I. Opis i analiza działań podjętych w celu wyeliminowania dużej liczby zwolnień lekarskich z gimnastyki podstawowej i wytrzymałości biegowej dziewcząt.
1. Identyfikacja problemu.
Na jednym z posiedzeń komisji przedmiotowej wychowania fizycznego pojawił się problem zwolnień z wychowania fizycznego. Szczególnie duży procent dotyczył zwolnień dziewcząt z gimnastyki podstawowej (stanie na RR, przewrót w tył, w przód, skok przez skrzynię) i wytrzymałości biegowej (biegi średnio i długodystansowe). Sytuacja o tyle normalna, gdyż w każdej społeczności, w tym również szkolnej, zdarzają się jednostki mające przeciwwskazania zdrowotne. Jednak liczba zwolnień zwróciła moją uwagę i zmusiła do zastanowienia się nad tym. Dlatego też podjąłem próbę szczegółowego rozpoznania tego problemu.
2. Geneza i dynamika rozwoju.
Na podstawie analizy dokumentacji szkolnej zwolnień lekarskich, oraz na podstawie rozmów z nauczycielami wychowania fizycznego uczącymi dziewczęta ustaliłem, że jest to tendencja narastająca i nie należy się spodziewać poprawy a wręcz przeciwnie stan ten może się pogłębiać. W roku szkolnym 2008/2009 zwolnionych dziewcząt z zajęć wychowania fizycznego częściowego i całkowitego na podstawie orzeczeń lekarskich, było 34. W 2009/2010 liczba ta wzrosła do 39 zwolnień .
Większość tych zwolnień stanowiły zwolnienia dziewcząt klas programowo najwyższych i klas pierwszych.
3. Znaczenie problemu.
Z uwagi na ogromne znaczenie aktywności fizycznej i ruchowej dla zdrowia, jest to niezmiernie ważny problem społeczny. Zasadnym staje się w tej sytuacji postawienie pytania, czy w każdym przypadku zwolnienie z niektórych ćwiczeń jest uzasadnione, czy rzeczywiście uczeń z określonymi zaburzeniami funkcjonowania organizmu nie może wykonywać tych zadań na lekcji, a potem przystąpić do sprawdzianów. Co należałoby zrobić, aby uczennica podjęła wysiłek i poczyniła próby wykonania omawianych ćwiczeń i zadań.
Kontrola zwolnień lekarskich jest niezmiernie trudna w obecnym stanie oświaty, gdyż nauczyciel nie ma możliwości konsultacji takich przypadków z lekarzem szkolnym (brak lekarza szkolnego).Obserwując natomiast dziewczęta z częściowymi zwolnieniami lekarskimi w sytuacjach pozalekcyjnych, zauważyłem u znacznej części bardzo dużą aktywność ruchową, przekraczającą często intensywnością zajęcia programowe na lekcji wychowania fizycznego. Zauważyłem również, że podczas rozgrzewki we wstępnej części lekcji wykonują one dość skomplikowane ćwiczenia, wkładając w nie duży wysiłek wytrzymałościowy. Robią to niejako bezwiednie.
4. Prognoza. Analizując sytuację, można spodziewać się utrzymania tendencji wzrostowej liczby takich zwolnień lekarskich. W mojej ocenie jest to spowodowane wzrostem różnego rodzaju zaburzeń organizmu, wynikających z biernego trybu życia ucznia. Z drugiej zaś strony unikaniem przez młodzież ćwiczeń wymagających sprawności ruchowej i zmęczenia, wyniesionych ze szkół gimnazjalnych złych przyzwyczajeń i nawyków. Innym zagrożeniem jest łatwość uzyskania zwolnienia lekarskiego od lekarzy, którzy nie są specjalistami w określonej dziedzinie.
5. Propozycje rozwiązania.
1. Formą przeciwdziałania tej tendencji jest uświadomienie uczniom
i ich rodzicom szkodliwości zaniechania ćwiczeń sprawnościowych i uprawiania biegów długodystansowych.
1. Ze względu na brak możliwości konsultacji poszczególnych przypadków z lekarzem szkolnym możliwe jest jedynie prowadzenie rozmów indywidualnych z uczniami w celu uświadomienia im korzyści płynących dla zdrowia z aktywności ruchowej.
Dlatego też:
1. Wspólnie z pielęgniarką szkolną przeprowadzę analizę zależności częściowych zwolnień lekarskich z wynikami badań bilansowych.
2. Wspólnie z kolegami - nauczycielami wychowania fizycznego wypracuję taki system oceniania ucznia, który zachęcałby do udziału w ćwiczeniach z gimnastyki podstawowej i biegów wytrzymałościowych.
Zbigniew Zalewski
nauczyciel w-f
Zespól Szkół Agroprzedsiębiorczości
w Zambrowie