Program socjoterapeutyczny "Rytm - ruch - radość"

Moduł programu profilaktyczno - wychowawczego "Żyć inaczej"

Zajęcia muzyczne


Rytmika, to współuczestniczenie...
Podanie ręki,
Śpiewanie w chórze,
To bycie w harmonii z innymi.


Opis programu

Prezentowany moduł „Rytm-ruch-radość” jest realizowany w ramach zajęć klubu socjoterapeutycznego zorganizowanego w naszym gimnazjum. Podstawą działalności klubu socjoterapeutycznego jest program profilaktyczno- wychowawczy pt. „ Żyć inaczej”. .Program ten realizowany jest w naszej szkole już kolejny raz i cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony młodzieży. Poprzednie moduły zajęć artystycznych łączyły działania plastyczne i muzyczne. Obecny program opiera się głównie na ruchu przy muzyce, ponieważ takie są oczekiwania młodzieży.
Głównym celem modułu „Rytm–ruch-radość” jest organizowanie i prowadzenie ciekawych zajęć pozalekcyjnych dla młodzieży zagrożonej patologią społeczną, zwłaszcza alkoholizmem i narkomanią oraz mającej problem z wyrażaniem własnych uczuć i emocji.
Zajęcia muzyczne odgrywają ważną rolę w pedagogice, zwłaszcza w pracy z młodzieżą sprawiającą problemy wychowawcze. Działalność artystyczna pozwala wyrazić i rozładować negatywne emocje oraz wypowiedzieć się i przedstawić swój wizerunek otaczającej rzeczywistości za pomocą dźwięku, obrazu, mimiki, ruchu, gestu. W opracowanym module programu profilaktycznego na zajęciach dominować będzie ruch z muzyką oraz improwizacja ruchowa, natomiast słuchanie muzyki i śpiew będą formami uzupełniającymi. Rytmika to muzykowanie własnym ciałem, które rozładowuje napięcia emocjonalne, porządkuje emocje i pozwala nad nimi świadomie panować. Rytmika to również radość spontanicznego przeżywania muzyki, współpracy z innymi członkami grupy.
Działania te mają wpływ na kształtowanie twórczego przezwyciężania trudności, rozładowują stres, ułatwiają komunikację i wpływają na kształtowanie więzi międzyludzkich.
Zajęcia artystyczne zaspokajają potrzebę przeżyć estetycznych, rozwijają poczucie piękna ( również w odniesieniu do sposobu życia i zachowania się), dostarczają radości i satysfakcji z podejmowanych działań, wyzwalają pozytywną motywację, chęć współpracy z rówieśnikami, co z kolei wpływa na nawiązanie przyjaźni. Watro podkreślić, że zajęcia odbywające się w kameralnych warunkach są okazją do stworzenia więzi z nauczycielem i uczniem. Muzyka dodatkowo wzmacnia te relacje, buduje nastrój i pozytywna atmosferę nazajęciach.
Z moich doświadczeń po realizacji poprzednich programów wynika, że młodzież chętnie uczestniczy w zajęciach artystycznych, dzieli się swoją opinią na temat ich jakości oraz określa swoje oczekiwania co do kolejnych programów.
Im więcej pozytywnie nastawionych do życia i siebie ludzi, radzących sobie w sytuacjach trudnych, tym mniej depresji, narkomanii, przestępczości, a to jest właśnie głównym celem opracowanego programu .


Podczas zajęć „ Rytm- ruch- radość” przewiduje się realizację następujących celów:
· Wzajemne poznanie, integracja grupy i określenie własnych oczekiwań;
· Budowanie poczucia własnej wartości, pewności siebie, motywacji, umiejętności porozumiewania się i nawiązywania kontaktów
· Odkrywanie własnych możliwości i umiejętności;
· Budzenie zainteresowań muzyką, rozwijanie uzdolnień muzycznych, estetyki ruchu, poczucia rytmu, umiejętności muzykowania własnym ciałem, koncentracji uwagi, umiejętności pobudzania i hamowania ruchu;
· Czerpanie radości i satysfakcji z podejmowanych działań muzycznych, muzykowania zespołowego;
· Opanowanie i doskonalenie techniki oddychania i relaksacji przy muzyce;
· Promowanie prawidłowych postaw i zachowań wobec innych ludzi;
· Pomoc w rozwiązywaniu problemów, inicjowanie sytuacji pobudzających twórcze myślenie.
· Realizacja programu profilaktyczno- wychowawczego „ Żyć inaczej”.
· Opracowanie podstawowych kroków tanecznych i prostych układów choreograficznych;

· Przygotowanie piosenek i tańców na uroczystości szkolnych;
· Zorganizowanie imprez integracyjnych ( Andrzejki, wieczór Kolędowy)


Misja programu

Otoczenie wzmożoną opieką uczniów zagrożonych patologią społeczną oraz niską samooceną.
Prowadzenie działań wychowawczych ukierunkowanych na pozytywne wsparcie młodzieży, wzmocnienie więzi ze szkoła, osiąganie sukcesów, co zapewni młodzieży lepsze samopoczucie, zadowolenie z życia, wiarę we własne siły oraz świadomość w decydowaniu o własnej przyszłości.


Program profilaktyczny i zawarte w nim treści.

· Wzajemne poznanie się oraz ustalenie zasad współpracy i zachowania się.
· Rozwijanie empatii , zrozumienia, wzajemnego szacunku i tolerancji.
· Doskonalenie komunikacji werbalnej oraz pozawerbalnej w działaniach muzycznych.
· Poznawanie własnego „ja” oraz kształcenie umiejętności weryfikowania swojego zachowania i postaw inrerpersonalnych.
· Rozwiązywanie problemów.
· Kształcenie umiejętności podejmowania właściwych decyzji i dokonywania odpowiedzialnych wyborów.
· Jak radzić sobie za stresem?
· Jak być asertywnym?
· Tolerancja i kompromis sposobem na dobre relacje z innymi ludźmi.
· Wzmacnianie poczucia własnej wartości.



Harmonogram zajęć


Realizację programu planuje się w terminie od stycznia 2006 do grudnia 2006r.
Na każdych zajęciach będą realizowane ćwiczenia oddechowe, relaksujące i inhibicyjno-incytacyjne.
Harmonogram zajęć przedstawia się następująco:


Styczeń 2006

1. Poznajmy się.
· Przedstawienie się w sposób werbalny i niewerbalny za pomocą gestodźwięku, ruchu, instrumentu.
· Ćwiczenia i tańce integracyjne w kole.
· Określenie wzajemnych oczekiwań na zajęciach.
· Ustalenie zasad pracy i zachowania na zajęciach.

2. Kolędujmy wszyscy wraz
· Omówienie zwyczaju kolędowania jako formy wspólnego świętowania.
· Wartości kulturowe kolęd.
· Śpiewanie kolęd przy świecach i akompaniamencie pianina.


Luty


1. Kiedy i dlaczego słucham muzyki?
· Jak muzyka wpływa na moje samopoczucie- wypowiedzi młodzieży.
· Jakiej muzyki słucham najczęściej- prezentacja ulubionych gatunków muzyki.
· Wartości artystyczne i estetyczne w muzyce.
· Zestaw ćwiczeń relaksacyjnych przy muzyce.

2. W karnawałowym rytmie
· Dlaczego tańczymy?
· Rodzaje tańców.
· Nauka kroku wybranego tańca latynoamerykańskiego i prostego układu taneczno.

3. Co mi w duszy gra?
· Jakie uczucia i emocje występują u mnie najczęściej?
· Wyrażanie swoich emocji za pomocą głosu, gestu, na instrumentach, barwy.
· Jak sobie radzić z negatywnymi emocjami?
· Nauka tańca integrująco- relaksacyjnego.


Marzec

1. Daj rękę przyjacielu
· Istota przyjaźni i oczekiwania wobec przyjaciela.
· Jak nawiązywać kontakty z innymi ludźmi i unikać grup nieformalnych.
· Ćwiczenia i tańce intergracyjne.

2. Muzyka łączy ludzi – śpiewanie pieśni biesiadnych.

3. Wiosna, wiosna.
· Z czym kojarzysz wiosnę?
· Na czym polega pozytywne myślenie?
· Interpretacja ruchowa „Walca kwiatów” Piotra Czajkowskiego.

4. Wiosnę witamy piosenką
· Nauka piosenki „Wiosna”- śpiew z akompaniamentem, ćwiczenia dykcyjne na bazie piosenki.
· Wiosenne sympatie i „ porywy serca”- pozytywne i negatywne aspekty pierwszych uczuć.

Kwiecień

1. Czy muzyką może wyrazić uczucia i emocje?
· Sytuacje stresujące i ich przyczyny.
· Czy mogę eliminować lub ograniczyć stres w moim życiu?
· Techniki relaksacyjne przy muzyce ( ćwiczenia oddechowe i rozluźniające).
· Granie na instrumentach perkusyjnych swoich emocji np. gniewu, radości, smutku, żalu itd.


2. Muzyka na Wielkanoc
· Przygotowania do Wielkanocy w moim domu
· Istota wspólnego świętowania i bycia razem.
· Interpretacja ruchowa „Tańca kurcząt w skorupkach” M. Musorgskiego.


3. Wielkanocny kurczaczek
· Umiejętność współpracy w grupie.
· Kształcenie wrażliwości estetycznej na muzykę i plastykę.
· Rysowanie ilustracji do muzyki..


Maj

1. Piosenka turystyczna – muzykowanie przy akompaniamencie pianina i instrumentów perkusyjnych.
· Układanie prostego akompaniamentu do piosenki.
· Ćwiczenia ruchowe z elementami marszu i biegu.
· Turystyka piesza jako forma aktywnego wypoczynku.

2. Wyjście do Teatru Małego na występy zespołów tanecznych w ramach Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej – 2h.
· Kultura zachowania się w miejscach publicznych
· Propagowanie działalności kół zainteresowań działających w Domach Kultury.
· Zachęcanie do uczestnictwa w imprezach kulturalnych jako formy spędzania czasu.wolnego.

3. O Matce pieśń...
· Moje relacje z rodzicami.
· Szacunek wobec rówieśników i dorosłych.
· Wysłuchanie najpiękniejszych piosenek o matce, ruch z muzyką.

4. Polskie tańce narodowe- polonez.
· Nauka podstawowego kroku oraz prostych figur tanecznych.
· Umiejętność współdziałania w grupie.
· Opracowanie prostego układu choreograficznego.


Czerwiec

1. Czy potrafię powiedzieć „NIE”?
· Wakacje jako czas relaksu, czy potencjalnych zagrożeń? – dyskusja.
· Czy potrafię i chcę odmówić używek?
· Przedstawienie w formie pantomimy sposobu odmawiania ćwiczenia przy muzyce.
· Tańce dyskotekowe.

2. Moje wakacyjne marzenia- Zorba.
· Formy spędzania czasu wolnego w mieście.
· Nowi znajomi – radość czy problem? ( dyskusja )
· Nauka tańca greckiego- „Zorba”.


Wrzesień

1. Wakacyjne wspomnienia
· Przypomnienie zasad współpracy w grupie.
· Dzielenie się wakacyjnymi wrażeniami.
· Jak spędzaliśmy czas wolny?
· Przypomnienie tańców opracowanych przed wakacjami.

2. Jaka to melodia – quiz muzyczny.
· Przygotowanie nagrań utworów przez młodzież.
· Umiejętność wspólnej zabawy i rywalizacji.

2.4. Czy polka jest polska?
· Nauka kroku podstawowego oraz prostych figur tanecznych.
· Integracja grupy poprzez wspólne spędzanie czasu oraz taniec.
· Wysłuchanie polki w wersji artystycznej np. polek Straussa.


Październik

1. Nauka piosenki „A w górach już jesień”.
· Turystyka jako forma spędzania czasu wolnego.
· Wspólne muzykowanie okazją do nawiązywania pozytywnych więzi międzyludzkich.

2. Barwy muzyki
· Znaczenie i wymowa barw.
· Jestem kolorem- wyrażenie siebie kolorem, uzasadnienie, dobór dźwięku do koloru.
· Wysłuchanie „Bolera” M.Ravela, oznaczanie poszczególnych części kolorami.
· Swobodna interpretacja ruchowa utworu.

3. W rytmie disco
· Ćwiczenia rytmiczne przy muzyce.
· Układanie układu choreograficznego do wybranego utworu – współpraca w grupach, prezentacja swoich pomysłów, wybór najciekawszego układu i nauczenie go całej grupy.

4. Polskie pieśni legionowe
· Czym dla mnie jest Ojczyzna?
· Wybór i nauka pieśni legionowych ( I Brygada, Piechota itd.0.
· Szacunek wobec symboli narodowych

Listopad


1. Próba montażu słowno- muzycznego z okazji Święta Niepodległości
· Dobór stroju odpowiednio do okoliczności.
· Jak opanować tremę?

2. Występ na apelu z okazji Święta Niepodległości.
· Kształtowanie uczuć patriotycznych
· Czerpanie satysfakcji z podejmowanych działań artystycznych.

3. Relaks przy muzyce
· Gimnastyka oddechowa przy muzyce.
· Ćwiczenia rozluźniające , relaksacyjne przy muzyce.
· Powtórzenie opracowanych tańców.
· Rozmowa na temat samopoczucia po ćwiczeniach przy muzyce, wpływ na układ nerwowy muzyki, zachęcanie młodzieży do słuchania wartościowych gatunków muzyki, unikanie muzyki agresywnej i destrukcyjnie wpływającej na rozwój osobowości młodego człowieka.

4. Zabawa andrzejkowa.
· Integracja grupy poprzez wspólną, kulturalną zabawę.
· Tańce przy muzyce.
· Wróżby andrzejkowe.

Grudzień

1. Śląskie pieśni
· Kształcenie umiejętności współpracy w grupie.
· Muzykowanie- wspólny śpiew pieśni śląskich .
· Nauka tańca śląskiego „Grożony”

2. W świątecznym nastroju
· Nauka piosenki „Jest taki dzień”- walory wychowawcze tekstu.
· Święta Bożego Narodzenia w moim domu- tradycja i symbolika.
· Wykonanie ozdobnych gwiazdek, redagowanie życzeń dla siebie i swoich bliskich

3. Spotkanie wigilijne
· Przygotowanie stołu ( opłatek, słodycze, owoce, gorące napoje).
· Zwyczaje bożonarodzeniowe.
· Składanie życzeń i wspólne śpiewanie kolęd.
· Podsumowanie pracy i wypowiedzi młodzieży.