Szczupła za wszelką cenę? O anoreksji. Zajęcia dla dziewcząt kl. I-III

CZAS: 2 X 45 MINUT


WAŻNE: Przed zajęciami dziewczyny nie znają tematyki, można powiedzieć, że będzie nt. czasopism młodzieżowych i innej prasy opiniotwórczej.

Przed zajęciami w klasie przygotowane dwa stoliki (w przypadku większej liczby uczestniczek – 4 stoliki, po 2 z każdym rodzajem prasy):
Na jednym – pisma dziewczęce i kobiece, np. „Bravo Girl”, „Popcorn”, „Twist”, „Nicole”, „Pani” itp. (ważne – tematyka dotycząca ciała i wyglądu).
Na drugim – pisma naukowe i polityczne, np. „Zdrowie”, „Zwierciadło”, „Cogito”, „Victor”, „Polityka” itp. (ważne – brak tematyki dotyczącej ciała i wyglądu).

Wchodząc do sali dziewczyny losują nr stolika – siadają przy wylosowanym, mają ok. 10 minut na przegląd czasopism, ze zwróceniem uwagi na zdjęcia i nagłówki.

ĆW.: indywidualnie dziewczyny wypełniają zdania niedokończone (załącznik nr 1):
Jestem atrakcyjna /nieatrakcyjna…
Chciałabym schudnąć…
Prowadzący zbiera ankiety, wylicza średnią osobno dla grup z każdego stolika
(robi to podczas następnego ćwiczenia - BM)

* * * * * PODANIE TEMATU ZAJĘĆ * * * * *

ĆW.: skojarzenia ze słowem „anoreksja”.
Dziewczyny podają skojarzenia ze słowem „anoreksja”, jedna z nich zapisuje je na tablicy. (W tym czasie prowadzący liczy wyniki ankiety).
Podział skojarzeń na pozytywne i negatywne.
• Których jest więcej? Dlaczego?



DEFINICJA: Prowadzący przedstawia definicję anoreksji (plansza):

Anorexja nerwosa (łac.), jadłowstręt psychiczny - zaburzenie odżywiania, choroba o podłożu psychicznym. Objawia się silną obawą przed utyciem prowadzącą do unikania jedzenia. Osoby chore postrzegają siebie jako dużo grubsze i brzydsze niż są w rzeczywistości, nierzadko czują wstręt do swojego ciała i mają zaniżone poczucie własnej wartości.
Objawy anoreksji to:
• brak apetytu i wręcz niepohamowany wstręt do jedzenia,
• skrajnie szczupłe ciało, zaostrzają się rysy twarzy, skóra jest sucha, tkanka tłuszczowa prawie całkiem zanika,
• ogólne osłabienie, odwodnienie, czasem dolegliwości ze strony układu krążenia,
• u kobiet często następuje zatrzymanie miesiączki,
• wraz z rozwojem choroby charakterystyczna jest coraz większa drażliwość, trudno jest spokojnie porozmawiać z osobą chorą,
• odsuwanie się od innych, tracenie przyjaciół.
Dla obniżenia masy ciała chorzy stosują różne metody:
• radykalne ograniczenie ilości spożywanego pokarmu połączone z okresowymi głodówkami,
• stosowanie środków przeczyszczających i moczopędnych,
• prowokowanie wymiotów po każdym posiłku,
• duży wysiłek fizyczny w celu zużycia kalorii.
Stosowane metody prowadzą do poważnych zakłóceń biochemicznych oraz zaburzeń czynności wielu narządów i układów. Niektóre z nich mogą być groźne dla życia. Współczynnik umieralności wynosi, w zależności od badań, 4-22%. Najczęstszymi przyczynami śmierci są somatyczne zaburzenia układu sercowo-naczyniowego, infekcje oraz samobójstwa. Powikłania somatyczne ustępują w trakcie leczenia lub po osiągnięciu prawidłowej masy ciała.

DYSKUSJA:
Skąd, waszym zdaniem, bierze się anoreksja? Jakie są jej przyczyny?
1) dorastanie jako czas krytycyzmu wobec siebie, typowa jest chwiejna samoocena z jednoczesną potrzeba podobania się, flirtu
2) wymogi kulturowe lansowane przez media, na pierwszych stronach gazet – „cudowne diety”, „wyszczuplające ćwiczenia” itp., zdjęcia szczęśliwych szczupłych kobiet  wniosek: szczupła = szczęśliwa, skoro jestem nieszczęśliwa to powinnam schudnąć;
tu: podanie wyników początkowej ankiety – siła oddziaływania mediów



TEST ZAGROŻENIA ANOREKSJĄ

Uczennice otrzymują test, wypełniają indywidualnie.
Odpowiedz szczerze na poniższe pytania:
1) czy nie akceptujesz swojego ciała, uważasz, że jesteś za gruba?
2) odczuwasz lęk przed przytyciem?
3) często się ważysz?
4) jesz bardzo mało, głodzisz się?
5) po posiłkach masz poczucie winy?
6) czy intensywnie ćwiczysz w celu spalenia zbędnych kalorii?
7) czy jedzenie poprawi Ci nastrój?
8) czy miewasz ataki obżarstwa, po których wywołujesz wymioty lub stosujesz środki przeczyszczające?
9) czy przezywasz depresję lub pogorszenie relacji z bliskimi?

Trzy pozytywne odpowiedzi sugerują, że możesz być zagrożona anoreksją.

HISTORIA ANOREKTYCZKI – czyli: od czego się to wszystko zaczyna?
- np. według książki „Anoreksja i bulimia psychiczna” (1999, red. Barbara Józefik)

Wspólne zastanowienie się nad kolejnymi punktami w historii dziewczyny, np.:
1) „chcę być piękna, szczupła”, „jestem za gruba”, „muszę schudnąć” (MYŚL)
2) ograniczenie słodyczy (DZIAŁANIE)
3) ciągłe ograniczanie jedzenia (DZIAŁANIE)
4) nadmierne ćwiczenia fizyczne (DZIAŁANIE)
SKUTKI --- wychudzenie, zaburzenia trawienia, zaburzenia hormonalne, osłabienie, omdlenia, ciągłe uczucie zimna, łamliwość kości, meszek na skórze…

INNA DROGA do „chcę być piękna, szczupła”:
akceptacja siebie,
właściwa dieta
dobrane ćwiczenia fizyczne,
realne cele,
pochwały dla siebie,
„bycie dla siebie przyjaciółką”

BODY MASS INDEX (BMI) – wskaźnik obliczany przez porównanie wzrostu z masy ciała.

BMI = waga (kg) / wzrost (m)2
Waga minimalna = 18 x wzrost (m)2
Waga maksymalna = 24 x wzrost (m)2

Wartość wskaźnika BMI a waga:
Poniżej 16 – anoreksja
16 – 18 niedowaga
18 – 24 NORMA
24 – 26 nadwaga
26 – 30 otyłość

INDYWIDUALNIE:
Uczestniczki obliczają:
• swój BMI
• wagę minimalną
• wagę maksymalna
• wymarzony BMI (wg idealnej wagi – tak, jak podały w początkowej ankiecie)

PODSUMOWANIE:
Konieczność bycia świadomą medialnej presji,
Świadomość, że poczucie atrakcyjności   myślenie o sobie
  faza cyklu miesiączkowego
Dobrze byłoby, gdyby dziewczyny i kobiety potrafiły się nawzajem wspierać…

NA ZAKOŃCZENIE: „ręka pozytywów”
Każda dziewczyna odrysowuje na kartce swoją dłoń, podpisuje ją i „puszcza w obieg” po kręgu. Kolejno wszystkie uczestniczki wpisują sobie nawzajem komplementy na temat wyglądu.