„Była jednak [...] dziedzina druga; oddziaływanie na Niemców warszawskich, na 20 000 cywilnych Niemców stale przebywających w stolicy oraz setki przewalających się przez stolicę niemieckich żołnierzy i urzędników. Chodziło o to, by Niemiec widział i czuł, że pobity kraj nie został pokonany, że go jako okupanta nienawidzi. Chodziło o to, by dręczyć i niepokoić nieprzyjaciela unaocznieniem mu, iż istnieją podziemne siły polskie, każdej chwili gotowe do wyjścia na świat i do odwetu. W latach 1941- 1942 tę działalność pedagogiczną w stosunku do okupanta spełniał Mały Sabotaż. Mały Sabotaż „Wawra” był pierwszą linią Polski Walczącej. [...]
Pierwszą wielką robotą dręczenia i niepokojenia Niemców , w której wzięli udział nasi chłopcy- była znana na całym świecie wojna z Goebbelsem, przeprowadzana za pomocą litery V. Inicjatywę podjęła propaganda angielska, nawołująca drogą radiową wszystkie kraje okupowane do pisania na murach litery V, to znaczy „Victory”- zwycięstwo. „Wawer” przyłączył się do brytyjskiej inicjatywy i pewnego dnia miasto pokryło się tysiącami liter V. Ponieważ to samo działo się w Jugosławii, Belgii, Francji- w całej okupowanej Europie, a nawet na niektórych terenach Rzeszy- Goebbels powziął decyzję wybicia klina klinem. Na przełomie lipca i sierpnia 1941 roku propaganda hitlerowska zaczęła z niesłychanym nakładem sił i środków, za pomocą ulotek, afiszy, napisów, specjalnych tablic itd. Rozpowszechniać tę samą literę V jako „Victorię”- symbol przyszłego zwycięstwa niemieckiego. „Wawer” ocenił z uznaniem refleks i pomysłowość Goebbelsa, natychmiast jednak zastosował ripostę; zaczęto duże V uzupełniać w ten sposób, że Warszawa zaroiła się od słowa „verloren”. „Deutschland verloren”- Niemcy zgubione! Było dużo roboty z tym V i z „Deutschland verloren”. Była to jednak praca- zabawa. Przyjemnie jest mieć do czynienia z rzutkim i pomysłowym przeciwnikiem! Dużą satysfakcją jest nie dać mu się, odparować i uderzyć go w czułe miejsce. Szczególnie, gdy przeciwnik jest zbrojny w potężne środki, samemu zaś rozporządza się tylko kredą i małą nalepką.
Gdy propaganda niemiecka rzuciła hasło wypisywane i rozlepiane setkami tysięcy: „Deutschland siegt an Allen Fronten”, „Wawer” krótkim, ostrym pchnięciem odparował cios: w słowie „siegt” literę s zamieniono na literę l- „Deutschland liegt an Allen Fronten” (zamiast: Niemcy zwyciężają...- Niemcy leżą na wszystkich frontach).”
1. Powyższy tekst pochodzi z książki „Kamienie na szaniec”, której autorem jest:
a) Jan Bytnar;
b) Leon Kruczkowski;
c) Aleksander Kamiński;
d) Leszek Domański.
2. Rzeczownik „szaniec” użyty w tytule znaczy tyle, co:
a) reduta;
b) most;
c) śmierć;
d) zwycięstwo.
3. Na podstawie tekstu napisz krótki tekst, który można by zamieścić w encyklopedii jako wyjaśnienie hasła Mały Sabotaż- 3, 4 zdania. Nie cytuj.
........................................
4. Również na podstawie tekstu napisz, co było celem Małego Sabotażu?
........................................
5. Na czym polegała wojna z Goebbelsem?
........................................
6. W jaki sposób Goebbels zareagował na prowadzoną przeciwko niemu wojnę?
........................................
7. Dlaczego narrator w tekście nazwał uzupełnianie dużego V pracą- zabawą?
........................................
8. Na podstawie tekstu wyjaśnij, co oznacza frazeologizm wybić klin klinem- nie cytuj:
........................................
9. Kotwica- to symbol:
a) miasta portowego;
b) Polski Walczącej;
c) statku;
d graffiti bez żadnego znaczenia.
10. Znak ten najczęściej na murach malowali:
a) żołnierze AK;
b) żołnierze gestapo;
c) członkowie Szarych Szeregów;
d) żołnierze marszałka Piłsudskiego.
11. Znak ten był najbardziej popularny:
a) w 20- leciu międzywojennym, czyli w latach 1918- 39;
b) w XVIII wieku, kiedy Polska utraciła niepodległość;
c) podczas okupacji, czyli w latach 1939- 45;
d) podczas II wojny światowej, to jest w latach 1939- 43.
12. Zredaguj zaproszenie na pokaz filmu „Akcja pod Arsenałem” na podstawie książki „Kamienie na szaniec”:
........................................
13. Czas akcji w utworze dotyczy lat:
a) 1939- 1945;
b) 1939- 1945;
c) 1938- 1943;
d) 1939- 1943.
14. Główni bohaterowie utworu to postaci:
a) fikcyjne;
b) fikcyjne i autentyczne;
c) fantastyczne i realistyczne;
d) autentyczne.
15. Dopisz imiona i nazwiska do pseudonimów:
a) Rudy- ........................................
b) Zośka- ........................................
c) Glizda- ........................................
16. Bohaterowie, w chwili, gdy ich poznajemy, są:
a) absolwentami Liceum im. S. Batorego w Warszawie;
b) uczniami Gimnazjum S. Batorego w Warszawie;
c) uczniami Liceum im. S. Batorego w Warszawie;
d) absolwentami Gimnazjum im. S. Batorego w Warszawie.
17. Leszek Domański, ulubieniec, młodzieży, nosił pseudonim:
a) Lechosław;
b) Zeus;
c) Wesoły;
d) Gruby.
18. Był on nauczycielem:
a) matematyki;
b) j. polskiego;
c) geografii;
d) historii.
19. Dopisz pseudonim bohatera odznaczającego się podanymi cechami:
a) koleżeński, żądny przygód i sławy, uczynny, szczery, odważny, usportowiony- ................................
b) refleksyjny, samotnik, uczuciowy, wrażliwy, wytrwały, uparty, uzdolniony- ....................................
c) mądry, poważny, koleżeński, oddany, świetny organizator, urodzony przywódca- .............................
20. W pierwszych dniach września 1939 roku młodzi harcerze opuścili Warszawę, ponieważ:
a) uczestniczyli w walkach z hitlerowskim najeźdźcą;
b) uciekli z bombardowanej Warszawy;
c) pomaszerowali na wschód pomagać rannym żołnierzom i cywilom;
d) usuwano młodych mężczyzn z terenów, które mogły wpaść w ręce wroga.
21. Bohaterowie po kilku dniach wrócili do stolicy, gdyż:
a) skończyły im się pieniądze;
b) wschodnią granicę Polski przekroczyła Armia Czerwona;
c) wschodnie tereny Polski zostały zajęte przez Niemców;
d) przestano bombardować Warszawę.
22. Rudy, Alek i Zośka postanowili wstąpić do tajnej organizacji, ponieważ:
a) chcieli gdzieś pracować;
b) szukali sposobów szkodzenia wrogowi i pełnienia służby społecznej w nowych warunkach;
c) pragnęli przeżyć jakąś ekscytującą przygodę, zwłaszcza Alek;
d) chcieli wsławić się bohaterskimi czynami.
23. Wypisz trzy zadania, które wykonywali bohaterowie w służbie Małego Sabotażu: ........................................
24. Szare Szeregi to nazwa:
a) oddziałów harcerskich, które wchodziły w skład AK w czasie okupacji;
b) oddziały tajnej organizacji „Wawer”
c) oddziału tajnej organizacji PLAN;
d) synonim Małego Sabotażu.
25. Tego samego dnia – 30 marca 1943 roku, zmarli: ........................................
26. Dopasuj pojęcia: dywersja, sabotaż represja do definicji:
a) stosowanie surowych środków odwetu- ........................................
b) działania prowadzone w celu zakłócania życia politycznego/ gospodarczego danego państwa- ..............
d) akcja konspiracyjne polegające na pisaniu antyhitlerowskich haseł, wysyłaniu ostrzeżeń- ....................
27. Ranny Rudy recytował :
a) „Inwokację” A. Mickiewicza;
b) „ Moją piosnkę” C. Norwida;
c) „Elegię o...[chłopcu polskim]” K. K. Baczyńskiego;
d) „Testament mój” J. Słowackiego.
28. Skąd się wzięły przezwiska bohaterów:
a) Rudy- ........................................
b) Zośka- ........................................
c) Glizda- ........................................
29. Gdzie został uwięziony Rudy po aresztowaniu, a gdzie go przesłuchiwano?
........................................
30. Podaj przyczyny śmierci:
Alka- ........................................
Rudego- ........................................
Zośki- ........................................
31. Podaj pełne nazwy organizacji zapisanych skrótowcami:
a) AK- ........................................
b) PLAN- ........................................
c) GS- ........................................
32. Jakie odznaczenia za akcję pod Arsenałem otrzymali Alek, Rudy i Zośka: ........................................
33. Podaj slogan związany z sabotażem kin: ........................................
34. Co było celem akcji pod:
a) Arsenałem- ........................................
b) Sieczychami- ........................................
c) Celestynowem- ........................................
d) Czarnocinem- ........................................
35. Uzupełnij cytat z utworu:” Jest to opowieść o ludziach, którzy potrafią........................................
........................................
36. W 3-4 zdaniach napisz , jak rozumiesz powyższy cytat:
........................................
37. Utwór rozpoczyna się i kończy rozdziałami o tytułach:
a) „Słoneczne dni”, „Wielka gra”;
b) „W burzy i we mgle”, „Wielka gra”;
c) „ W służbie Małego Sabotażu”, „ Słoneczne dni”;
d) „ W burzy i we mgle”, „Dywersja”.
38. Kto i za co otrzymał pseudonim „Kopernik”?
........................................