Łódź, styczeń 2010
Konspekt lekcji języka polskiego i przyrody dla klasy V szkoły podstawowej (lekcja jednogodzinna)
Temat: O wilku mowa, a wilk...? Próba przełamania stereotypów.
Cele ogólne:
-kształtowanie umiejętności logicznego myślenia i wnioskowania
Cele operacyjne:
-uczeń zna definicję słowa stereotyp
-uczeń zna podstawowe literackie cechy bajki i baśni
-uczeń umie streścić usłyszaną historię
-uczeń zna i stosuje w tekstach związki frazeologiczne z wyrazem wilk
Metody dydaktyczne:
a) pogadanka
b) elementy wykładu
Formy pracy:
- praca w grupach
- praca indywidualna
Środki i pomoce dydaktyczne:
- odtwarzacz płyt CD
- płyta z „Bajkami o dobrych wilkach” Wyd. WWF
- ilustracje przedstawiające wilki
Tok lekcji:
1.Czynności organizacyjne.
2.Wyjaśnienie celu lekcji Przełamanie sposobu postrzegania wilka na gruncie środowiska naturalnego wynikające z logicznego myślenia i kojarzenia faktów przyrodniczych z fikcją literacką.
3.Część właściwa lekcji:
Część polonistyczna
a) wyjaśnienie słowa stereotyp
b) jaki jest stereotyp wilka w bajkach i baśniach; przykłady literackie -autorzy i tytuły utworów
c) cechy bajki i baśni – różnice
d) wysłuchanie przez uczniów „Bajki o dobrym wilku” autorstwa Dominiki i Arkadiusza Uhligów czytanej przez Urszulę Dudziak - 6:59 min.
e) krótkie, ustne streszczenie usłyszanej historii
f) odpowiedź na pytania:
Czy w tej opowieści wilk był przedstawiony stereotypowo?
Dlaczego tak jest?
Z czego to wynika?
Część przyrodnicza
Wszyscy słyszeliśmy w dzieciństwie baśń o Czerwonym Kapturku i złym wilku czy historie o wilkołakach. Niestety, większość z nas ulega tym stereotypom. Badania SMG/KRC Millward Brown dla WWF pokazują, że 40% Polaków wierzy, że wilki stanowią zagrożenie dla człowieka. To fikcja – od 60 lat nie odnotowano w Polsce ataku tych zwierząt na ludzi!
Tymczasem wilki giną w wyniku cichego przyzwolenia na kłusownictwo i braku społecznego zainteresowania ich skuteczną ochroną. Dlatego, by zmienić negatywny stereotyp tego zwierzęcia, WWF zaprosił Polaków do pisania historii o dobrym wilku. Pięć najciekawszych prac zostało odczytanych i nagranych przez znanych Polaków: Katarzynę Dowbor, Urszulę Dudziak, Reni Jusis, Magdalenę Strużyńską i Macieja Orłosia.
World Wildlife Foundation chce pokazać, że o tych mądrych zwierzętach można opowiedzieć wiele pozytywnych historii.
Ćwiczenia frazeologiczne
Dopasuj przysłowia i związki frazeologiczne do ich znaczeń:
Człowiek człowiekowi wilkiem-przysłowie o wrogości między ludźmi.
wilczy apetyt- czyjaś bardzo silna, trudna do opanowania chęć do jedzenia.
wilczy głód- odczuwany przez kogoś ogromny, dokuczliwy głód.
wilczy bilet- zwykle potwierdzony odpowiednim dokumentem, zakaz wstępu kogoś na jakąkolwiek uczelnię, przyjęcia kogoś do jakiejkolwiek szkoły, zatrudnienia w jakimkolwiek zakładzie itp. po uprzednim usunięciu go z innej uczelni, szkoły czy zakładu.
Nie wywołuj wilka z lasu- przestrzeganie przed mówieniem o czymś złym, spowodowane obawą, że sprowokuje się nieszczęście.
Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka- powiedzenie, którego używa się, gdy osoba źle traktująca innych, w końcu sama została przez nich niewłaściwie potraktowana.
patrzeć [popatrzeć, spoglądać] (na kogoś) wilkiem- patrzeć nieufnie lub wrogo na kogoś.
wilk morski- doświadczony marynarz lub żeglarz.
wilk w baraniej[jagnięcej, owczej] skórze- o kimś, kto umiejętnie udaje dobrego, łagodnego, pokornego, a w rzeczywistości jest człowiekiem złym i podstępnym.
O wilku mowa, a wilk tu- używane, gdy ktoś o kim się mówi, właśnie nadchodzi pojawia się.
Słuchać czegoś jak (bajki) o żelaznym wilku- słuchać o czymś zupełnie sobie nieznanym, słuchać z niedowierzaniem nieprawdopodobnej historii.
Natura ciągnie wilka do lasu- o sytuacji, gdy odzywają się czyjeś wrodzone cechy, utrwalone sposoby zachowania.
Podsumowanie:
Ewaluacja.
Praca domowa – zapoznanie się z działalnością WWF, ułożenie i zapisanie zdań z 4 wybranymi związkami frazeologicznym
Opracowanie:
mgr Agnieszka Zaborowska i mgr Rafał Zając
Ćwiczenia frazeologiczne
Dopasuj przysłowia i związki frazeologiczne do ich znaczeń:
1. Człowiek człowiekowi wilkiem-
2. wilczy bilet-
3. wilk morski-
4. Natura ciągnie wilka do lasu-
5. Słuchać czegoś jak (bajki) o żelaznym wilku-
6. wilczy apetyt-
7. wilk w baraniej[jagnięcej, owczej] skórze-
8. O wilku mowa, a wilk tu-
9. Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka-
10. patrzeć [popatrzeć, spoglądać] (na kogoś) wilkiem-
11. wilczy głód-
12. Nie wywołuj wilka z lasu-
A. przysłowie o wrogości między ludźmi.
B. zwykle potwierdzony odpowiednim dokumentem, zakaz wstępu kogoś na jakąkolwiek uczelnię, przyjęcia kogoś do jakiejkolwiek szkoły, zatrudnienia w jakimkolwiek zakładzie itp. po uprzednim usunięciu go z innej uczelni, szkoły czy zakładu.
C. używane, gdy ktoś o kim się mówi, właśnie nadchodzi pojawia się.
D. odczuwany przez kogoś ogromny, dokuczliwy głód.
E. patrzeć nieufnie lub wrogo na kogoś.
F. przestrzeganie przed mówieniem o czymś złym, spowodowane obawą, że sprowokuje się nieszczęście.
G. powiedzenie, którego używa się, gdy osoba źle traktująca innych, w końcu sama została przez nich niewłaściwie potraktowana.
H. doświadczony marynarz lub żeglarz.
I. słuchać o czymś zupełnie sobie nieznanym, słuchać z niedowierzaniem nieprawdopodobnej historii.
J. czyjaś bardzo silna, trudna do opanowania chęć do jedzenia.
K. o sytuacji, gdy odzywają się czyjeś wrodzone cechy, utrwalone sposoby zachowania
L. o kimś, kto umiejętnie udaje dobrego, łagodnego, pokornego,
a w rzeczywistości jest człowiekiem złym i podstępnym.