Scenariusz lekcji języka polskiego z elementami Oceniania Kształtującego: Dekadentyzm jako postawa wobec życia - "Koniec wieku XIX" Kazimierza Przerwy-Tetmajera

Scenariusz lekcji języka polskiego z elementami Oceniania Kształtującego

Temat: Dekadentyzm jako postawa wobec życia – „Koniec wieku XIX” Kazimierza Przerwy – Tetmajera.

1. Cele sformułowane w języku ucznia:

Na dzisiejszych lekcjach (2 godziny) poznacie utwór „Koniec wieku XIX” Kazimierza Przerwy – Tetmajera.
Określicie filozoficzne źródła dekadentyzmu i wskażecie główne cechy tej postawy.
Zanalizujecie i zinterpretujecie wiersz „Koniec wieku XIX” Tetmajera.
Zanalizujecie i zinterpretujecie reprodukcje obrazów Arnolda Bocklina „Wyspa umarłych”
i Wojciecha Weissa „Melancholik”.
Będziecie doskonalić umiejętność notowania podczas trwania lekcji.


2. NaCoBeZU, czyli: Na co będę zwracał uwagę - czego będę oczekiwać i wymagać od uczniów
po lekcji:

Oczekuję, że po dzisiejszej lekcji:

Wyjaśnicie filozoficzne źródła postawy dekadenckiej i określicie jej podstawowe cechy.
Będziecie potrafili ocenić czy bohater wiersza Tetmajera próbuje się przeciwstawić wszechogarniającemu cierpieniu.
Będziecie potrafili ocenić czy negacja może być postawą twórczą.
Zinterpretujecie reprodukcje obrazów „Wyspa umarłych” i „Melancholik” pod kątem światopoglądu dekadenckiego.
Samodzielnie sporządzicie notatkę.


3. Przebieg lekcji. Metody i aktywności:

Określenie przez uczniów filozoficznych źródeł dekadentyzmu i wskazanie głównych cech tej postawy na podstawie informacji zawartych w ramkach tematycznych w podręczniku.
Analiza i interpretacja obrazów: „Wyspa umarłych" i „Melancholik” – praca w grupach.
Przedstawienie wyników prac grup.
Głośne odczytanie wiersza „Koniec wieku XIX” Tetmajera przez wybranego ucznia.
Zapis treści tego poetyckiego manifestu postawy dekadenckiej w postaci artykułu programowego
(z użyciem chwytów retorycznych) – praca w grupach.
Przedstawienie wyników prac grup.
Komentarz i ocena nauczyciela.
Rozmowa na tematy: Czy bohater wiersza próbuje się przeciwstawić wszechogarniającemu cierpieniu? Czy negacja może być postawą twórczą?
Praca domowa: Zastanówcie się, jak można traktować pesymistyczne prognozy dekadentów – jako wyraz mody, prowokację? A może oceniacie je zupełnie inaczej? Pomyślcie, czy historia zrealizowała wizję katastrofy, którą przepowiadali poeci końca XIX w. Przygotujcie się do klasowej debaty na ten temat.


4. Kluczowe pytania dla uczniów:

Co to jest dekadentyzm, jakie są jego podstawowe cechy?
Jak skomponowany jest wiersz Tetmajera? Jaką funkcję pełni taki układ treści?
Czy bohater tego wiersza próbuje się przeciwstawić wszechogarniającemu cierpieniu?
Czy negacja może być postawą twórczą?
Czy można zinterpretować obrazy Bocklina i Weissa jako wyraz dekadenckich tęsknot
za niebytem? Co mogłoby o tym świadczyć?


5. Przykłady informacji zwrotnej:

Prawidłowo zapisaliście treść poetyckiego manifestu postawy dekadenckiej, którym jest utwór „Koniec wieku XIX”, w postaci artykułu programowego.
Cenne jest to, iż nie zapomnieliście użyć chwytów retorycznych (były wykrzyknienia, powtórzenia, nawet pytania retoryczne skłaniające do przemyśleń).
Szkoda, że zatrzymaliście się na analizie tylko trzech postaw, w wierszu jest ich przecież znacznie więcej.

Ciekawie zanalizowaliście postawy, bardzo dobrze poradziliście sobie z metaforą mrówki i „nadchodzącego” pociągu, ale użyliście tylko niewielu środków retorycznych (a przecież miał to być artykuł programowy).
Należy też zadbać o poprawność stosowanego słownictwa.