OPIS I ANALIZA PRZYPADKU
„Przedstawienie teatralne klasy jako działanie angażujące i motywujące do działań twórczych wszystkich uczniów”
1. IDENTYFIKACJA PROBLEMU
W pierwszym semestrze roku szkolnego 2009 / 2010 została mi przydzielona na zajęcia dodatkowe klasa IIIb. Miałam się opiekować tą klasą w czwartki na ostatniej, szóstej godzinie lekcyjnej.
Jest to klasa wprawdzie nieliczna (piętnaście osób), ale bardzo zróżnicowana pod względem zdolności, zainteresowań i temperamentu. Ponieważ uczę tę klasę języka polskiego od początku ich nauki w gimnazjum, znałam dobrze specyfikę pracy z nimi.
Wiedziałam, że niełatwo będzie stworzyć dla nich taki program zajęć na całe półrocze, który zachęciłby wszystkich do zaangażowania, a tym samym zapobiegłby ucieczkom z już ostatniej dla nich w tym dniu lekcji, co mogłoby dotyczyć zwłaszcza Bartka, Patryka i Marka - uczniów o bardzo niskich wynikach w nauce i mało podporządkowanej postawie do obowiązków szkolnych.. Zajęcia, które rozszerzałyby wiedzę lub umiejętności z zakresu treści programowych były zupełnie nieatrakcyjne dla dużej części uczniów.
Jako jeden z pierwszych pomysłów nasunął się spektakl teatralny, gdyż do jego realizacji zazwyczaj potrzebnych jest wiele osób o bardzo różnych cechach. Postarałam się, by na zajęciach organizacyjnych podsunąć tę myśl uczniom i wpłynąć na ich zaciekawienie projektem. Po burzy mózgów dotyczącej wyboru tematu i formy zaczęliśmy pracę nad naszym pomysłem.
2. GENEZA I DYNAMIKA ZJAWISKA
Klasę IIIb trudno zaliczyć do zespołów zaangażowanych w życie szkoły. Oprócz czterech dziewcząt (Karoliny, Magdaleny, Oli i Izy) angażujących się zazwyczaj w akademie a także żywo współpracujących na lekcjach języka polskiego (zainteresowanych literaturą bądź chętnie biorących udział w różnych zabawach dydaktycznych na języku polskim takich jak scenki, wcielanie się w rolę), miałam pracować również z uczniami nieśmiałymi, wycofanymi (Kasia, Bartosz, Ilona, Ola, Ilona, Sylwia) lub niechętnymi do jakiegokolwiek wysiłku, ostentacyjnie stroniącymi od jakiejkolwiek dodatkowej pracy(Bartosz, Kacper, Szymon, Patryk).
Szczególne wyzwanie stanowił dla mnie Marek, dziecko z upośledzeniem w stopniu lekkim, które choć nie odtrącane przez grupę, to jednak szukające wciąż własnych ścieżek, nie angażujące się we wspólne działania, jakby świadome, że nie jest w stanie pomóc w niczym zespołowi.
3. ZNACZENIE PROBLEMU
Pozostawienie problemu bez reakcji może doprowadzić do dalszego popadania dziewczynki w zniechęcenie. Dysleksji często, bowiem towarzyszą zaburzenia emocjonalne, które u Oli są coraz bardziej widoczne i są skutkiem długoletnich niepowodzeń szkolnych.
3. PROGNOZA
Negatywna
W przypadku zaniechania oddziaływań:
• uczennica nie poprawi techniki czytania, co wiązać się będzie z trudnościami w uczeniu się innych przedmiotów, utrzymanie bardzo dobrych ocen będzie Olę kosztowało coraz więcej wysiłku, a w pewnym momencie może stać się niemożliwe,
• pogłębiać się będą problemy związane z ortografią, co przyniesie dalsze niepowodzenia z języka polskiego,
• trudności dezorganizować będą naukę ucznia i wpływać negatywnie na jego osiągnięcia szkolne,
• obniżenie samooceny lub samoocenę chwiejną zależną od odnoszonych sukcesów,
• obniżenie poczucia własnej wartości,
• pogłębiać się będą problemy emocjonalne,
• niechęć Oli do czytania i pisania przeobrazi się w niechęć do j. polskiego, a następnie do całej szkoły,
• odizolowanie się Oli od reszty dzieci.
Pozytywna
Podjęte działania mają doprowadzić do:
• usprawnienia rozwoju funkcji dysfunkcyjnych,
• wyrównywania braków umiejętnościach Oli,
• eliminowania niepowodzeń szkolnych oraz ich emocjonalnych i społecznych konsekwencji.
5. PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ
• poznać dokładnie sytuację Oli nawiązać z nią bliższy kontakt,
• współpracować z rodzicami i ustalić formy pomocy Oli, udzielić wskazówek, jak pomóc dziecku z dysfunkcjami, udzielić informacji na temat placówek, gdzie można uzyskać fachową pomoc,
• uświadomić uczennicy i rodzicom konsekwencje wynikające z niepodjęcia przez Olę ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych,
• za zgodą rodziców skierować dziewczynkę na badania diagnostyczne do poradni psychologiczno-pedagogicznej,
• zachęcić ucznia do wzięcia udziału w zajęciach terapeutyczno-edukacyjnych,
• nawiązać współpracę z pedagogiem szkolnym oraz wychowawcą do których Ola mogłaby się zwrócić w razie trudności,
• przeprowadzić wywiad z nauczycielami, uczulić ich na problemy Oli, zaplanować formy współpracy, obserwację uczennicy, indywidualną pomoc w nauce,
• dostosować wymagania stawiane w szkole do możliwości uczennicy:
o obniżenie względem dziecka części wymagań,
o zastosowanie innych kryteriów oceniania,
o zróżnicowanie tempa pracy.
Obecnie dziewczynka oczekuje na badania w poradni, została nawiązana współpraca z rodzicami Oli, prowadzone są rozmowy na temat problemów dziewczynki z pedagogiem oraz nauczycielami.