Proekologiczna współpraca nauczyciela z rodzicami - referat

Proekologiczna współpraca nauczyciela z rodzicami - referat

„Musimy dbać o środowisko ekologiczne, ponieważ stanowi ono część nas,
a my jesteśmy jego częścią.
Wiek dwudziesty pierwszy będzie stuleciem ekologicznym
albo nie będzie wcale .”
H. Skolimowski

Wszyscy chcielibyśmy żyć w coraz lepszych warunkach środowiskowych. Chcemy oddychać nieskażonym powietrzem, odpoczywać wśród zieleni parków, korzystać ze ścieżek rowerowych, mijać uśmiechniętych sąsiadów... Wszystko to zależy od nas!
Dorośli nie zawsze zdają sobie sprawę z własnej odpowiedzialności za środowisko, zatem aby skutecznie realizować wychowanie ekologiczne, niezbędna jest ścisła i stała współpraca z rodzicami. Bez jednolitego oddziaływania przedszkola i domu nie może być mowy o osiągnięciu celów. „Wśród środowisk wychowawczych naturalnych rodzina ma szczególne znaczenie w rozwoju i wychowaniu dzieci w okresie wczesnego dzieciństwa. Stąd też wynika konieczność stałej i bliskiej współpracy przedszkola z rodzicami”.
To rodzina jest podstawową grupą społeczną, która stanowi naturalne środowisko życiowe człowieka. W ujęciu Henryka Cudaka uznawana jest ona jako „pierwsza instytucja wychowująca i kształcąca, spełnia role niezastąpionej szkoły uczuć, z niej wynosi się kapitał na całe życie - właściwie ukształtowane cechy osobowości”.
Rodzice są pierwszymi nauczycielami dziecka. Uczą je zasad postępowania w życiu, wykazują różnice między dobrem a złem, wpajają normy etyczne, moralne, które uznają za właściwe. J. Izdebska uważa iż „dziecko uczestnicząc w naturalnych sytuacjach życia rodzinnego, w bezpośrednich interakcjach między członkami rodziny, przyswaja elementarną wiedzę o świecie, wartości, normy moralno-społeczne, kulturę domu rodzinnego, poznaje sposoby zaspokojenia potrzeb i rozwijania indywidualnych zainteresowań”.
„Rodzina dla małego dziecka stanowi nadal szczególną grupę odniesienia. Opinie tej grupy, normy, wartości - traktuje jako najważniejsze. Identyfikuje się z nimi i naśladuje je. [...] Powszechnie wiadomo, że dziecko przejmuje i przenosi poprzez naśladownictwo uznawane wartości. Są to między innymi wartości opiekuńcze, społeczne, moralne”.
,,Na podłożu kontaktów z rodzicami rozwijają się postawy dziecka w stosunku do ludzi, rzeczy i życia w ogóle. Gdy poszerza się krąg społeczny i dzieci nawiązują kontakty z rówieśnikami oraz osobami dorosłymi spoza domu, mogą się zmienić i ulec modyfikacji, nigdy jednak nie zostają zupełnie wykorzenione”.
Zdaniem J. Szurowskiej „w poszukiwaniu najlepszych form współpracy należy uwzględnić pełne prawo rodziców do współdecydowania o kierunkach pracy przedszkola. Powinny one być najkorzystniejsze z punktu widzenia potrzeb dzieci w zakresie poznawania świata, rzeczy, ludzi, przeżywania wartości. Podstawowym warunkiem w organizowaniu prawidłowej i efektywnej współpracy jest poznanie dziecka i ich środowiska rodzinnego”.
Do zadań przedszkola należy wpływanie na świadomość ekologiczną rodziców. Edukacja ekologiczna zatem dotyczy nie tylko dzieci w wieku przedszkolnym, lecz także ich rodziców. Obejmuje ona:
– zdobywanie i przekazywanie rodzicom informacji o stanie środowiska,
– udział rodziców w zajęciach otwartych, pogadankach poświęconych problematyce ochrony środowiska i przedszkolnej edukacji ekologicznej,
– prowadzenie ekologicznej gazetki dla rodziców,
– pomoc w organizacji wycieczek, konkursów i przedstawień,
– otwarcie dla rodziców zbiorów biblioteki przedszkolnej.
Doskonałą forma ekologizacji rodziców jest organizowanie pogadanek, połączonych z projekcją filmu. Można na te spotkania zaprosić ekologów, dydaktyków, zajmujących się problemami ochrony środowiska. Ukierunkowani przez nauczyciela rodzice włączą się do przekazywania dzieciom i utrwalania wartości związanych z etyką ekologiczną. W ten sposób oddziaływanie przedszkola będzie ciągłe i systematyczne.
Sposobem zbliżania rodziców do problemów edukacji ekologicznej jest udział rodziców w zajęciach otwartych o tematyce przyrodniczej. Zajęcia otwarte pozwalają rodzicom zobaczyć zachowanie własnego dziecka na tle grupy, zdobyte przez dzieci umiejętności i wiadomości dotyczące środowiska przyrodniczego, a także wzbogacić własną wiedzę i wzbudzić zainteresowanie problemami ekologii.
Rodzice świadomi edukacji ekologicznej w wielostronnym rozwoju dziecka, pomagają w organizacji wycieczek do różnych ekosystemów, jak również uroczystości przedszkolnych. Bardzo często w przygotowaniach do przedstawienia, pomagają rodzice szyjąc stroje, wykonując elementy dekoracji. Jest to jeden z ważnych elementów edukacji ekologicznej rodziców.
Dodatkowo dobre „wzorce środowiskowe” są przenoszone do domu przez dzieci. W ten sposób dziecko staje się nauczycielem własnych rodziców.
Chcąc uzyskać właściwe rezultaty w przedszkolnej edukacji ekologicznej należy położyć duży nacisk na współpracę z rodzicami poprzez włączanie ich w nurt działań przedszkola. „Działania takie pozwolą rodziców stać się sojusznikami w ekologicznym wychowaniu dzieci. Lecz zanim to się stanie, rodzice muszą wdrożyć w swoje życie działania, wartości ekoetyki. Jest to niezbędny warunek skuteczności oddziaływań przedszkola na dzieci”.

LITERATURA

- H. Cudak: Rodzina polska u progu XXI wieku. Łowicz 1997, Mazowiecka WSHP.
- E. B. Hurlock: Rozwój dziecka. Warszawa 1985, PWN.
- J. Izdebska: Rodzina, Dziecko, Telewizja. Białystok 1996.
- J. Szurowska: Współpraca nauczyciela z rodziną warunkiem zintegrowania działań wychowawczych. „Edukacja w przedszkolu” 1998.
- L. Weselińska: Współpraca przedszkola z rodziną i środowiskiem. w: Maria Kwiatowska (red.): Podstawy pedagogiki przedszkolnej. Warszawa 1988, WSiP.
- M. Wolny: Pedagogiczne aspekty ekologii i ochrony środowiska. Olsztyn 2002, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko - Warmińskiego.