Prawa człowieka zaczynają się od praw dziecka

PRAWA DZIECKA W PRZEDSZKOLU – scenariusz zajęć propagujących
PRAWA CZŁOWIEKA ZACZYNAJĄ SIĘ OD PRAW DZIECKA

W ubiegłym roku obchodziliśmy w Przedszkolu nr 6 w Kołobrzegu jubileusz 10-lecia integracji, co zbiegło się z 20 rocznicą uchwalenia Konwencji Praw Dziecka w Polsce. Przedszkole nasze jest placówką integracyjną, w której funkcjonuje pięć grup wiekowych. Jednym z założeń planu działania na rok szkolny 2009/2010 opracowanego przez Zespół do spraw integracji w przedszkolu było propagowanie praw dziecka wśród przedszkolaków, ich rodziców i opiekunów oraz pogłębienie zagadnień z tym związanych wśród personelu przedszkola.
Kształtowanie u dzieci w wieku przedszkolnym świadomości ich własnych praw, uczenie poszanowania praw innych i radzenia sobie w sytuacjach naruszenia własnych praw jest elementem wychowania przedszkolnego przygotowującego do życia w społeczeństwie. Nasze dzieci są częścią społeczeństwa i korzystają ze swoich praw zawartych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Konwencji Praw Dziecka. Konwencja ta została uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych już w 1980 roku. Polska ratyfikowała ją w 1991 roku. Zgodnie z tym dokumentem dziecko jest podmiotem praw i wolności, a nie przedmiotem czy własnością dorosłych. Dlatego w myśl tej ważnej zasady Konwencja nakłada na rodziców i opiekunów oraz nauczycieli i innych członków społeczeństwa obowiązek kierowania się, we wszystkich działaniach odnoszących się do dzieci, troską o ich dobro z nieodłącznym poszanowaniem ich praw, pragnień i indywidualnych cech charakteru czy osobowości.
Życzliwość, tolerancja, odpowiedzialność, miłość, radość, asertywność itp. to pozytywne uczucia i postawy, które należy u dzieci w wieku przedszkolnym wzbudzać, kształtować i utrwalać. Przedszkole zaraz po rodzinie jest pierwszym społecznym światem, który uczy norm i zasad współżycia w grupie oraz dostosowywania się do ustalonych reguł. Jednocześnie dziecko staje się świadome swoich praw jak i praw innych, zauważa różnorodne reakcje otoczenia na swoje zachowanie i samo uczy się odpowiednich reakcji na zachowanie innych.
My, jako nauczyciele przedszkola, w znacznej mierze odpowiadamy za przyszłe losy naszych wychowanków. Już tu, w przedszkolu wyposażamy dzieci w odpowiednią wiedzę społeczną i umiejętności zachowania w grupie oraz uczymy postaw, które pomogą im w funkcjonowaniu zarówno społecznym jak i indywidualnym. Uświadamiamy dzieciom, jak ważne są ich prawa, dlaczego powinny być one przestrzegane i chronione.
Wychodząc naprzeciw potrzebie propagowania omawianych zagadnień wśród dzieci w naszym przedszkolu opracowałam program spotkania, który w sposób łatwy i przyjemny pozwolił na przybliżenie dzieciom i zrozumienie wybranych zagadnień Konwencji Praw Dziecka. Zgodnie z zasadą stopniowania trudności zróżnicowałam scenariusze na dwie wersje. Jedna wersja dla dzieci młodszych 3-,4- letnich jest krótsza i zawiera dedykowany film pt. Miś Uszatek – Nowy Kolega. Druga, rozszerzona jest przeznaczona dla dzieci starszych, które przez dłuższy czas potrafią skupić swoją uwagę i zainteresowanie omawianym tematem. Zawierała ona scenkę w której pan listonosz przyniósł list dla nieobecnej dziewczynki o imieniu Kasia a Ola której ten list zostawił pan listonosz przeczytała go bez jej zgody. Scenka prezentowała prawo do prywatności. Wszystkie dzieci przyznały zgodnie, że nie należy czytać „cudzych listów”. Niełatwo było dzieciom z kolei wczuć się w rolę dziecka niewidomego w tworzeniu łańcucha zaufania, kiedy miały odnaleśc się w roli dziecka niewidomego. Ważnym elementem spotkania było przekazanie przez zespół do spraw integracji karty Praw Dziecka na każdą grupę wiekową. Przypominała ona dzieciom o ich prawach. Nauczyciel może w każdej chwili przeczytać dzieciom ich prawa. W podobnej formie, wykorzystując dostępne pomoce dydaktyczne i inne materiały, możemy omawiać i propagować kolejne prawa dziecka zawarte w Konwencji Praw Dziecka.

Poniżej zamieściłam omawiane scenariusze.

Scenariusz I spotkania w grupie młodszej

Cele:
- nabywanie wiadomości o prawach dziecka;
- tworzenie atmosfery przyjaźni i życzliwości;
- kształtowanie umiejętności wyrażania uczuć i emocji.
Metody:
- podające: oglądanie filmu DVD, słuchanie piosenki, instrukcje;
- ekspresyjne: zabawa integracyjna, ruchowa;
- praktycznego działania: kolorowanie kredkami rysunku Kubusia Puchatka z tekstem. Dziecko ma prawa.
Formy:
- indywidualna;
- zbiorowa.
Środki dydaktyczne: film z serii; Miś Uszatek – Nowy Kolega; piosenka z płyty Majki Jeżowskiej pt. „Wszystkie dzieci nasze są”; magnetofon; karty pracy; zalaminowane PRAWA DZIECKA na każdą grupę - na pamiątkę spotkania.

Przebieg zajęć:
1.Powitanie wszystkich zebranych dzieci i krótkie przedstawienie tematu spotkania Prawa Dziecka.
2.Zaproszenie do obejrzenia bajki na DVD „Miś Uszatek”- Nowy Kolega.
3. Prezentacja filmu na DVD.
4.Krótkie omówienie filmu dotyczącego - Prawa do akceptacji mimo niepełnosprawności.
5. Zabawa ruchowa przy piosence M. Jeżowskiej „Wszystkie dzieci nasze są”.
6.Przekazanie opracowanych PRAW DZIECKA dla grupy 3-latków i 4-latków.
- odczytanie PRAW DZIECKA.
7.Podziękowanie za wspólne spotkanie.


Scenariusz spotkania dla dzieci starszych.

Cele:
- nabywanie wiadomości o prawach dziecka, poznanie dokumentów, które zawierają prawa dziecka;
- poznanie prawa do prywatności oraz prawa do akceptacji mimo niepełnosprawności;
- tworzenie atmosfery przyjaźni i życzliwości;
- kształcenie umiejętności wyrażania uczuć i emocji.
Metody:
- podające: oglądanie filmu DVD, słuchanie piosenki, instrukcje, prezentacja scenki – prawo do prywatności;
- ekspresyjne: zabawy - integracyjna, ruchowa;
- praktycznego działania: kolorowanie kredkami Kubusia Puchatka z tekstem - Dziecko ma prawa.
Formy:
- indywidualna;
- zbiorowa.
Środki dydaktyczne: film z serii Miś Uszatek – Nowy Kolega; piosenka z płyty Majki Jeżowskiej pt. „Wszystkie dzieci nasze są”; magnetofon; karty pracy; Konwencja Praw Dziecka, zalaminowane PRAWA DZIECKA na każdą grupę - na pamiątkę spotkania.

Przebieg zajęć:
1.Powitanie wszystkich zebranych dzieci i wychowawców, krótkie przedstawienie tematu spotkania Prawa Dziecka. Przypomnienie dzieciom, że oprócz praw mają też obowiązki. Poznanie dokumentów, które zawierają prawa dziecka - Konwencja Praw Dziecka.
2.Zaproszenie do obejrzenia scenki dotyczącej wybranego - Prawa dziecka do prywatności przez dzieci z grupy pięciolatków. Listonosz przynosi list dla Kasi, ale nie zastaje dziewczynki i zostawia list jej koleżance Oli. Ola czyta list koleżanki bez jej zgody.
Rozmowa na temat prezentowanej scenki, ocena niewłaściwego zachowania Oli.
3.Zabawa ruchowa do piosenki M. Jeżowskiej „Wszystkie dzieci nasze są”.
4.Prezentacja na DVD bajki pt. „Miś Uszatek”- „Nowy Kolega”. Krótkie omówienie filmu, prawa do akceptacji mimo niepełnosprawności.
5.Łańcuch zaufania – próba odnalezienia się w roli dziecka niewidomego. Jedna osoba prowadzi pozostałe – trzymając się za ręce, ale z zamkniętymi oczami.
6. Przekazanie opracowanych PRAW DZIECKA dla grupy 5-latków i 6-latków.
- odczytanie PRAW DZIECKA.
7.Podziękowanie za wspólne spotkanie na pamiątkę spotkania przekazanie karty pracy z Kubusiem Puchatkiem i prawami dziecka do kolorowania.

Anna Pniewska i Zespół do spraw integracji
Miejskiego Przedszkola Integracyjnego nr 6
im. Janusza Korczaka w Kołobrzegu