Badania dotyczące wpływu technologii informacyjnej na jakość nauczania i aktywność uczniów

1. Cel badań:

Celem badania było poznanie stopnia wykorzystywania technologii informacyjnej (TI) przez nauczycieli i jej wpływu na jakość nauczania i aktywność uczniów.

2. Problem badawczy:

Czy wykorzystanie technologii informacyjnej wpływa na jakość nauczania i aktywność uczniów?

3. Teren i metoda badań:

Badania metodą sondażu diagnostycznego przeprowadzono w dwóch szkołach ponadgimnazjalnych w Będzinie i Bytomiu.
Techniką badawczą była ankieta, a narzędziem badawczym kwestionariusz ankiety (aneks 1). Kwestionariusz został tak skonstruowany, by pozwolił ocenić stronę pedagogiczną i metodyczną postawionego problemu badawczego.
Ankieta została przeprowadzona wśród 30 nauczycieli różnych przedmiotów, w tym 7 nauczycieli matematyki.
W części pedagogicznej kwestionariusza umieszczono 7 pytań w tym: 3 pytania półotwarte, 3 pytania zamknięte i 1 pytanie kierowane tylko do nauczycieli matematyki. W części metodycznej umieszczono 8 pytań zamkniętych.

4.Wnioski wypływające z przeprowadzonych badań:

Przeprowadzone badania ankietowe na temat wpływu technologii informacyjnej na jakość nauczania i aktywność uczniów pozwoliły wyciągnąć następujące wnioski.
Nauczyciele wykorzystują technologie informacyjne w swojej pracy dydaktycznej z różną częstotliwością, większość kilka razy w tygodniu.
Najczęściej nauczyciele korzystają z komputera, rzadziej z rzutnika multimedialnego, telewizora, video, magnetofonu, DVD i rzutnika pisma. Nie są wykorzystywane natomiast takie środki technologii informacyjnej jak kalkulator graficzny i kamera.
Przygotowując lekcje ankietowani nauczyciele korzystają najczęściej z edytora tekstu i Internetu. Rzadziej z arkusza kalkulacyjnego, kreatora prezentacji multimedialnych i programów graficznych. Tylko 3 osoby korzystają z programów do obsługi baz danych. Nauczyciele wykorzystują również inne narzędzia technologii informacyjnej, które są potrzebne w nauczaniu ich przedmiotu np. program do kosztorysowania.
W trakcie lekcji najczęściej wykorzystywane są takie narzędzia technologii informacyjnej jak Internet, edytor tekstu, kreator prezentacji multimedialnych, rzadziej programy graficzne i programy do obsługi baz danych. Nauczyciele języków obcych korzystają także z innych narzędzi, jakimi są programy do nauki języków obcych.
Zdecydowana większość ankietowanych nauczycieli w oparciu o informacje zawarte w Internecie modyfikuje metody i formy pracy na lekcji.
Technologia informacyjna jest stosowana przez nauczycieli na wszystkich etapach procesu zdobywania wiedzy przez ucznia, czyli wprowadzając nowy materiał, utrwalając wiadomości i sprawdzając wiadomości.
W pytaniach metodycznych zdaniem większości ankietowanych nauczycieli wykorzystanie na lekcjach technologii informacyjnej powoduje większe zainteresowanie uczniów przedmiotem, zwiększa aktywność uczniów na lekcji, motywuje uczniów do samodzielnej pracy, mobilizuje uczniów do stawiania pytań i problemów badawczych, a także zwiększa dyscyplinę w klasie, skraca czas, w którym uczniowie poznają dany materiał, kształtuje umiejętność pracy w zespole oraz wpływa na lepszą organizację lekcji.
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że wykorzystanie technologii informacyjnej korzystnie wpływa na jakość nauczania i aktywność uczniów.
Wśród ankietowanych nauczycieli było 7 nauczycieli matematyki.
Opinie tych nauczycieli różnią się od ogólnego wniosku, jaki został sformułowany na podstawie odpowiedzi wszystkich badanych nauczycieli.
Nauczyciele matematyki wykorzystują technologię informacyjną w swojej pracy dydaktycznej, ale tylko kilka razy w roku. Najczęściej korzystają tylko z komputera i rzutnika multimedialnego.
Przygotowując lekcje korzystają z edytora tekstu, arkusza kalkulacyjnego, Internetu, rzadziej z kreatora prezentacji multimedialnych i programów graficznych. Nie stosują programów do obsługi baz danych. Jeżeli chodzi o programy matematyczne to wykorzystują tylko Excel, program Mathematica i MathCad.
W trakcie lekcji nauczyciele matematyki korzystają z takich narzędzi technologii informacyjnej jak kreator prezentacji multimedialnych, Internet, edytor tekstu i arkusz kalkulacyjny. Z programów matematycznych w trakcie lekcji wykorzystywane są tylko Excel i Cabri.
100% ankietowanych nauczycieli matematyki w oparciu o informacje zawarte w Internecie modyfikuje metody i formy pracy na lekcji.
Technologia informacyjna jest stosowana przez tych nauczycieli podczas wprowadzania nowego materiału, utrwalania i sprawdzania wiadomości.
Odpowiedzi na pytania metodyczne wahają się prawie zawsze na granicy 50%. Może to być skutkiem tego, że nauczyciele matematyki raczej rzadko wykorzystują technologię informacyjną na lekcjach i nie mogą zdecydowanie stwierdzić jak te lekcje wyglądałyby w rzeczywistości.
Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, że technologia informacyjna jest wykorzystywana na lekcjach i ma korzystny wpływ na jakość nauczania i aktywność uczniów. Jednak wydaje się, że nie zawsze nauczyciele mają możliwość wykorzystania technologii informacyjnej w trakcie lekcji, czego powodem może być brak dostępu do pracowni komputerowych.