Europa w oczach Jana Pawła II. Scenariusz godziny wychowawczej

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ

EUROPA W OCZACH JANA PAWŁA II

Cel poznawczy:
*ukazanie roli Europy dla współczesnego świata
Cele operacyjne:
*uczeń zna poglądy Jana Pawła II na znaczenie kontynentu europejskiego w przeszłości
*potrafi zaprezentować wartości godne naśladowania oraz takie, które zasługują na pogardę
*umie interpretować wybrane przesłania papieża
*potrafi dokonać selekcji informacji
*poznaje wzorce postępowania
*umie pracować w grupie
Metody pracy:
*wykład
*burza mózgów
*praca z tekstem
Formy pracy:
*indywidualna
*zbiorowa
*praca w grupach
Środki dydaktyczne i pomoce
*fragmenty wypowiedzi papieża
*szary papier
*flamastry

Przebieg zajęć

1 Krótka charakterystyka Patrona (nauczyciel, bądź uczeń wcześniej wyznaczony przez nauczyciela).

2 Przedstawienie „drugiej bohaterki” lekcji, czyli Europy. Nauczyciel zapisuje na tablicy słowo Europa, uczniowie metodą burzy mózgów udzielają odpowiedzi na pytanie z czym kojarzy im się słowo Europa . Nauczyciel zapisuje odpowiedzi na tablicy.
Nauczyciel: Europa – Europejczyk – My – Ja

3 Praca w grupach: uczniowie otrzymują kartki z tekstem źródłowym w określonej kolejności (najpierw pierwszy, potem drugi a następnie trzeci). Podczas swojej pracy zapisują odpowiedzi na pytania znajdujące się pod tekstem, które ostatecznie kolejno prezentują na forum klasy. Nauczyciel monitoruje pracę uczniów i w razie konieczności naprowadza ich na właściwy tor.

4 Podsumowanie wyników pracy powinno pełnić odpowiedź na pytanie: „Jaką rolę powinna pełnić Europa we współczesnym świecie? Jakie postawy mieszkańców Europy powinny być godne naśladowania?


TEKST ŹRÓDŁOWY

1. Nasz kontynent stanowi odbicie tkwiących w człowieku paradoksów: jego możliwości intelektualnych i jego żądzy władzy, oddania i świętości, a jednocześnie możliwości niszczenia, wynikających z jego chciwości i pychy. Zna on swoją godność i pragnie moralnej doskonałości, a jednocześnie ulega poniżającym wynaturzeniom. A jednak kiedy przyjrzymy się cywilizacji i kulturze ukształtowanym u progu naszej epoki, możemy rozpoznać ich chrześcijańskie korzenie. Ujawnia się to zwłaszcza w sposobie, w jaki człowiek widzi samego siebie. Jest on przekonany, że osoba ludzka stanowi w świecie centralną i nieporównywalną z niczym wartość, że historia ma sens, że możliwy jest postęp w każdej dziedzinie, że wciąż żywa jest nadzieja na zbudowanie świata opartego na sprawiedliwości i solidarności przy poszanowaniu prawa, że można nie pozwolić przytłoczyć się złu. Wiara konfrontuje ustawicznie człowieka z ideałem, a jeśli odczuwa on boleśnie rozdźwięk pomiędzy wielkością swojego powołania i niewiernością w jego realizacji, stanowi to dla niego zachętę do przekraczania samego siebie i doświadczania dobrodziejstw pojednania.

Jan Paweł II, Przemówienie w siedzibie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, Bruksela, 20 maja 1985 r.

1. Jakie cechy pozytywne charakteryzują człowieka?
2. Jakie cechy negatywne charakteryzują człowieka?
3. W jaki sposób człowiek postrzega swoją osobę?
4. Do czego porównuje papież człowieka?

2. Tchnij życie w swoje korzenie
Dlatego ja, Jan Paweł, syn polskiego narodu, który zawsze uważał się za naród europejski ze względu na swe początki, tradycje, kulturę i żywotne więzy, syn narodu słowiańskiego wśród Latynów i łacińskiego pośród Słowian, ja, następca Piotra na Stolicy Rzymskiej, stolicy, którą Chrystus zechciał umieścić w Europie i którą kocha za jej trud szerzenia chrześcijaństwa na całym świecie, ja, biskup Rzymu i pasterz Kościoła powszechnego, z Santiago kieruję do ciebie, stara Europo, wołanie pełne miłości: Odnajdź siebie sama! Bądź sobą! Odkryj swoje
początki. Tchnij życie w swoje korzenie. Tchnij życie w te autentyczne wartości, które sprawiały, że twoje dzieje były pełne chwały, a twoja obecność na innych kontynentach dobroczynna. Odbuduj swoja jedność duchowa w klimacie pełnego szacunku dla innych religii i swobód. Oddaj cesarzowi to, co cesarskie, Bogu zaś to, co Boskie. Nie chełp się swoimi podbojami, pomna na ich możliwe negatywne konsekwencje. Nie zniechęcaj się z powodu
zmniejszania się twojego znaczenia w świecie czy też z powodu kryzysów społecznych i kulturalnych, które cię dotykają. Możesz jeszcze być latarnią cywilizacji i bodźcem postępu dla świata. Inne kontynenty patrzą na Ciebie i spodziewają się po tobie tej samej odpowiedzi, jaką święty Jakub dał Chrystusowi: „Mogę”.

Jan Paweł II, Akt Europejski, Santiago de Compostela, 9 listopada 1982 r.

1.Za co Jan Paweł II chwali Europę?
2.Do czego Jan Paweł II wzywa Europę?

3. Cień, który kładzie się na Europie
Czyż nie można powiedzieć, że po upadku jednego muru, tego widzialnego, jeszcze bardziej odsłonił się inny mur, niewidzialny, który nadal dzieli nasz kontynent – mur, który przebiega przez ludzkie serca? Jest on zbudowany z leku i agresji, z braku zrozumienia dla ludzi o innym pochodzeniu i innym kolorze skóry, przekonaniach religijnych, jest on zbudowany z egoizmu politycznego i gospodarczego oraz z osłabienia wrażliwości na wartość życia ludzkiego i godność każdego człowieka. Nawet niewątpliwe osiągnięcia ostatniego okresu na polu gospodarczym, politycznym i społecznym nie przesłaniają istnienia tego muru. Jego cień kładzie się na całej Europie. Do prawdziwego zjednoczenia kontynentu europejskiego droga jeszcze daleka. Nie będzie jedności Europy, dopóki nie będzie ona wspólnotą ducha. Ten najgłębszy fundament jedności przyniosło Europie i przez wieki go umacniało chrześcijaństwo ze swoją Ewangelią, ze swoim rozumieniem człowieka i wkładem w rozwój dziejów ludów i narodów. Nie jest to zawłaszczanie historii. Jest bowiem historia Europy jakby wielką rzeką, do której wpadają rozliczne dopływy i strumienie, a różnorodność tworzących ją tradycji i kultur jest jej wielkim bogactwem. Zrąb tożsamości europejskiej jest zbudowany na chrześcijaństwie. A obecny brak jej duchowej jedności wynika głównie z kryzysu tej właśnie chrześcijańskiej samoświadomości.

Jan Paweł II, Homilia z okazji tysięcznej rocznicy śmierci św. Wojciecha, Gniezno, 3 czerwca 1997 r.

1. Z czego zbudowany jest mur dzielący Europę?
2. Co znaczą słowa, że mur przebiega przez ludzkie serca?
3. Dlaczego różnorodność tworzących Europę tradycji i kultur jest jej wielkim bogactwem?