Rola rozrywek umysłowych w rozwoju dziecka

Czas, którym dysponuje uczeń w ciągu doby składa się z czasu przeznaczonego na obowiązki szkolne i domowe,sen, posiłki, higienę osobistą oraz z czasu wolnego, który może on wykorzystać na wypoczynek lub rozrywkę zgodnie ze swoimi zainteresowaniami. Właściwe zorganizowanie wolnego czasu dziecka może być z korzyścią dla jego rozwoju, a o to powinni zadbać rodzice. Przytoczę tu słowa znanego pedagoga Wasyla Suchomlińskiego: ''Matko! Pamiętaj, że jesteś pierwszym i najważniejszym nauczycielem swojego dziecka''. Jedną z bardzo ważnych form spędzania wolnego czasu przez ucznia mogą być rozrywki umysłowe. Najczęściej stosowanymi rozrywkami umysłowymi są: rebusy, krzyżówki, łamigłówki, zagadki. One najwszechstronniej rozwijają umysł dziecka. Rozrywki umysłowe:
- Sprzyjają rozwojowi wyobraźni.
- Ćwiczą pamięć, uwagę, spostrzegawczość.
- Wzbogacają słownictwo.
- Doskonalą czytanie ze zrozumieniem.
- Utrwalają i poszerzają wiadomości o przyrodzie, społeczeństwie, technice.
- Rozwijają umiejętność logicznego kojarzenia i wnioskowania.
- Rozwijają myślenie, również twórcze.
- Uczą pokonywania trudności.
- Kształtują nawyk sięgania do różnych źródeł wiedzy.
Jeżeli chodzi o dzieci w młodszym wieku szkolnym czy nawet przedszkolaków są również pomocne w początkowej nauce czytania, pisania i kształtowania pojęć liczbowych.
Szczególną rolę w rozwijaniu twórczego myślenia dzieci mają zabawy polegające na samodzielnym układaniu zagadek, rebusów, krzyżówek. Zmuszają one dziecko do zastanowienia się nad tym jak sformułować treść, a dzięki temu zaczyna rozumieć, jak zagadka, czy krzyżówka powinna być zbudowana. Wymyślając własne zadanie dziecko uczy się stosować w praktyce to, czego nauczyło się w czasie zgadywania, a więc w procesie wytwarzania pomysłów mamy do czynienia ze świadomym aktem twórczym.
Rola rodziców w tej formie zabawy jest bardzo znacząca. Nie wystarczy podsunąć dziecku do rozwiązania krzyżówkę czy rebus i zostawić je samo, bo dziecko gdy napotka pierwszą trudność zniechęci się i odłoży zadania na bok, mówiąc że to za trudne. Nie ulega wątpliwości, że najwłaściwszym sposobem kierowania dziecięcą zabawą jest w niej uczestniczyć. Oczywiście nie należy rozwiązywać zadania za dziecko czy w razie trudności podawać mu właściwą odpowiedź. Rodzice powinni pełnić funkcję wspomagającą, naprowadzającą. Pomoc rodzica powinna polegać na: tłumaczeniu niezrozumiałych wyrazów, udzielaniu wskazówek, kierowaniu myśleniem dziecka, naprowadzaniu, zadawaniu dodatkowych pytań.
Nie należy podawać gotowych rozwiązań.
Pamiętajmy również, że wspólna zabawa wzmacnia więź pomiędzy rodzicami a dzieckiem, pomaga lepiej poznać dziecko.