PRZEDMIOT: Matematyka
KLASA: III gimnazjum
DZIAŁ PROGRAMOWY: Bryły
Temat: Rozwiązywanie zadań tekstowych związanych z graniastosłupami i ostrosłupami.
Cele lekcji:
Uczeń:
o Zna pojęcie graniastosłupa i ostrosłupa (w szczególności prostopadłościanu, sześcianu i czworościanu foremnego).
o Zna sposób tworzenia nazw rozważanych brył.
o Potrafi obliczyć sumę długości krawędzi graniastosłupa i ostrosłupa.
o Potrafi obliczyć pole powierzchni i objętość graniastosłupa i ostrosłupa stosując odpowiednie wzory.
o Zapisuje wzory za pomocą symboli i przekształca je.
o Oblicza długości odcinków w rozważanych bryłach, korzystając z twierdzenia Pitagorasa lub z własności trójkątów prostokątnych o kątach , oraz
o Rozwiązuje zadania tekstowe związane z graniastosłupami i ostrosłupami.
Metody:
o Rozmowa dydaktyczna.
o Metoda praktyczna – rozwiązywanie zadań.
Formy: zbiorowa, praca w grupach.
Środki dydaktyczne: modele graniastosłupów i ostrosłupów, kartki z zadaniami (załącznik 2), podręcznik i zbiór zadań dla gimnazjum: Matematyka 3, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe.
Przebieg lekcji:
Faza początkowa
Sprawdzenie przez nauczyciela zadania domowego.
Podanie tematu i celu lekcji.
Powtórzenie podstawowych wiadomości o graniastosłupach i ostrosłupach.
Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela:
o Podaj nazwy brył przedstawionych na danych modelach. Jaką bryłę nazywamy graniastosłupem, a jaką ostrosłupem?
o Jak obliczamy pola i objętości tych brył?
o Przypomnijcie wzory na obliczanie pól powierzchni i objętości rozważanych brył.
o W jakich jednostkach wyrażamy omawiane wielkości?
Faza śródlekcyjna
__________________________________________________________________
Uczniowie zostają podzieleni na grupy według umiejętności matematycznych; każda z nich otrzymuje zestaw zadań przygotowanych przez nauczyciela. Zadania są zróżnicowane pod względem stopnia trudności i dostosowane do poziomu danej grupy. Uczniowie rozwiązują zadania; w razie konieczności nauczyciel udziela niezbędnych wskazówek.
Na forum klasy przedstawiciele wybranych grup prezentują swoje rozwiązania i omawiają je. Za poprawną odpowiedź zostają nagrodzeni punktami.
Faza końcowa
__________________________________________________________________
Podsumowanie lekcji.
Uczniowie otrzymują karty samooceny. Na ich podstawie dowiaduję się m.in. jakie były odczucia uczniów, czy aktywnie uczestniczyli w pracy grupy, czy rozumieli zadania oraz jaki wkład, wnieśli w rozwiązanie postawionego problemu (załącznik 1).
Podanie i omówienie zadania domowego.
z.13, 14 s.73 (zbiór zadań).
Załącznik 1.
Aktywnie uczestniczyłem w pracy grupy TAK NIE
Rozumiałem zadania TAK NIE
Przejmowałem główną rolę w grupie TAK NIE
Wniosłem wkład w rozwiązywanie postawionego problemu
TAK NIE
Jestem zadowolony z efektów pracy TAK NIE
Załącznik 2.
Zestaw zadań
1. Oblicz sumę długości krawędzi prostopadłościanu o wymiarach 4cm, 5cm, 6cm.
2. Oblicz objętość i pole powierzchni całkowitej ostrosłupa prawidłowego czworokątnego o krawędzi podstawy długości 2 dm i wysokości 6 dm.
3. W graniastosłupie prawidłowym trójkątnym krawędź podstawy ma 4 cm, a wysokość 5 cm. Oblicz objętość tego graniastosłupa.
4. Krawędź podstawy ostrosłupa prawidłowego czworokątnego ma długość 4 cm, a krawędź boczna 6 cm. Oblicz pole powierzchni całkowitej tego ostrosłupa.
5. W graniastosłupie prawidłowym trójkątnym kąt między przekątną ściany bocznej, a krawędzią podstawy ma miarę 60 stopni; długość tej przekątnej wynosi 8 cm. Oblicz pole powierzchni danego graniastosłupa.
6. Ostrosłup prawidłowy czworokątny, o krawędzi podstawy długości 6 cm ma objętość 16 cm sześciennych. Oblicz wysokość tego ostrosłupa.
7. Przekrój ostrosłupa prawidłowego sześciokątnego zawierający krawędź boczną i wysokość ostrosłupa jest trójkątem równobocznym o boku 15. Oblicz objętość tego ostrosłupa.
8. Długości krawędzi prostopadłościanu mają się do siebie jak 1:2:5. Pole powierzchni całkowitej tego prostopadłościanu wynosi 8704 cm kwadratowe. Oblicz objętość tego prostopadłościanu. Czy gdyby zbudować zbiornik w kształcie tego prostopadłościanu, to można by zmieścić w nim 50 litrów wody?
9. Dany jest ostrosłup prawidłowy trójkątny ABCS, w którym pole przekroju płaszczyzny przechodzącej przez wierzchołek i wysokość podstawy wynosi 20 cm kwadratowych. Oblicz pole powierzchni całkowitej i objętość, jeżeli krawędź podstawy wynosi 6 cm.
10. Objętość graniastosłupa prawidłowego czworokątnego wynosi 27.Przekątna graniastosłupa jest nachylona do płaszczyzny podstawy pod kątem 45 stopni.Oblicz pole podstawy tego graniastosłupa.