POŻERACZ PAPIERU
Odczynniki: saletra potasowa (30%), woda
Sprzęt:palnik, szpilka, papier (do drukarki), stalówka, tektura, deseczka lub talerzyk
Wykonanie:Do eksperymentu potrzebujesz około 30% roztwór saletry potasowej w wodzie. Na papierze namaluj nim, używając stalówki (możesz wykorzystać zaostrzony patyczek), jakąś figurę geometryczną, o niezbyt skomplikowanym kształcie. Gdy skończysz swoje dzieło, zaznacz jedno miejsce, w którym będziesz zapalał swój "obrazek". Zanim zrobisz następny krok, pozwól aby Twoje dzieło wyschło. Przygotowany obraz połóż go na kawałku tektury (może być też deseczka lub talerzyk). Weź w szczypce szpilkę, rozgrzej ją w płomieniu palnika i przyłóż do zaznaczonego miejsca. Od tego momentu czerwony punkcik będzie poruszał się po Twojej kartce, trasą przez Ciebie wcześniej wyznaczoną.
WULKAN CHEMICZNY
Odczynniki:proszek do pieczenia, kwas octowy
Sprzęt: kolba, zlewka (słoik), piasek
Wykonanie:Kolbę szklaną obsyp piaskiem. Postaraj się, aby Twoja "góra" miała kształt stożka podobny do wulkanu. Do kolby wsyp paczkę małego proszku do pieczenia i zalej kwasem octowym.
Na efekt nie będziesz długo czekał. Z kolby wylewa się pieniąca i sycząca lawa.
DYSKOTEKA W PROBÓWCE
Odczynniki:gliceryna, manganian (VII) potasu
Sprzęt: wysoka zlewka
Wykonanie: Do wysokiego naczynia wlej glicerynę (wystarczy do ok.1cm wysokości zlewki) i wsyp kilka kryształków manganianu (VII) potasu. Iskry i trzaski, które się pojawią, zrobią na Tobie niesamowite wrażenie.
KRYSTALIZACJA W MGNIENIU OKA
Odczynniki:tiosiarczan sodu, gorąca woda
Sprzęt: probówka, zlewka, palnik, trójnóg
Wykonanie:Wsyp do połowy probówki tiosiarczan sodu. Następnie zagotuj w zlewce wodę i wstaw do niej probówkę z tiosiarczanem. Gdy wszystkie kryształki przemienią się w ciecz, odstaw probówkę, aby całkiem ostygła. Gdy probówka będzie już zimna, tiosiarczan powinien pozostać nadal w stanie ciekłym, choć jest to stan bardzo nietrwały (tzw. zjawisko cieczy przechłodzonej). Łatwo się o tym przekonasz, gdy wrzucisz do probówki mały kryształek tiosiarczanu. Zaczną od niego "odrastać" następne, aż cała ciecz przemieni się w zakrzepłą, o budowie krystalicznej, masę.
Atrament sympatycznyOdczynniki:
mleko, sok z cytryny (lub ocet), roztwór chlorku kobaltu(II) (CoCl2)
Wykonanie:
Na kartce papieru napisać lub narysować coś za pomocą mleka, soku z cytryny lub roztworu chlorku kobaltu(II).
Wysuszyć kartkę, a następnie ogrzać nad palnikiem.
Atrament sympatyczny - kwas salicylowy
Zaopatrz się w tak zwany "spirytus salicylowy" jest to zazwyczaj 2% roztwór kwasu salicylowego w etanolu, nabyć go można w aptece jako środek do odkażania ran. Jeśli posiadasz kwas salicylowy w kryształkach to rozpuść go, ale w wodzie tak aby roztwór miał też 2%. Następnie weź stalówkę, umocz w swoim roztworze i napisz coś na papierze, gdy skończysz odłóż swoje dzieło do wyschnięcia. Podczas schnięcia obrazka przygotujesz sobie wywoływacz, a będzie nim roztwór chlorku żelaza III (FeCl3) w wodzie. Pewnie zadajesz już sobie pytanie o jakim stężeniu ma być roztwór. Jednak tym razem oszczędź sobie przeliczania procentów i chlorku żelaza III weź "na oko". Od stężenia roztworu wywoływacza będzie zależeć kolor w jakim ukaże się tekst. To już musisz sobie dobrać metodą prób i błędów.
Otrzymywanie złota
Odczynniki: jodek potasu, azotan(V) ołowiu lub chlorek ołowiu
Sprzęt: dwie zlewki
Wykonanie: zlewamy do jednej zlewki dwie bezbarwne ciecze - roztwór jodku potasu z azotanem(V) potasu lub chlorkiem ołowiu i otrzymujemy "złoto" - żółty jodek ołowiu.
Pb(NO3 )2+2KJ=PbJ2 +2KNO3
Wulkan chemiczny
Odczynniki: dichromian amonu (2łyżeczki), wsążka magnezowa
Sprzęt: parownica lub dowolne naczynie, zapałki
Wykonanie: dichromian amonu wsypujemy do parownicy, dodajemy wstążkę magnezową i zapalamy, następuje termiczny rozkład dichromianu amonu, co wywołuje efekt czynnego wulkanu.Powstaje szaro-zielony osad tlenek chromu(III)
(NH4 )2 Cr2 O7 = N2 +Cr2 O3 +4H2 O
Magiczna butelka
Odczynniki:szczypta glukoza, roztwór NaOH - 250ml, błękit metylenowy
Sprzęt: plastikowa butelka z przyklejoną etykietą po niżej granicy roztworu
Wykonanie:wymieszany roztwór NaOH, glukozy i błękitu wlewamy do butelik. Odstawiamy butelkę. Roztwór jest bezbarwny, natomiast po energicznym wstrząśnięciu przyjmuje barwę niebieską.
Burza w kieliszku
Odczynniki:kryształki manganianu(VII) potasu, gliceryna
Sprzęt: kieliszek lub zlewka, wkraplacz
Wykonanie: do kieliszka wsypujemy kryształki manganianu(VII) potasu i wkraplamy glicerynę. Po upływie 30s pojawia się rozbłyskujący snop iskier o barwie różowofioletowej.
Przygotuj:3 szklanki łyżeczkę sodę kwasek cytrynowy lub ocet
Zaparz około 200cm3 herbaty (powinna mieć ciemny odcień). Postaw na stole 3. szklanki. Do każdej z nich nalej jednakową ilość herbaty. Do pierwszej dodaj pół łyżeczki kwasku cytrynowego lub łyżkę octu, drugą zostaw do porównania, do trzeciej dodaj pół łyżeczki sody. Obserwuj dokładnie zabarwienie roztworu. Barwa w szklance pierwszej zmienia się na bursztynową - charakteryzującą słabą herbatę, w trzeciej natomiast na ciemnobrunatną - charakterystyczną dla bardzo mocnego naparu. Zawarte w herbacie pochodne taniny zmieniają barwę pod wpływem pH. Dodatek sody (NaHCO3, który łatwo hydrolizuje, gdyż jest solą słabego kwasu i mocnej zasady, podnosi stężenie jonów wodorotlenkowych (OH-) w roztworze, a co za tym idzie zwiększa pH (odczyn zasadowy). Dodanie kwasu cytrynowego lub octowego (C6H8O7*H2O, CH3COOH), które dysocjując zwiększają stężenie jonów wodorowych (H+) w roztworze obniża pH (odczyn kwaśny). Wlej zawartość 3. szklanki do szklanki 1.
Rozpocznie się dość burzliwa reakcja rozkładu anionów węglanowych. W jej wyniku zacznie się wydzielać dwutlenek węgla: HCO3- + H+ --> H2O + CO2^ Uzyskany roztwór wyglądem przypomina ciemne piwo lub coca-colę.
Przygotuj:jajko słoik ocet (CH3COOH) wodę butelkę
Surowe jajko kurze umieść w słoiczku i zalej octem, mocz je około 24 godzin. Kwas octowy reaguje ze skorupką i można zobaczyć, że białko i żółtko otoczone są cienką błoną (resztki skorupki można delikatnie zetrzeć).
Następnie ostrożnie wylej ocet z naczynia, kilka razy należy przepłukać wodą jajko w naczyniu, a następnie spróbuj umieścić je w butelce po śmietanie (lub innej butelce z szeroką szyjką). Do butelki wlej wodę i pozostaw na kolejne 24 godziny. Obserwuj to, że jajko pęcznieje i osiąga rozmiary jajka kaczego (gęsiego).
Nadtlenek wodoru (Hydrogen peroxide) rozkłada się w obecności tlenku manganu (manganese oxide IV). W celu urozmaicenia widowiska przed prezentacją kolbę można owinąć folią aluminiową, wlać perhydrolu (nadtlenek wodoru) a następnie dodać tlenek manganu(IV). Otrzymamy efekt "Dżina z butli" :) Uwaga: nie należy stać blisko kolby (reakcja silnie egzotermiczna), opary mogą spowodować uszkodzenie skóry i wzroku !
Niebieska butelka
Przygotuj: *NaOH *glukozę *błękit metylenowy W kolbie przygotuj roztwór NaOH. Dodaj do niego glukozę. Następnie wkropl taką ilość błękitu metylenowego, by uzyskać niebieskie zabarwienie. Roztwór ten pozostawiony w spoczynku odbarwi się, ponieważ reakcja między błękitem metylenowym a redukcyjną formą aldehydową glukozy prowadzi do powstania bezbarwnej leukozady. Ta z kolei może utlenić się z powrotem do niebieskiego barwnika wskutek wstrząśnięcia kolbą. Reakcję można powtarzać wielokrotnie.