdańska.
Zna legendy o powstaniu Krakowa, Warszawy.
Wymienia niektóre zabytki głównych miast.
Nazywa wybrane niziny, wyżyny, pasma górskie i wskazuje je na mapie.
Podaje nazwy państw, z którymi graniczy Polska.
Podaje nazwiska prezydenta, premiera Polski.
Wie, co to jest parlament.
Zna i szanuje symbole narodowe.
Z historii Polski Wymienia kilku królów Polski, krótko wypowiada się na ich temat.
Wie, kim byli wielcy polscy odkrywcy: Mikołaj Kopernik, Krzysztof Kolumb, Jan Gutenberg.
Mówi kilka zdań o wielkich Polakach: Jan Paweł II, Henryk Sienkiewicz, Jan Matejko.
Uczeń jako uczestnik ruchu drogowego Zasady poruszania się po drodze Zna zasady bezpiecznego poruszania się po drodze, przechodzenia przez jezdnię.
Wskazuje na planszach znaki drogowe, których znaczenie potrafi określić.
OBSZAR III – ROZWIJANIE SPRAWNOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI
„JA W ŚRODOWISKU SZKOLNYM”
Dział Treści kształcenia Oczekiwane osiągnięcia ucznia
Edukacja językowa Słuchanie ze zrozumieniem Utrzymuje kontakt wzrokowy z rozmówcą.
Słucha i wykonuje proste i bardziej złożone polecenia.
Słucha wierszy i utworów literackich czytanych, opowiadanych przez nauczyciela.
Stara się skoncentrować na treści wypowiedzi.
Rozumie układy słów zawierających wyrazy określające stosunki przestrzenne i czasowe.
Świadomie słucha audycji radiowych i ogląda programy telewizyjne
Wykonuje wybrane ćwiczenia percepcji słuchowej.
Pojęcia gramatyczne Układa zdania z zastosowaniem podanego wyrazu.
Zna i rozróżnia samogłoski i spółgłoski.
Podaje liczbę liter, głosek i sylab w wyrazach.
Układa i zapisuje wyrazy z rozsypanki literowej, zdania z rozsypanki wyrazowej.
Układa wyrazy w kolejności alfabetycznej.
Poprawnie odmienia końcówki w wyrazach.
Podaje wyrazy przeciwstawne.
Zna podstawowe części mowy.
Określa liczbę i rodzaj rzeczowników oraz przymiotników.
Samodzielnie odmienia rzeczowniki przez przypadki w liczbie pojedynczej i mnogiej.
Podaje czas teraźniejszy, przyszły i przeszły czasowników.
Rozróżnia zdania oznajmujące, pytające, rozkazujące.
Posługiwanie się mową Spontanicznie wypowiada się na temat własnych przeżyć czy nurtujących go spraw.
Swobodnie wypowiada się, rozmawia, zadaje pytania i formułuje odpowiedzi.
Kulturalnie rozmawia z kolegami i dorosłymi.
Prowadzi rozmowę telefoniczną stosując zwroty grzecznościowe.
Radzi sobie w roli klienta, pacjenta, pasażera.
Wypowiada się na zadany temat.
Udziela odpowiedzi na pytania dotyczące konkretnej sytuacji.
Pyta o niezrozumiałe dla niego kwestie.
Zachowuje poprawny szyk wyrazów w zdaniu.
Opowiada, co przedstawia historyjka obrazkowa.
Z pomocą redaguje ustne opowiadanie odtwórcze oraz opis wyglądu człowieka lub przedmiotu.
W kilku zdaniach wypowiada się na temat swoich upodobań muzycznych, telewizyjnych kulinarnych.
Formy wypowiedzi Z pomocą układa w formie ustnej krótkie opowiadania.
Opisuje przedmiot według wskazówek nauczyciela.
Krótko opisuje wygląd oraz charakter kolegi lub koleżanki.
Opisuje postać literacką, korzystając z pytań pomocniczych
Stosuje przymiotniki jako określenia rzeczownika..
Dokonuje oceny postaci wskazując jej wady i zalety.
Redaguje krótki list z zachowaniem jego struktury: data, nagłówek, pozdrowienie, treść, podpis.
Rozmieszcza i zapisuje adres nadawcy i odbiorcy.
Redaguje zaproszenie dla różnych adresatów.
Układa życzenia z okazji różnych świąt
i okoliczności (imieniny, urodziny).
Prawidłowo stosuje zwroty grzecznościowe.
Praca z tekstem Próbuje wypowiedzieć się na temat treści wysłuchanego lub przeczytanego tekstu literackiego, historyjki obrazkowej, filmu.
Z pomocą konstruuje krótkie wypowiedzi na podstawie historyjek obrazkowych, wysłuchanych utworów literackich.
Nazywa uczucia postaci.
Próbuje podać charakterystyczne cechy bohatera utworu.
Porządkuje kolejność wydarzeń w historyjce obrazkowej.
Nadaje tytuły poszczególnym obrazkom historyjki obrazkowej.
Pamięciowe opanowanie tekstu Opanowuje pamięciowo krótkie wiersze, anegdoty.
Starannie i poprawnie recytuje zapamiętany tekst.
Analiza i synteza wzrokowa Wykonuje wybrane ćwiczenia analizy i syntezy wzrokowej.
Czytanie Czytanie liter, sylab, wyrazów Samodzielnie czyta teksty literackie.
Czyta płynnie, całościowo w dobrym tempie.
Stara się zachować odpowiednią intonację.
Pisanie Motoryka duża i mała Wykonuje ćwiczenia manualne i grafomotoryczne.
Pisanie i przepisywanie wyrazów, zdań Pisze ze słuchu.
Uzupełnia zdania brakującymi wyrazami.
Podpisuje obrazki wyrazami, zdaniami.
Uzupełnia luki w prostym tekście.
Podejmuje próby samodzielnego pisania listów, życzeń.
Podczas pisania nie popełnia błędów ortograficznych.
Samodzielnie zapisuje kilka zdań na dany temat.
Stara się zwracać uwagę na poprawność graficzną poszczególnych liter i ich połączeń.
Stara się utrzymywać pismo w liniaturze.
Pojęcia kalendarzowe Kalendarz Podaje bieżącą datę.
Posługuje się kalendarzem (nazwy miesięcy, dni tygodnia, pory roku).
Odczytuje i zapisuje daty (dzień, miesiąc, rok).
Przyporządkowuje miesiącom pory roku.
Dni świąteczne Wymienia daty świąt i uroczystości.
Omawia i opisuje święta.
Edukacja przyrodni-cza Ogród Dokonuje podziału warzyw na warzywa o: jadalnych korzeniach, liściach owocach i nasionach.
Nazywa wybrane kwiaty ogrodowe, chwasty.
Zna sposoby przechowywania warzyw.
Wie jak należy przygotować działkę na zimę.
Sad Opisuje budowę drzewa, krzewu i rośliny zielnej.
Nazywa i rozróżnia drzewa i krzewy owocowe.
Opowiada o zbiorach owoców oraz sposobach ich przechowywania.
Wyjaśnia, dlaczego owoce i warzywa mają korzystny wpływ na zdrowie.
Pole Nazywa i rozpoznaje podstawowe zboża.
Nazywa i obserwuje rośliny i zwierzęta pól uprawnych
w okresie letnim i jesiennym.
Podaje, z jakiego zboża otrzymujemy: płatki owsiane, kaszę jęczmienną, kaszę gryczaną.
Wymienia produkty, które otrzymujemy z mąki.
Podaje nazwy narzędzi pracy rolnika i maszyn rolniczych.
Zna i opisuje czynności rolnika, młynarza, piekarza.
Rozpoznaje niektóre chwasty polne.
Wyjaśnia, że stonka to szkodnik ziemniaczany.
Łąka Opowiada o zwierzętach żyjących na łące.
Wyjaśnia, dlaczego nie wolno wypalać traw na łące.
Rozpoznaje wybrane rośliny łąkowe.
Las Rozpoznaje i podaje nazwy warstw lasu:
- drzewa, np. dąb, buk, sosna, brzoza, świerk,
- krzewy (podszyt), np. leszczyna, jeżyna, jałowiec,
- runo leśne, np. paprocie, mchy, grzyby, trawa,
- ściółka.
Wymienia i opisuje zwierzęta żyjące w lesie.
Podaje nazwy drzew liściastych i iglastych.
Rozróżnia i wymienia owoce leśne.
Podaje nazwy grzybów jadalnych i trujących.
Opisuje budowę grzyba: kapelusz, grzybnia, trzon.
Zna zasady zbierania grzybów.
Przestrzega zasad zachowania się w lesie.
Podaje sposoby ochrony lasów przed pożarami.
Wymienia korzyści, jakie daje las środowisku i ludziom..
Środowisko wodne Podaje rodzaje wód.
Nazywa niektóre rośliny podwodne, częściowo zanurzone i przybrzeżne.
Rozpoznaje i nazywa zwierzęta: żyjące w wodzie, wodno – lądowe i żyjące w pobliżu zbiorników wodnych.
Omawia budowę ryby.
Wymienia niektóre przystosowania zwierząt do życia
w wodzie.
Wie, co zagraża środowiskom wodnym i jak można je chronić.
Stany skupienia wody Podaje przykłady występowania wody w różnych postaciach.
Prowadzi proste doświadczenia.
Zwierzęta hodowlane Nazywa zwierzęta hodowlane i wyjaśnia ich znaczenie dla człowieka.
Zwierzęta domowe Nazywa i opisuje różne zwierzęta domowe.
Codziennie opiekuje się swoim zwierzątkiem.
Edukacja matematy
czna Dodawanie i odejmowanie liczb naturalnych Dodaje i odejmuje liczby na kalkulatorze, na konkretach
i w pamięci.
Dodaje dziesiątkami do 100.
Dostrzega analogię między dodawaniem i odejmowaniem.
Próbuje dodawać i odejmować w słupku.
Mnożenie Rozumie pojęcie mnożenia jako dodawanie tych samych składników.
Mnoży liczby w pamięci i z wykorzystaniem kalkulatora.
Dzielenie – podział na dwie lub cztery części Dzieli na dwie lub cztery równe części: jabłko, kartkę, tabliczkę czekolady.
Rozumie pojęcia jedna druga, połowa, jedna czwarta, ćwiartka, trzy ćwiartki.
Odkłada ¾ jabłka, ½ tabliczki czekolady, wyrzuca ½ kartki.
Rozwiązywanie zadań matematycz-nych Rozwiązuje z pomocą nauczyciela lub samodzielnie proste jednodziałaniowe zadania tekstowe.
Rozwiązuje zadania typowe na porównanie różnicowe, zawierające zwroty, np. o 2 więcej, o 2 mniej.
Odcinki - długość Odmierza odcinki o podanych wymiarach.
Kreśli odcinki o 1cm krótsze, dłuższe od danego odcinka.
Rysuje odcinki tej samej długości w różnym położeniu pionowym, poziomym, ukośnym. Zna pojęci metr, cm, dm, mm, kilometr. Podaje ile mm ma cm.
Poprawnie zamienia m na cm i odwrotnie. Zna dawne jednostki długości łokieć i stopa.
Mierzy długość ławki za pomocą miary krawieckiej, łokcia.
Mierzy własny wzrost, długość ręki od łokcia do końca palców.
Dodaje i odejmuje jednostki metryczne.
Czas Porównuje różne urządzenia do mierzenia czasu.
Czyta wskazania zegara: godziny i minuty.
Określa godz. popołudniowe w dwojaki sposób, np. piąta po południu to siedemnasta.
Określa, że minuta to 60 sekund, kwadrans to 15 min., a godz. to 60 minut.
Podaje ile godz. ma doba.
Określa, że rok ma 365 (366) dni.
Nosi zegarek na ręku i korzysta z niego.
Temperatura Odczytuje z termometru zewnętrznego temperaturę i ubiera się stosownie do niej.
Mierzy temperaturę swojego ciała zna jej wartość optymalną.
Porównuje temp. powietrza w pomieszczeniu i na zewnątrz.
Waga Określa ciężar przedmiotów w rękach. Waży siebie na wadze elektronicznej łazienkowej.
Podaje jednostki masy: kg, dag, g i zależności między nimi.
Rozumie i stosuje pojęcia: cięższy, lżejszy, taki sam.
Pojemność Dzieli litr na połowy.
Sprawdza ile szklanek płynu mieści się w półlitrowym kubku, litrowym dzbanku.
Wie, że szklanka to ćwierć litra.
Nalewa do pojemnika przy pomocy szklanki określoną ilość płynu.
Odczytuje objętości na opakowaniach produktów.
Środki płatnicze Rodzaje pieniędzy Rozpoznaje i nazywa monety i banknoty znajdujące się
w obiegu.
Wie jak wygląda i do czego służy karta płatnicza.
Obliczenia pieniężne Dodaje monety i banknoty o różnej wartości w ramach 20 zł.
Segreguje monety od najmniejszej do największej i odwrotnie.
Podaje przykłady zamiany monet na drobne i odwrotnie.
Przelicza pieniądze, płaci za towar.
Edukacja plastyczna Umiejętności plastyczne Zna kolory kredek i używa ich w miarę potrzeb.
Wykonuje prace plastyczne, prawidłowo posługując się różnymi technikami plastycznymi oraz przyborami i narzędziami.
Prawidłowo rozmieszcza elementy na kartce.
Edukacja techniczna Przygotowa-
nie do pracy i postępowanie w jej trakcie Prawidłowo ustala kolejność wykonywanych czynności.
Utrzymuje wokół siebie ład i porządek.
Dba o oszczędne wykorzystanie materiałów.
Lepienie Wykonuje prace plastyczne z plasteliny, modeliny, różnych mas ciastowych.
Utrwala techniki sprzyjające tworzeniu form przestrzennych, możliwych do wykorzystania: zgniata, zgina, odciska formy, oblepia naczynia, ugniata masy, napełnia nimi naczynia.
Wyklejanie Tworzy kompozycje kwiatowe z zasuszonych liści.
Wykonuje jesienne drzewo technika zwiniętych bibułek.
Wycinanie Wycina elementy wzdłuż linii prostych i krzywych.
Tnie bez linii pomocniczych.
Wycina sylwety prostych przedmiotów: drzewa, pojazdy, zwierzęta, domy i tp.
Tnie po linii prostej kartki domina obrazkowego, układa je.
Posługiwanie się narzędziami. Rozwija umiejętności posługiwania się narzędziami.
Edukacja muzyczna Odtwarzanie muzyki Odtwarza struktury poprzez stukanie, klaskanie, tupanie.
Śpiewa piosenki, które poznał na lekcjach muzyki lub usłyszał w radio, płyty lub kasety.
Edukacja ruchowa Ćwiczenia indywidualne Próbuje poprowadzić rozgrzewkę wykorzystuje proste ćwiczenia, takie jak: przysiady, krążenia głową, szyją, ramionami, skłony, wymachy nóg.
Biegi Biega przodem, bokiem, tyłem
Płynnie wykonuje zmiany kierunku ruchu.
Biega na czas.
Rzuty Rzuca piłeczką jednorącz z miejsca i z biegu.
Chwyta piłkę oburącz.
Rzuca piłkę do bramki.
Rzuca piłkę do kosza.
Prowadzi piłkę nogą i kopie ją we wskazanym kierunku.

VII. EWALUACJA

Przedmiotem ewaluacji są wyniki końcowe, jakie dziecko osiągnie w wyniku realizacji programu. Dokonana ona zostanie w czerwcu 2011r. Na podstawie bezpośredniej obserwacji, rozmowy z rodzicami, zapisów w karcie obserwacji oraz innych dokumentów dokonana zostanie ocena postępów ucznia w formie opisowej.
Dokonując ewaluacji należy zdawać sobie sprawę, że efekty pracy
z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu umiarkowanym pojawiają się często po wielu miesiącach, a nawet latach.
W trakcie realizacji programu będzie występować stałe jego monitorowanie, mające na celu sprawdzenie efektywności stopnia realizacji celów.
Wyniki ewaluacji uzasadniają potrzebę określonych zmian w programie
i wytyczenia kierunków jego modyfikacji.

Zgoda rodziców na realizację indywidualnego programu:

........................................


Podpis osoby odpowiedzialnej za przygotowanie programu:

........................................



Informacja o zatwierdzeniu programu:

........................................