Uczestniczyłam w szkoleniu na temat ,,Dzieci z zespołem FAS, trudności i perspektywy wychowawcze oraz edukacyjne". Zdobytą wiedzą postanowiłam podzielić się z innymi nauczycielami uczącymi w naszej szkole. W oparciu o posiadaną literaturę, materiały ze szkolenia, oraz korzystając z Internetu, wspólnie z koleżanką przygotowałyśmy szkolenie, połączone z prezentacją multimedialną dla nauczycieli klas 0-3. Po szkoleniu uczestnicy otrzymali drogą mailową materiały.
1.FAS (Fetal Alcohol Syndrome) Alkoholowy Zespół Płodowy. FAS jest to zespół umysłowych i fizycznych zaburzeń, które mogą wyrażać się jako opóźnienie umysłowe, dysfunkcja mózgu, anomalia rozwojowe, zaburzenia w uczeniu się i zaburzenia psychologiczne.
2.Przyczyny:
-FAS jest efektem działania na płód w okresie prenatalnym.
-Każda ilość alkoholu wpływa negatywnie na płód.
3.Kryteria diagnostyczne FAS:
a)Potwierdzenie picia alkoholu przez matkę w czasie ciąży
b)Objawy somatyczne:
-spowolnienie rozwoju fizycznego
-zespół ściśle określonych drobnych anomalii twarzy wraz z bardziej zmiennymi nieprawidłościami w obrębie budowy kończyn i narządów wewnętrznych
c)Dysfunkcje OUN (Ośrodkowego Układu Nerwowego)
4.Alkoholowy Efekt Płodowy
Dzieci, u których nie stwierdza się wszystkich fizjologicznych objawów, mogą być zdiagnozowane
jako mające
Fetal Alcohol Effects (FAE)
– Alkoholowy Efekt Płodowy.
5.Rozwój fizyczny:
-mały obwód głowy
-niska waga urodzeniowa
-niski wzrost
-ograniczenie ruchu w stawach, szczególnie niepełna rotacja w stawie łokciowym
-deformacje dłoni, a w szczególności niemożność pełnego wyprostu palców
-zakrzywienie brzegów palców w kierunku palca środkowego oraz podłużne fałdy na skórze dłoni
-wady serca
-rozszczep wargi i podniebienia
-rozszczep kręgosłupa
-anomalie wątroby, nerek
-anomalie dróg płciowych i moczowych
6.Objawy zewnętrzne
Charakterystyczne rysy twarzy:
-zmarszczka kącika oka
-małe, szeroko rozstawione oczy
-opadająca jedna lub dwie powieki
-płaska środkowa część twarzoczaszki
-krótki, zadarty nos
-wygładzona rynienka podnosowa
-cienka górna warga
-małożuchwie
-zniekształcenie płatka usznego
7.FAS a mózg
Dziecko z zespołem FAS ma znacznie mniejszy mózg od dziecka zdrowego
8.Rozwój intelektualny:
-inteligencja w granicach normy, czasem cechy opóźnienia czy też upośledzenia umysłowego
-trudności z gromadzeniem, porządkowaniem, przetwarzaniem informacji
-rozumieniem pojęć abstrakcyjnych (czas, pieniądze)
-rozumieniem związków przyczynowo – skutkowych, wnioskowaniem
uogólnianiem wiedzy i umiejętności
-brak krytycyzmu w myśleniu
-trudności z planowaniem, sterowaniem i kontrolowaniem wykonywaną czynnością
-pamięć krótkotrwała
-trudności ze skupieniem uwagi
9.Rozwój społeczno - emocjonalny
-nadaktywność, impulsywność
-chwiejność emocjonalna (przesadna zmienność nastroju)
-trudności w samokontroli swojego zachowania
-nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach społecznych – dostosowania zachowań do wymogów i oczekiwań innych
-niezdolność do wyciągania wniosków z uprzednich zachowań
-łatwość wchodzenia w konflikty
-podatność na wpływy innych osób
-potrzeba motywacji z zewnątrz
-brak powściągu w sferze seksualnej
-rozwój emocjonalny i społeczny obniżony w stosunku do wieku rozwojowego
10.Skuteczna pomoc dla dzieci z zespołem FAS
a)konkret
-krótkie, proste polecenia
-rozkładanie dłuższych poleceń na etapy
-unikanie aluzji, metafor
-konkret w nauczaniu (przedmioty, ilustracje)
b)stałość
-ograniczanie zmian w środowisku dziecka
-stosowanie ujednoliconego słownictwa (zwracanie się do dziecka zawsze w taki sam sposób)
c)powtarzanie
-wielokrotne, systematyczne powtarzanie umiejętności i wiadomości
-powracanie do wiadomości i umiejętności, które zostały wyuczone
d)rutyna
-regularne stosowanie pewnych niezmiennych czynności (codzienne rytuały)
e)prostota
-krótko i zwięźle” – unikanie przeciążenia informacjami
-prosty, jasny przekaz informacji
f)szczegółowość
-precyzyjne wyrażanie oczekiwań w stosunku do dziecka (prostym jezykiem)
-unikanie pojęć abstrakcyjnych, uogólniania
-zasada „krok po kroku”
g)zasady
-wprowadzenie stałych i jednoznacznych zasad pracy i zachowania – uporządkowanie świata, wprowadzenie stałości
-bardzo dokładne sprecyzowanie obowiązujących zasad
h)nadzór
-nieustanne czuwanie nad nabywaniem nawyków właściwego zachowania
-ciągłe motywowanie dziecka (zauważanie nawet małych postępów)
LITERATURA:
-Hryniewicz D. ,,Dziecko, które nigdy nie dorośnie",
,,Co to jest FAS?"
-Hryniewicz D. ,,Specyfika pomocy psychologiczno -pedagogicznej dzieciom z FAS"
-Jadczak – Szumiło T. ,,Neuropsychologiczny profil dziecka z FASD. Studium przypadku"
-Kałamajska – Liszcz K. ,Jadczak – Szumiło T.
,,Czy Fas można leczyć?"
-Grygier Urszula, Sikorska Iwona ,,Mój uczeń pracuje inaczej”
-Klecka M.,, Ciąża i alkohol"
-Klecka M.,, Objawy i wczesne rozpoznanie FAS"
[w:] „Bliżej przedszkola” 4/2004
-Klecka M.,, Ciąża i alkohol. W trosce o dziecko FAS"
-Klecka M.,,Fascynujące dzieci"
-Klecka M.,Janas – Kozik M.,, Dziecko z FASD. Rozpoznanie różnicowe i podstawy terapii"
-Klecka M.,,Ciąża i alkohol. W trosce o Twoje zdrowie"
-Liszcz K.,,Jak być opiekunem dziecka z FAS?" Liszcz K.,, Jak wspierać dziecko z FAS w rodzinie"
-Liszcz K.,,Dziecko z FAS w szkole"
-Liszcz K.,,Jak być nauczycielem dziecka z FAS"
-Liszcz K.,,Rozpoznaję zespół FAS"
www.fas.edu.pl
www.parpamedia.pl