Narkotyki - mity i rzeczywistość. Charakterystyka zjawiska narkomanii

„NARKOTYKI – MITY I RZECZYWISTOŚĆ. CHARAKTERYSTYKA ZJAWISKA NARKOMANII”

FAZY UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW :
- faza I – poznawanie stanu odurzenia :
Najczęstsze narkotyki :
alkohol, tytoń, marihuana, środki wziewne
Model używania :
na przyjęciach, pod presją otoczenia, w weekendy; są to środki gratisowe, nie kupowane; dzięki niskiej tolerancji łatwo o stan odurzenia; łatwy dostęp w domu lub u przyjaciół
Zachowanie :
bez widocznych zmian, drobne kłamstwa, drobne kradzieże
Samopoczucie :
jest dobre, czasem występują przykre następstwa użycia środka

- faza II – stan odurzenia przyjemnością :
Najczęstsze narkotyki :
(jak w fazie I, haszysz i pigułki, głównie amfetaminy - pobudzające i barbiturany- uspokajające)
Model używania :
zaplanowane użycie wraz z zakupem środka i często samotna konsumpcja; tolerancja może się zwiększać; odurzanie się ma miejsce nie tylko w weekendy, lecz i na tygodniu; konsumpcja, jak dotąd z wyboru, zaczyna być potrzebą
Zachowanie :
początek podwójnego życia, zmiana środowiska kolegów, zamknięcie się w sobie, zły nastrój, agresywność, zaplanowany kamuflaż, pogorszenie się ocen w szkole, zarzucenie hobby i zainteresowań, pierwsze „przerwy w życiorysie”, rosnące upodobanie do posługiwania się slangiem, agresja słowna, kłamstwa, pożyczania lub kradzieże pieniędzy
Samopoczucie :
duma z poczucia kontroli nad użyciem środków, doświadczanie stanów maksymalnej euforii w odurzeniu; łagodne stany dyskomfortu po ustąpieniu działania środka

- faza III – stan odurzenia celem nadrzędnym :
Najczęstsze narkotyki :
jak w fazie I i II, kokaina, PCP, LSD, grzyby halucynogenne, opium
Model używania :
zwiększone koszty z uwagi na wysoką tolerancję, przyjmowanie narkotyku codziennie, odurzanie się w samotności, ciągły stan odurzenia, podejmowane próby zmniejszenia dawek lub rzucenia nałogu – bez skutku, pierwsze przedawkowania i „nawroty doznań”
Zachowanie :
zaniechanie kontaktów z kolegami nie zażywającymi narkotyków, jawne identyfikowanie się, patologiczne kłamstwa, kradzież i handel narkotykami dla zdobycia pieniędzy, niepowodzenia w szkole, wagarowanie, porzucenie szkoły, incydenty z policją, kłótnie i bijatyki z domownikami na porządku dziennym, początki przewlekłego kaszlu, ogólne pogorszenie stanu zdrowia
Samopoczucie :
chęć odurzenia się treścią życia, zły nastrój bez wzięcia narkotyku, nawracające bolesne poczucia winy i wstydu, obniżająca się samoocena, złudzenia służące tłumieniu negatywnych uczuć, pojawienie się myśli samobójczych, subiektywne postrzeganie odurzenia jako stanu normalnego

- faza IV – stan odurzenia normą :
Najczęstsze narkotyki :
Jak w fazie I, II i III oraz heroina
Model używania :
stałe używanie, wysoka tolerancja, wyższe dawki, bardzo wysokie koszty narkotyków, brak kontroli nad używaniem, niemożność odróżnienia stanu normalnego od stanu odurzenia, częste przedawkowania
Zachowanie :
całkowite fizyczne wyniszczenie organizmu, chroniczny kaszel, częste kłopoty z policją, wybuchy wściekłości, agresja niekontrolowana, ciężka paranoja, „przerwy w życiorysie”



Samopoczucie :
depresja wymuszająca przyjęcie środka, możność funkcjonowania i normalne samopoczucie tylko po przyjęciu środka, poczucie winy, żal, wstyd, lęk, poczucie własnej wartości i ego zredukowane niemal do zera, częste myśli samobójcze, narkotyk stał się niezbędny do życia

KATEGORIE NARKOTYKÓW (1 podział):
- substancje działające opóźniająco na ośrodkowy układ nerwowy (opium, morfina, kodeina, heroina)
- substancje działające pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy (kokaina, amfetamina, liście krzewu kokainowego, substancje i leki psychotropowe)
- substancje wywołujące zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego (konopie indyjskie, LSD, psylocybina, środki wziewne, haszysz, marihuana, olej haszyszowy)

KATEGORIE NARKOTYKÓW (2 podział):
- I – środki tłumiące :
alkohol
Oznaki użycia :
woń oddechu i ubrania, bełkotliwa mowa, czerwone lub szklane oczy, chwiejna równowaga, zimna i wilgotna skóra
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki) :
dwie typowe reakcje : 1-podwyższona aktywność, głośne i odbiegające od normy zachowanie, rozmowność, ochota na dalszą zabawę lub 2-senność, zamknięcie się w sobie i wrogość wobec otoczenia; zachowanie zależy głównie od spożytych ilości i od indywidualnej tolerancji; w obu przypadkach nawet umiarkowanie wysokie dawki upośledzają funkcje spostrzegania, pamięci, zaburzają orientację, osłabiają refleks i utrudniają wysławianie się
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki) :
przejaskrawione emocje, huśtawka nastrojów, niezdolność do wypowiedzenia myśli, utrata kontroli ruchowej, „przerwy w życiorysie”, sen, śpiączka
Objawy po długotrwałym używaniu :
depresja, lęk, „przerwy w życiorysie”, zaburzenia pamięci, społecznie nieakceptowane zachowania, impotencja, marskość wątroby, nowotwór, uszkodzenie mózgu, samobójstwo lub próby , gwałtowne zachowania
Przedawkowanie :
zimna i wilgotna skóra, obniżona temperatura ciała, przyspieszona czynność serca, śpiączka, śmierć
Objawy abstynenckie :
drżenie, wybitna potliwość, niepokój, bóle głowy, nudności, wymioty, skurcze żołądka, gwałtowne bicie serca, omamy, napady padaczkowe, majaczenie

- II – leki nasenne i uspokajające :
Nazwy handlowe :
+ barbiturany : seconal, nembutal, amytal, luminal
+ trankwilizatory : xanax, librium, elenium, valium, relanium, diazepan, ativan, lorafen, serax, oxazepan
+ inne : placidyl, oriden, tualone, noctec, noludar, reladorm

Wygląd :
pigułki i kapsułki w najrozmaitszych kształtach, rozmiarach i kolorach
Oznaki użycia :
uspokojenie, lekka euforia, zamazana mowa, niepewny chód, zawroty głowy
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe dawki) :
stan uspokojenia, odprężenie, rodzaj letargu, upośledzenie zapamiętywania, przymglenie świadomości, zamazane lub podwójne widzenie, utrata koordynacji ruchowej, nudności, zaparcia, suchość w ustach, podniecenie w niektórych przypadkach, wrogość, lęk, depresja
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki) :
wyraźne uspokojenie, oszołomienie i upośledzenie czynności ruchowych, huśtawka nastrojów, krótkotrwała niezdolność do zapamiętywania, wrogie i niecelowe zachowania
Objawy po długotrwałym używaniu :
zaburzenia toku myślenia, utrudnione zapamiętywanie i ocena sytuacji, zaburzona orientacja, przymglenie świadomości, zamazana mowa, osłabienie napięcia mięśniowego, niepokój w ciągu dnia, uogólniony niepokój, depresja, trudności ze snem, skargi na stałe zmęczenie
Przedawkowanie :
powolny, płytki i nieregularny oddech, zwężone źrenice na przemian z nieruchomymi i rozszerzonymi, obniżona temperatura ciała, bardzo niskie ciśnienie krwi, słabo wyczuwalny puls, śpiączka, śmierć
Objawy abstynenckie :
koszmary nocne, bezsenność, reakcje paniczne, drżenie, depresja, huśtawki nastrojów, nadwrażliwość na światło i dźwięk, ogólna drażliwość, utrata łaknienia, spadek ciężaru ciała

- III – środki wziewne :
Wygląd :
+azotyn amylu jest żółtawym płynem w małych szklanych ampułkach- tłucze się je aby wdychać opary
+ azotyn butylenu rozlewany jest w małe buteleczki
+podtlenek azotu – w małe metalowe cylinderki w podobnych opakowaniach jak w aerozolu
+rozpuszczalniki przelewa się do papierowych lub foliowych torebek albo na chustki czy szmaty i z nich wdycha się opary
Oznaki użycia :
zapach rozpuszczalników, kichanie, kaszel, katar, krwawienie z nosa, nudności, zapalenie spojówek, zamazana mowa
Objawy po krótkotrwałym używaniu :
senność lub euforia, zawroty głowy, odrętwienie, gadatliwość, zaburzenia koordynacji ruchowej i osłabienie napięcia mięśniowego, utrata łaknienia, opóźnione czynności odruchowe, zamazana mowa, zaburzona ocena sytuacji, nadwrażliwość na światło, przyspieszone tętno, stan zapalny, krwawienie z nosa, bóle klatki piersiowej, bóle stawów, ból głowy
Objawy po długotrwałym używaniu :
osłabienie mięśni, trudności z chodzeniem, ubytek wagi, drżenie, uszkodzenie mózgu i nerwów, uszkodzenie wątroby i nerek
Przedawkowanie :
sen, uduszenie podczas wdychania oparów, niewydolność serca
Objawy abstynenckie :
zwykle łagodne : niepokój, przygnębienie, brak łaknienia, rozdrażnienie, nudności, drżenia

- IV – środki pobudzające :
kokaina
Wygląd :
+kokaina zazwyczaj jest wziewania lub dodaje się ją do papierosa lub marihuany
+crack ma postać jasnobrązowych kuleczek, białych okruchów lub „kamyków’
Oznaki użycia :
pociąganie nosem, katar, nadpobudliwość, gadatliwość, niepokój psychoruchowy, rozszerzone źrenice
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki) :
euforia, wzmożona aktywność, niepodatność na zmęczenie, brak łaknienia, przyspieszenie czynności serca, podwyższone ciśnienie krwi, euforia może przejść w pobudzenie i lęk
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki) :
drżenia, pobudzenie, wysokie ciśnienie krwi, bóle głowy, bladość, słabo wyczuwalny puls, nudności i wymioty, podwyższona temperatura, zimne poty
Objawy po długotrwałym używaniu :
napięcie, stan pobudzenia, nadpobudliwość, huśtawka nastrojów, halucynacje, bezsenność, wyczerpanie , brak łaknienia na przemian z intensywnym głodem, impotencja, wysokie ciśnienie krwi, nieregularne tętno
Przedawkowanie :
majaczenie, szybki, nieregularny i płytki oddech, drgawki, utrata przytomności, śmierć
Objawy abstynenckie :
wyczerpanie, depresja, niespokojny sen, wzmożony apetyt po przebudzeniu, głód narkotyku

- V – amfetaminy :
Wygląd :
pigułki, tabletki, kapsułki, przyjmowane doustnie
Oznaki użycia :
intensywne poczucie mocy, spotęgowana energia, wzmożona aktywność, bezsenność, brak łaknienia, rozszerzone źrenice, przyspieszona czynność serca, szybki oddech, podwyższone ciśnienie krwi, zwiększone wydalanie moczu
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki):
znaczne pobudzenie, niepokój, zawroty głowy, euforia, bezsenność, brak łaknienia, przypływ energii, gotowość do działania, suchość w ustach, biegunka


Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki) :
przewlekłe zaburzenia snu, niepokój, napięcie, zanik łaknienia, wychudnięcie organizmu, wysokie ciśnienie krwi, gwałtowne i nieregularne bicie serca, wysypka, zaburzenia psychiczne
Przedawkowania :
wysoka temperatura ciała, drgawki, śpiączka, krwawienie z naczyń mózgowych, śmierć
Objawy abstynenckie :
skrajne wyczerpanie organizmu, niespokojny, wydłużony sen, wilczy apetyt po przebudzeniu, drażliwość, przygnębienie, depresja

- VI – halucynogeny :
marihuana
Wygląd :
+marihuana jest to susz z drobnych liści konopi indyjskich
+haszysz ma postać brązowych lub czarnych kulek i kostek
Oznaki użycia :
słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania, chichot, euforia, przekrwione oczy, kaszel, zwiększone łaknienie
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki) :
osłabienie hamulców wewnętrznych, gadatliwość, zamknięcie się w sobie z czasem, milczenie, uczucie odprężenia, senność, dobre samopoczucie, obniżona sprawność w prowadzeniu samochodu, przyspieszone bicie serca, suchość w ustach i gardle
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki) :
halucynacje, zaburzona ocena sytuacji i opóźniony czas reakcji, zaburzone poczucie czasu, urojenia, pobudzenie, uczucie paniki
Objawy po długotrwałym używaniu :
zmniejszona energia, apatia, nieadekwatna ocena sytuacji, brak koncentracji, przewlekłe zapalenie oskrzeli, krtani, astma, zapalenie gardła
Przedawkowanie :
nie zdarza się
Objawy abstynenckie :
zaburzenia snu, utrata łaknienia, drażliwość, nadpobudliwość, pocenie się, lęk, niestrawność

LSD, psylocybina, meskalina, narkotyki „autorskie”


Oznaki użycia :
zaburzone postrzeganie rzeczywistości, rozszerzone źrenice, suchość w ustach, potliwość, urojenia, lęk, panika
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe, średnie i duże dawki) :
przyspieszona czynność serca, podwyższone ciśnienie krwi, podwyższona temperatura ciała, drżenie, ślinotok, nudności
Objawy po długotrwałym używaniu :
zesztywnienie lub zwiotczenie mięśni
Przedawkowanie :
nie występuje
Objawy abstynenckie :
nie występuje

PCP (fencyklidyna)
Wygląd :
krystaliczny proszek do posypywania tytoniu lub marihuany, w bardzo miałkiej postaci jest wziewany, dostępny również w postaci pigułek lub płynu do wstrzykiwania
Oznaki użycia :
zamazane widzenie, zwężone źrenice, zamazana mowa, kurcze mięśniowe, nudności
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki) :
+przyjemne efekty : euforia, uczucie odprężenia, podniecenia, lekkości, pływanie” w powietrzu, zniekształcony odbiór miejsca i czasu
+nieprzyjemne efekty : lęk, pobudzenie ruchowe, urojenia o przykrej treści, panika, przerażenie, przymglenie świadomości, „puste” spojrzenie, niemożność mówienia, zesztywnienie mięśni, poczucie wyobcowania, depresja
+fizyczne objawy : podwyższone ciśnienie krwi, przyspieszona czynność serca, wolne, płytkie i nieregularne oddychanie, zwiększone wydalanie moczu, potliwość, nudności, wymioty
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki) :
intensyfikacja nieprzyjemnych efektów : niecelowe i dziwaczne zachowanie, niespójna mowa, dezorientacja, urojenia, agresywne zachowanie, panika, przerażenie, strach przed śmiercią, na przemian niskie i wysokie ciśnienie krwi, płytkie i nieregularne oddychanie, silne nudności i wymioty, ślinotok, zmniejszone wydalanie moczu
Objawy po długotrwałym używaniu :
zaburzony tok myślenia, upośledzone zapamiętywanie, nawroty doznań, jąkanie się, zamazana mowa, silny lęk i depresja, urojenia, gwałtowne zachowania, samobójstwo
Przedawkowanie :
śpiączka, śmierć
Objawy abstynenckie :
nie występują

- VII – opiaty :
heroina, morfina, kodeina, dilaudid, opium, methadon
Wygląd :
+heroina : biały lub brązowy proszek do palenia, wciągania przez nos lub wstrzykiwania
+morfina : białe kryształki, tabletki lub płyn do palenia, przyjmowania doustnie lub wstrzykiwania
+kodeina : w czystej postaci – ciemnobrązowy płyn
+opium : ciemnobrązowe bryłki lub proszek do palenia lub wstrzykiwania
+inne : pigułki, kapsułki, tabletki
Oznaki użycia :
zwężone źrenice, opadająca głowa, zwilgotniałe oczy, opadające powieki, świeże ślady nakłuć, swędzenie
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki) :
euforia, dobre samopoczucie, uczucie odprężenia, senność albo gadatliwość, wzmożona aktywność, uczucie oszołomienia, zawroty głowy, osłabienie, niezdolność do koncentracji, apatia, zwiększone wydalanie moczu, nudności i wymioty, potliwość, słabsza reakcja na ból
Objawy po krótkim używaniu (duże dawki) :
nasilenie w/wyst. objawów, sen, powolny, płytki oddech, obniżone ciśnienie krwi, zwolniona czynność serca
Objawy po długotrwałym używaniu :
wyniszczenie fizyczne i psychiczne, huśtawka nastrojów, zaparcia, blizny, zniszczone od wstrzyknięć żyły
Przedawkowanie :
szpileczkowate źrenice, zimna i wilgotna skóra, niskie ciśnienie krwi, wolne i nieregularne tętno, obniżona temperatura ciała, głęboki sen, śpiączka, śmierć
Objawy abstynenckie :
ziewanie, pobudzenie, drżenie, depresja, utrata łaknienia, rozszerzone źrenice, zimne dreszcze na przemian z falami gorąca, obfite pocenie się, nudności, wymioty, katar, zwilgotniałe oczy, skurcze brzucha, skurcze mięśniowe, bóle stawowo- mięśniowe

- VIII – sterydy :
Wygląd :
tabletki, kapsułki, fiolki z płynem do iniekcji
Oznaki używania :
nagły przyrost masy mięśniowej, ciężka postać trądziku, zaczerwieniona i napuchnięta skóra, obrzęk twarzy i szyi, bardzo napięta skóra na mięśniach, wyraźne rozstępy na skórze, wypadanie włosów, żółtaczka, fioletowe lub czerwone plamy na ciele, siniaki po najlżejszych urazach, obrzęk stóp i łydek, drżenia, ciemniejszy odcień skóry, przykry zapach z ust, nagły porost włosów lub utrata owłosienia, gwałtowne, agresywne zachowanie
Objawy po krótkotrwałym używaniu :
+mężczyźni : przyrost mięśni i ciężaru ciała, zatrzymanie płynów, wysokie ciśnienie krwi, podwyższone tętno, zaburzony rytm snu, uwydatnione mięśnie klatki piersiowej, porost włosów na ciele
+kobiety : zaburzenia cyklu miesiączkowego, widoczne owłosienie na twarzy, trwałe obniżenie się głosu
Objawy po długotrwałym używaniu :
osłabienie popędu płciowego, obkurczenie się jąder, depresja, choroba wątroby, bezsenność, nadaktywność, gwałtowne zachowanie, choroba wieńcowa, uszkodzenie chromosomów, zahamowanie wzrostu
Przedawkowanie :
nie występuje
Objawy abstynenckie :
utrata masy mięśniowej, przyrost tkanki tłuszczowej, obniżona energia i zmniejszony popęd płciowy, ciężka depresja, uczucie osłabienia, ospałość, obojętnienie, brak zainteresowań ćwiczeniami i sportem

FAKTY I MITY N/T NARKOTYKÓW :
1.„Ja się nie uzależnię” – żaden z narkomanów, który po raz pierwszy i kolejny sięga po środek, nie chce być uzależniony, żaden nie przypuszczał, że straci kontrolę nad wspomagaczem, choćby nie wiem jak miał silną wolę. Jeżeli działanie narkotyku mu się spodoba, weźmie po raz kolejny i kolejny... aż się uzależni.
2.„Młodość ma swoje prawa” – okres dorastania sprawia, że młody człowiek jest najbardziej podatny na wpływy innych osób i sytuacji. Bunt, ciekawość, szpan to kolejne przyczynki przyciągające do wzięcia narkotyku. Wszystkie są bardzo złudne, brane „pod okazję”, ale wszystkie prowadzą do tego samego – do uzależnienia.
3.„Winna rodzina” – problemy finansowe, szybki tryb życia, pogoń za pieniądzem, mała odporność na stresy powodują, że ogromna większość rodzin nie spełnia swoich podstawowych zadań w stosunku do swoich dzieci. Te z kolei czują się odrzucone, zaniedbane, niechciane i niezrozumiane, co jest najlepszą pożywką dla osoby bezradnej i samotnej. Narkotyk sprawia, że wszystko widzi się w zupełnie innym świetle, staje się atrakcyjny i dostarcza kolejnych powodów, aby sięgnąć po kolejny.
4.„Winna szkoła” – zarzuca się jej nieskuteczność edukacyjną i wychowawczą. Do tego dochodzi fakt, że nie ma szkół, w których nie istnieliby dealerzy. Przeładowany program szkolny, zbyt wysokie wymagania nauczycieli i rodziców wspomagają sprzedających.
5.„Na skróty” – Automatyzacja życia sprawia, że człowiek ma coraz więcej czasu dla samego siebie, zaczyna więc szukać czegoś, co go wypełni – narkotyk świetnie pasuje o takiej roli. Jesteśmy bombardowani przekazami w masmediach, że najlepszym sposobem na wszystko jest wziąć lek i po bólu. Objaw choroby przestał być sygnałem, że w organizmie zaczyna dziać się coś złego.

UWAGI :
1.W przypadku żadnego z narkotyków nie może być mowy o pojedynczym symptomie , który by jednoznacznie wskazywał na użycie tego właśnie, a nie innego środka. Objawy działania różnych narkotyków są do siebie podobne, ale i niektóre objawy, po wielu środkach, niczym się nie różnią od znanych dolegliwości, np. kataru, kaszlu itp. Na użycie danego narkotyku może dopiero więc wskazywać charakterystyczny dla niego cały zespół objawów.
2.Objawy działania każdego z narkotyków bywają zróżnicowane w zależności od cech fizycznych, psychiki i tolerancji organizmu oraz od przyjętej dawki. Uwzględniamy tę rozmaitość, zaczynając od najczęściej spotykanych objawów, kończąc - na mało prawdopodobnych, że jednocześnie one wystąpią.
3.Narkotyki z reguły mają domieszki substancji obojętnych, co zwiększa ich masę.
4.Dzieci używają często jednocześnie kilku narkotyków różnych kategorii, żeby uzyskać mocniejsze efekty i / lub osłabiać doraźne skutki uboczne.
5.Na rynek wprowadza się coraz to nowe narkotyki, często produkowane sposobem „autorskim”.

UZALEŻNIENIE FIZYCZNE :
Jest rezultatem włączania się, przy systematycznym używaniu środka narkotycznego lub jego metabolitów , w cykl przemian tkankowych, fizjologicznych. Organizm uzależniony fizycznie od danego związku potrzebuje go zatem odtąd do „normalnego” funkcjonowania, dla zachowania warunków homeostazy biologicznej, mimo, że jest to dla niego środek szkodliwy. Nagłe odstawienie narkotyku prowadzi do pojawienia się zaburzeń chorobowych, tzw. „zespołu abstynencyjnego”, bardzo przykrych dla organizmu i psychiki (opisane wyżej).Niektóre objawy są bardzo intensywne i mogą być bardzo niebezpieczne dla życia. Objawy te trwają do kilku dni, po czym ustępują. W tym okresie i w tym stanie wymagana jest pomoc lekarska.
Z uzależnieniem fizycznym wiąże się także inne zjawisko tzw. „objawy tolerancji”, polegające na zwiększającej się odporności organizmu na dany środek uzależniający, w wyniku czego człowiek uzależniony zmuszony jest dla uzyskania tych samych efektów przyjmować coraz większe dawki środka. W efekcie brania różnych narkotyków może pojawić się „tolerancja skrzyżowana”. Jest to stan, w którym tolerancja na jeden środek powoduje wywołanie tolerancji na inny środek tej samej grupy chemicznej. Skrzyżowana tolerancja i skrzyżowane uzależnienie mają miejsce wówczas, gdy jeden lub kilka środków zwiększa tolerancję lub uzależnienie w stosunku do wszystkich pochodnych danej grupy środków (morfina, heroina, methadon, kodeina, śr. przeciwbólowe). Każdy z nich wpływa na uzależnienie fizyczne. Selektywna tolerancja polega na tym, że organizm przyzwyczaja się nie do wszystkich branych środków, lecz wybiórczo do niektórych i od nich się uzależnia (barbiturany i alkohol).

UZALEŻNIENIE PSYCHICZNE :
Jest ono pojmowane jako najsilniejszy czynnik w nałogowych zatruciach środkami psychotropowymi. Uzależnienie to jest stanem powstałym w wyniku przyjmowania środków uzależniających, przejawiający się różnym stopniem pragnienia przyjmowania tych środków. Stopień ten może przejawiać się jako zwykłe pragnienie przyjmowania tych środków, które można jeszcze łatwo opanować, poprzez pożądanie, aż do nieopanowanej żądzy i przymusu brania.
Psychiczne uzależnienie związane jest często z okolicznościami zażywania tego środka niż z potrzebą psychiki. Takimi okolicznościami mogą być np. : czas – przyjmowanie narkotyku o stałej porze, zwyczaj, rytuał, rodzaj środka, sposób zażywania (wspólne zażywanie z kolegami), sposób przyjmowania środka (doustnie, dożylnie, inhalacja).
Przejaw opisywanego uzależnienia ma uzasadnienie w przeżytych doświadczeniach związanych z braniem. Wytworzona psychologiczna potrzeba brania środków pod wpływem silnych bodźców i stresów psychicznych zwiększa jakby siłę działania narkotyków. Gdy przyjmowany środek zostaje odstawiony, nie pojawiają się objawy zespołu abstynencyjnego – organizm nie reaguje fizycznymi lub fizjologicznymi objawami choroby. Mogą pojawiać się za to bardzo przykre odczucia psychiczne, co skłania do powtórnego sięgania po dany narkotyk.

UZALEŻNIENIE SPOŁECZNE :
Ten rodzaj uzależnienia wiąże się z zażywaniem narkotyków w grupie. Jego istota jest przede wszystkim bardzo silne uzależnienie od grupy, w której dana jednostka przebywa, a pośrednio od tych środków, które są brane w grupie - przynależność do danej grupy pociąga za sobą bezwzględne respektowanie zasad, obyczajów i rytuałów danej grupy.

FORMY UZALEŻNIENIA OD NIEKTÓRYCH NARKOTYKÓW :
Narkotyk
Tolerancja organizmu
Uzależnienie psychiczne
Uzależnienie fizyczne
alkohol etylowy
silna
silne
silne
kokaina
brak
silne
brak
amfetamina
silna
bardzo silne
brak
marihuana
średnia
silne
brak
LSD
średnia
bardzo silne
brak
heroina
bardzo silna
bardzo silne
silne
morfina
bardzo silna
bardzo silne
bardzo silne
THC
silna
silne
brak
nikotyna i kofeina
brak
średnie
słabe

POWODY SIĘGANIA DZIECI/ DOROSŁYCH PO NARKOTYKI :
1.chęć odurzenia się
2.ciekawość i nuda
3.wpływ grupy rówieśniczej
4.ucieczka od problemów zewnętrznych
5.ucieczka od problemów wewnętrznych
6.przecież dorośli też używają narkotyków

MECHANIZMY ZAPRZECZANIA :
- dorośli zaprzeczają, że ich dziecko sięga po narkotyki
- zaprzeczają, że narkotyki stanowią prawdziwy problem
- zaprzeczają, że narkotyki uderzają w całą rodzinę
- dziecko zaprzecza, że bierze narkotyki (kłamstwa, kamuflaż)
- mówi, że nie robi nic złego
- zaprzecza, żeby robiło to, co mu szkodzi
- twierdzi, że nic złego przy tym nie robi

MECHANIZM UŁATWIANIA :
-poczucie winy rodziców (brak czasu dla dziecka, przyzwalani do wszystkiego, kompensacja rozwodu małżonków, niekonsekwentne wychowanie)
- strach (przyzwalanie na trzymani piwa w lodowce, palenie marihuany w pokoju itp.) przed utrata kontroli nad dzieckiem
- miłość (nadmierna ochrona dziecka)
- krycie dziecka przez inne osoby (społeczne przyzwolenie – używki, krycie przed rodziną)

CZERWONE SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE :
- zmiany osobowości :
1.nowe rysy osobowości :
- nagła uogólniona zmiana osobowości
- krótkotrwałe zmiany nastroju
- bardziej : drażliwy, skryty, nieprzewidywalny, wrogi, depresyjny, apatyczny, zamknięty w sobie, odmawiający współpracy, ponury, apatyczny, reagujący złością, przewrażliwiony, zawsze w postawie obronnej, lękowy, roztargniony
- mniej : wrażliwy, czuły, pomocny, kochający
2.brak dojrzałości :
- emocjonalna i społeczna niedojrzałość
- potrzeba natychmiastowej gratyfikacji
- perspektywa tunelu – zawężone widzenie problemów i ich rozwiązań
- zahamowany rozwój emocjonalny
3.kontakt z rodziną :
- lekceważy i łamie reguły obowiązujące w domu
- unika poważnych rozmów z rodzicami
- zmienia się atmosfera w rodzinie
- narasta konflikt z rodzicami i rodzeństwem
- narasta wyobcowanie rodziny
- nie przedstawia swoich kolegów rodzicom
4.kontakty koleżeńskie :
- urywają się kolejno bliskie kontakty z rówieśnikami
- coraz mniejsze zainteresowanie kolegami nie używającymi narkotyków
- zaprzyjaźnienie się z podobnymi samotnikami
- stawanie w obronie użycia narkotyków przez innych
- dobieranie sobie starszych, dziwnie wyglądających kolegów
5.brak dążeń :
- malejące zainteresowanie nabywaniem wiedzy i umiejętności
- bierna postawa
- brak zainteresowań szkołą, sportem, ulubionymi zajęciami
6.niska samoocena :
- rozwija się poczucie beznadziejności i bezradności
- poczucie winy wzrasta
- czuje się smutny, pokrzywdzony, wystraszony
- narasta poczucie niższości
- utrata zaufania do szkoły
- wyobcowanie ze swego środowiska i zamknięcie się w sobie
- odpada jako uczestnik sportowy i innych zajęć
7.zaprzeczanie :
- totalne negowanie faktu, że narkotyki są szkodliwe
- winą za własne nieodpowiedzialne zachowanie obciąża innych
- wytyka innym błędy
- krytykuje obyczajowość dorosłych
- broni przywilejów młodzieży
8.kłamstwo :
- staje się artystą w kamuflażu
- na każdą okoliczność ma dobrą wymówkę
- udziela mętnych, niekonsekwentnych odpowiedzi w kwestiach własnego zachowania
9.spóźnianie się :
- coraz bardziej spóźnia się do szkoły i inne zajęcia
- coraz później wraca do domu
- zawsze ma gotowe wymówki usprawiedliwiające spóźnienie się
- traci poczucie czasu
10.lęk / paranoja :
- paranoja
- poczucie krzywdy
11.brak instynktu samozachowawczego :
- coraz większa awanturniczość i żądza przygody
- rosnąca impulsywność
- narastające nieadekwatne poczucie pewności siebie
- upodobanie do niebezpiecznych sytuacji
- podatność na wypadki
12.wrogość / agresja skierowana przeciwko innym :
- nieposłuszeństwo i bunt przeciwko rodzicom
- uogólniony bunt za wszelkie normy i prawa
- coraz gwałtowniejsze i agresywniejsze zachowania
- zniewagi słowne, rękoczyny
- niszczenie i rozbijanie przedmiotów w złości
- zadawanie sobie bólu (nacięcia na rękach, ukłucia itp.)
13.samobójstwo :
- wysyłanie sygnałów ostrzegawczych (napomnienie o samobójstwie, zapiski na ten temat, zbieranie niebezpiecznych przedmiotów)
- pozbywanie się osobistych rzeczy, mówienie lub pisanie o własnych niepowodzeniach, bezwartościowości, osamotnieniu, zerwaniu z bliską osobą, nagła zmiana w nawykach jedzeniowych i w rytmie dobowym
PRÓBA SAMOBÓJCZA BYWA OSTATNIM WOŁANIEM O POMOC !
- akcesoria :
fajki, dodatki do fajki, bibułki do skrętów, chowanie i skrytki, spinki, spinacze, klipsy do przytrzymywania końca skręta, szmaty i torby ze śladami po chemikaliach, igły, lekarstwa i środki sprzedawane na recepty
- kolizje z prawem :
1. oskarżenie o przestępstwo :
- oskarżenie o kradzież
- oskarżenie o uprawianie nierządu
- oskarżenie o włamanie
- oskarżenie o posiadanie narkotyku i handel
- przyłapanie na kradzieży w sklepie
2. przestępstwo połączone z agresją :
- przyłapanie na aktach wandalizmu
- oskarżenie o napaść i podobne czyny
- oskarżenie o brutalna przemoc
- posiadanie broni
POMOC :
1.Interwencja – rodzice powinni :
- posiąść pewien zakres wiedzy o narkotykach
- nauczyć się rozpoznawać sygnały wskazujące na spożywanie narkotyków
- zająć kategoryczne stanowisko nie dopuszczające konsumpcji w żadnej formie
- stać się wzorem do naśladowania
- budować silne więzy rodzinne przez zachęcanie dzieci do szczerych rozmów o wszystkich problemach
- ustalić kanon zasad i reguł, które muszą być przestrzegane
- zachęcać do aktywności
- sprzyjać i pomagać w rozwijaniu poczucia własnej wartości, niezależności, odpowiedzialności itp.
- mieć poczucie odpowiedzialności za własne dziecko i nie pozostawać mu obojętnym
- przyłączyć się do grup wparcia dla osób uzależnionych
- nawiązać znajomości z sąsiadami i rodzicami kolegów dziecka
- zachęcać dziecko do zapraszania kolegów do domu
- umieć słuchać, gdy mówią do rodziców dzieci
2.rodzice nie powinni :
- akceptować upijania i odurzania się dziecka
- częstować trunkami dzieci
- przystawać na to, by nie mieli wstępu do pokoju dzieci
- proponować zapalenie papierosa dziecku
- sponsorować lub przyzwalać na imprezy bez dozoru osoby dorosłej
- rozpoczynać poważnej rozmowy z dzieckiem odurzonym alkoholem lub narkotykiem
- rzucać groźbami, krzyczeć i histeryzować, nie spełniać obietnic
- zamykać oczy na winę dziecka lub je usprawiedliwiać
- liczyć na to, że policja i personel szkolny będą wychowywać dziecko i prowadzić je przez życie
- zniechęcać się nieudanymi próbami interwencji
- poddać się i uznać dziecko za stracone
3.pomoc :
- stworzenie jednolitego frontu
- ustalenie fazy konsumpcji
- rozmowa z osobami znającymi dziecko
- skonkretyzowanie celu rozmowy
- przewidzenie reakcji obronnych
- sytuacja rodzeństwa
- przeanalizowanie własnych błędów
- czas na rozmowę
- rozmawiać, rozmawiać, rozmawiać...
- rygory i kary odpowiednie dla wieku
- żadnych układów
- terapia skoncentrowana na uzależnieniu
- danie dziecku jak najwięcej wsparcia
- zaangażowanie innych osób
4.abstynencki dom :
- głoszenie systemu wartości
- ustalenie konkretnych, spójnych i rozsądnych norm
- zapasy alkoholu i innych środków zredukować do minimum
- nikomu w domu nie wolno używać nielegalnych środków
- nadzór nad zajęciami dziecka
- kontakt z innymi rodzicami
- opowiedzenie się za zdrowym stylem życia
- wiara we własną intuicję


Literatura :

Carper Steve, Dimoff Timothy „Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki?”