Funkcje języka - sprawdzian

Sprawdzian – funkcje języka opracowała Aneta Harasim

Imię i nazwisko........................................gr. I

1. (2 p) W poniższych cytatach scharakteryzuj nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (np. płeć, wiek, wykształcenie, środowisko społeczne):
- Ty zatracony półgłówku, ty francowaty szczurze rynsztokowy! Chcesz mieć gardło rozcięte od ucha do ucha?! Nastempną razą dam cię zabić, głupcze!(J.Clavell, Tai-Pan)
NADAWCA........................................
ODBIORCA........................................
- O człowieku mam dzisiaj mówić, i będę o nim mówił trzy razy, jakkolwiek punktów widzenia, to jest poziomów opisu (...)jest ilość nieskończona, lecz (...) trzy(...) naczelne (S. Lem, Golem XIV)
NADAWCA........................................
ODBIORCA........................................
2. (3 p) Jaką funkcję językową pełni podany niżej tekst:
dydelf Dideplphys, ssak z rodziny o tej samej nazwie, z podgromady torbaczy; zamieszkuje lasy Ameryki Płn. i Śr.; ma futro o gęstym, puszystym włosie, cenione w kuśnierstwie; opossum, opos, szczur workowaty
........................................
Określ cechy tego tekstu 1/........................................
2/........................................3/........................................
3. (1p) Używanie nakazów wyrażonych bezokolicznikiem, tryb rozkazujący, utożsamianie się z odbiorcą, wyrazy i wyrażenia oceniające (w reklamach) to cechy tekstów służące funkcji ........................................
4. (1 p) W tekstach o funkcji ekspresywnej w rozmaity sposób przejawia się dążność nadawcy do ........................................
5. (1 p) Jaką funkcję językową pełni podany niżej tekst:
Nadaję Ci imię Maria ........................................
6. (1,5 p) Do podanych tytułów komunikatów dopisz odpowiadające im numery: 1-tytuł zawierający tylko informację, 2-tytuł zawierający ocenę ujemną informacji, 3-tytuł zawierający ocenę dodatnią informacji:
Niezły występ polskich siatkarek ........................................
W Afganistanie rozgromiono ugrupowanie rebeliantów .................................
W sobotę dyskoteka szkolna ............................
7. (1,5 p) Wyjaśnij, jaka funkcja powinna dominować w tekstach mających formę:
przemówienia okolicznościowego ........................................
notatki lekcji ........................................
listu do sympatii........................................
8. (1 p) W podanym tekście podkreśl elementy językowe pełniące funkcję fatyczną:
-Halo? To pan dyrektor? To ja, tak, to ja...nie mogę dziś przyjść do pracy. Zepsuł mi się samochód...mm...tak...tak...aha...nno tak...mhm...Oczywiście...wiem...Będę za godzinę
9. (2 p) Wyjaśnij terminy:
gwara zawodowa ........................................
........................................
dialekt..... ........................................ ........................................
10. (2,5 p) Jako kapitan drużyny sportowej w paru zdaniach zagrzej kolegów do walki w ostatnich minutach spotkania. Jaką funkcję pełni stworzony przez ciebie tekst? ........................................

11. (3 p) Napisz krótkie przemówienie pamiętając o cechach właściwych dla tego tekstu:
........................................
........................................
........................................
........................................
12. (3 p) Jaką wartość dla ludzi żyjących w XXI wieku mają gwary? Czy warto dbać o to, by one nie zanikły? Przedstaw swoją opinię na ten temat.
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................


Imię i nazwisko ........................................gr. II

1. (2 p) W poniższych cytatach scharakteryzuj nadawcę i odbiorcę wypowiedzi (np. płeć, wiek, wykształcenie, środowisko społeczne):
- Odczepcie się basałyki, od cholewy, bo jak który ucho urwie, to i ja mu urwę. Co za bąki uprzykrzone! Idźcie kulki przewracać po trawie i dajcie mi spokój!(H. Sienkiewicz, Potop)
NADAWCA........................................
ODBIORCA........................................
- Tak w każdym miejscu i o każdej porze, gdziem z Tobą płakał, gdziem się z Tobą bawił, wszędzie i zawsze będę ja przy Tobie, bom wszędzie cząstkę mej duszy zostawił (A. Mickiewicz, Do M***)
NADAWCA........................................
ODBIORCA........................................
2. (3 p) Jaką funkcję językową pełni podany niżej tekst:
Mewa śmieszka, średniej wielkości ptak z rodziny mewowatych, szeroko rozprzestrzeniony w Europie; żywi się drobnymi rybami i bezkręgowcami wodnymi; tryb życia podobny do innych mew; Rodzina: Laridae, Rząd: Charadriformers, Gromada: Aves
........................................
Określ cechy tego tekstu 1/........................................
2/........................................3/........................................
3. (1p) Zdania krótkie, niepełne, urwane; zdania wykrzyknikowe; pytania retoryczne; powtórzenia; wyrazy nacechowane emocjonalnie; zdrobnienia i zgrubienia to cechy tekstów służące funkcji ........................................
4. (1 p) W tekstach o funkcji impresywnej w rozmaity sposób przejawia się dążność nadawcy do ........................................
5. (1 p) Jaką funkcję językową pełni podany niżej tekst:
Mianuję pana kierownikiem oddziału kontroli jakości ........................................
6. (1,5 p) Do podanych tytułów komunikatów dopisz odpowiadające im numery: 1-tytuł zawierający tylko informację, 2-tytuł zawierający ocenę ujemną informacji, 3-tytuł zawierający ocenę dodatnią informacji:
Wspaniała szarża Mierzejewskiego i Piaseckiego ........................................
Demonstracja przeciwko „koleżeńskiemu spotkaniu” SS-manów .................................
W niedzielę wybory parlamentarne ............................
7. (1,5 p) Wyjaśnij, jaka funkcja powinna dominować w tekstach mających formę:
opowiadania o własnych przeżyciach ........................................
sprawozdania z wycieczki szkolnej ........................................
listu do sympatii ........................................
8. (1 p) W podanym tekście podkreśl elementy językowe pełniące funkcję fatyczną:
-Halo? To pani sekretarka? To ja, tak, to ja...muszę zaraz rozmawiać z panem dyrektorem. Tu w szkole, stało się wielkie nieszczęście, wielkie. Musi zaraz przyjechać...tak?...tak?...mhm..., aha...za godzinę? Dobrze, za godzinę
9. (2 p) Wyjaśnij terminy:
gwara środowiskowa ........................................
........................................
perswazja ........................................
........................................
10. (2,5 p) Jako kapitan drużyny sportowej w paru zdaniach zagrzej kolegów do walki w ostatnich minutach spotkania. Jaką funkcję pełni stworzony przez ciebie tekst? ........................................
11. (3 p) Napisz krótkie przemówienie pamiętając o cechach właściwych dla tego tekstu:
........................................
........................................
........................................
........................................
12. (3 p) Jaką wartość dla ludzi żyjących w XXI wieku mają gwary? Czy warto dbać o to, by one nie zanikły? Przedstaw swoją opinię na ten temat.
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................