Program pracy indywidualnej dla dzieci 5 - letnich

Program pracy indywidualnej dla dzieci 5-letnich
na rok szkolny 2009/2010.
Przedszkole Miejskie nr 27 w Sosnowcu

Opr. mgr Gabriela Pertkiewicz

Plan zawiera założenia pracy z dziećmi oczekującymi pomocy, nakreśla kierunki pracy zgodne z rozwojem dziecka 5-letniego, jest zgodny z metodyką wychowania przedszkolnego.
Cele ogólne:
1. Stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju.
2. Stymulowanie i usprawnianie rozwoju funkcji psychomotorycznych.
3. Wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach.
4. Opanowanie wymaganych wiadomości i umiejętności dziecka 5-letniego.
Środki pracy
1.Zabawy integracyjne.
2.Karty pracy (tematyczne o różnym stopniu trudności).
3.Gry planszowe, zabawy dydaktyczne, puzzle, domina: ( np. obrazkowe)
4. Różne wzory (np. szlaczków)
5. Układanki geometryczne, patyczki, liczydła
6. Obrazki do ćwiczeń w mówieniu, wyszukiwaniu różnic, określaniu kolejności zdarzeń, materiały do ćwiczeń logopedycznych (lusterka, szpatułki, rurki, itp.)
7.Bajki terapeutyczne, opowiadania, scenki dramowe, historyjki obrazkowe.

1. Wspomaganie nabywania umiejętności społecznych
Cele operacyjne:
• stosuje się do zasad współżycia w grupie,
• zgodnie współdziała z rówieśnikami podczas zabaw samorzutnych zajęć zorganizowanych

Stwarzanie sytuacji zadaniowych:

- relaksacja i wizualizacja- rozładowywanie napięć emocjonalnych,
- przypominanie i respektowanie umów,
- przydzielanie zadań do wykonania (na rzecz grupy)
- nauka rozwiązywania problemów i konfliktów bez użycia siły (wykorzystanie bajek
terapeutycznych, opowiadań, scenek dramowych, bieżących sytuacji)
-nabywanie umiejętności godzenia się z porażką w trakcie gier planszowych,
współzawodnictwa w zabawach ruchowych itp.
-kształtowanie właściwych relacji:
Dziecko- kolega,
Dziecko- rówieśnik,
Dziecko – dorosły.

2. Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie ciała i przestrzeni.
Cele operacyjne:
• różnicuje części ciała
• poprawnie określa kierunki w przestrzeni

Stwarzanie sytuacji zadaniowych

- wiem, jak wyglądam,
-zabawa- lustrzane odbicie
- lewa- prawa, „frotka” mi pomaga,
- inni też mają lewą i prawą stronę,
- co widzi miś?
- potrafię znaleźć misia,
- powiem ci, jak masz iść,
-gdzie jest woreczek
- rysuj szlaczki tak, jak mówię,
- ćwiczenia ruchowo- słuchowe: zabawa ze śpiewem „Do przodu prawą rączkę daj”, „Tu lewą rączkę mam, tu prawą mam”; „Pingwin”, „Stonoga”;
- rysowanie oburącz w powietrzu;
- zabawa „Witają się paluszki”;
- rysowanie „Leniwych ósemek”;
- chwytanie i rzucanie woreczków, piłek raz lewą raz prawą ręką;
- okładanie obrazka po prawej i lewej stronie;
- naklejanie przedmiotów w odpowiednim położeniu;
- rozróżnianie stron ciała;
- układanie z patyczków podanych wzorów:
- układanie z klocków konstrukcji przestrzennych;
- „Przy urodzinowym stole”- układanie sylwet zgodnie z poleceniami;

3. Wspomaganie rozwoju mowy i kształtowanie umiejętności porozumiewania się z innymi:
Cele operacyjne:
• potrafi przekazywać i odbierać informacje,
• poprawnie wykonuje ćwiczenia narządów artykulacyjnych,

Stwarzanie sytuacji zadaniowych

Ćwiczenia oddechowe:
- wdechy i wydechy (nos – usta, usta – nos, nos – nos, usta – usta),
- wdechy i wydechy: w różnych pozycjach (np. siedzącej, leżącej), z unoszeniem rąk, z liczeniem,
- dmuchanie na płomień świecy, na kłębki waty, bibułkę, papier, wiszący balon,
- wydmuchiwanie powietrza przez rurkę do picia,
- nadmuchiwanie balonów,
- puszczanie baniek mydlanych,
- wymawianie na jednym wydechu: ciągów samogłoskowych (aaa..., aeaeae..., aeiaei...), ciągów sylabowych (mamama, lalala, tututu, pipipi).

Ćwiczenia narządów mowy:
- usprawnianie płynności ruchów języka, warg, szczęk,
- wysuwanie języka w różnych kierunkach, wypychanie językiem policzków, skrobanie grzbietu języka, ocieranie, zwijanie języka w rulonik,
- oblizywanie zębów, podniebienia, warg, sięganie językiem do nosa, brody,
- ustawienie i poruszanie języka za pomocą szpatułek, palca,
- podnoszenie, podtrzymywanie wargami lekkich przedmiotów,
- ściąganie ust, zamykanie i otwieranie ust z demonstracją,
- opuszczanie, unoszenie, przesuwanie w lewo i prawo dolnej szczęki, wielostronne ruchy żuchwą,
- cmokanie, gwizdanie, strojenie min, zabawy z lizakiem,

Ćwiczenia logopedyczne:
- wybrzmiewanie głosek „s, sz, z, ż, r” ze zwróceniem uwagi na poprawne ułożenie narządów mowy
- wypowiadanie ćwiczonych głosek z samogłoskami np. sa, se, as, es....
- powtarzanie wyrazów z ćwiczonymi głoskami,
- nauka krótkich wierszyków zawierających ćwiczone głoski

Rozwijanie mowy czynnej i biernej (wzbogacanie słownika)
- układanie opowiadań w oparciu o ilustracje i bez ilustracji,
- zabawy w dokańczanie zdań,
- opowiadanie historyjek obrazkowych,
- wzbogacanie słownictwa w zakresie przedmiotów z najbliższego otoczenia,
- rozmowy indywidualne z dzieckiem,
- przekazywanie informacji przez dziecko do rodzica i od rodzica przez dziecko do nauczyciela

4.Ćwiczenia usprawniające motorykę rąk, dłoni i palców
Cele operacyjne:
• kontroluje nacisk reki na narzędzie pisarskie,
• wypełnia kontury kontrolując wzrokiem pole malowanej płaszczyzny,
• poprawnie wykonuje ćwiczenia grafomotoryczne

Stwarzanie sytuacji zadaniowych

Malowanie:
- tworzenie różnych kompozycji - szlaczków ;
- kompozycji postaci człowieka, pojazdów, przedmiotów, domów;
- malowanie jednocześnie obydwoma rękami na dużym arkuszu przypiętym do tablicy lub podłogi;
- malowanie palcami na przemian ruchem spokojnym, swobodnym;
- zamalowywanie całej powierzchni kartki;
- malowanie palcem [na całej powierzchni różnokolorowych linii poziomych i pionowych];
- malowanie pędzlem linii prostych, splątanych nici, kłębuszków, jaskółek;
- malowanie pęczkiem waty - duże i małe chmury, kałuże itd.
- zamalowywanie dużych konturowych rysunków, przedmiotów;
- malowanie flamastrami - zamalowywanie określonym kolorem;
- zamalowywanie powierzchni konturów np. kwiatów, domów;

Rysowanie:
- rysowanie kredą na tablicy i dużych arkuszach rozłożonych na podłodze;
- kreślenie patykiem na mokrej, gęsto pokrytej farbą klejową powierzchni;
- rysowanie świecą, tuszem;
Wydzieranie:
- łatwych kształtów np. piłek, baloników, kolorowych liści itp.
- Kompozycja z kolorowych pasków;
Stemplowanie:
- tworzenie różnych kompozycji - szlaczków ;
- kompozycji pojazdów, przedmiotów, domów;
Lepienie:
- z plasteliny;
- masy solnej;
- modeliny;
- mokrego piasku;
- śniegu.
Ćwiczenia grafomotoryczne:
- kreślenie dużych płynnych linii:
- chorągiewką w powietrzu;
- patykiem na piasku;
- kolorową kredą na tablicy;
- kredkami na dużych arkuszach.
- obrysowywanie gotowych szablonów o prostych kształtach np. koło, kwadrat, romb, trójkąt;
- rysowanie szlaczków na kratkowanym papierze;
- rysowanie po konturach;
- łączenie kolorową kredką wyznaczonych punktów;
- zagadki rysunkowe;
- labirynty;
- wycinanki różnego typu;
- pisanie znaków literopodobnych w liniaturze;
- pisanie po śladzie.

5. Wspomaganie dzieci w rozwoju percepcji wzrokowej:
Cele operacyjne:
• spostrzega wymienione w zadaniach elementy,
• poprawnie wykonuje zadania

Stwarzanie sytuacji zadaniowych

- rysowanie w ograniczonym polu;
- stałość spostrzegania: stałość kształtu- porównywania czterech wielkości takiej samej figury;
- spostrzeganie stosunków przestrzennych: uzupełnianie ciągów korali;
- zabawa „Klocki”: określanie gdzie jest klocek?;
- określanie długości i szerokości „na oko”, za pomocą przymiotników: długi-krótki; szeroki- wąski; gruby- cienki;
- pogrubianie narysowanego śladu;
- rysowanie po kropkach;
- rysowanie wg kodu;
- wzory literopodobne;
- odnajdywanie różnic pomiędzy obrazkami;
- odnajdywanie podobieństw na obrazkach;
-odnajdywanie co nie pasuje do obrazka;
- odnajdywanie braków w obrazkach

Kształtowaniu spostrzegawczości

Układanki:
- układanie z koralików, klocków (dużych i małych): mebli, pojazdów, drzew, roślin, budowli, figur;
- układanie z patyczków: płotów, drabin, domów;
- z tasiemki, z różnokolorowej wełny: dywaników, kilimków, frędzli;
- z elementów mozaiki geometrycznej- postaci ludzi i zwierząt;
- układanie z różnorodnych materiałów i elementów określonych scenek rodzajowych np. z liści, owoców, kory, giętkiego tworzywa.
- dobieranie do konturów figur geometrycznych takich samych figur i
nałożenie na wzór (układanki geometryczne, nakładanki).
- układanie kompozycji figur geometrycznych wg wzoru i z pamięci;
- graficzne odtwarzanie kompozycji geometrycznych przy pomocy rysunku i stempli;

Ćwiczenia na materiale obrazkowym:
- układanki obrazkowe [stopniowanie trudności];
- układanie obrazka z części wg identycznego wzoru;
- uzupełnianie brakującej części obrazka;
- dobieranie par jednakowych obrazków (dobieranki, loteryjki, domino obrazkowe),
- rozpoznawanie zmian ilościowych i jakościowych w układach elementów – (zabawa „Co się tu zmieniło?")
6. Wspomaganie dzieci w rozwoju nabywania gotowości do nauki czytania i pisania:
Cele operacyjne:
• rozumie sens kodowania informacji;
• potrafi odszyfrować wiadomość zakodowaną systemem obrazkowym

Stwarzanie sytuacji zadaniowych

Zabawy i sytuacje zadaniowe pomagające dzieciom rozumieć sens kodowania i dekodowania informacji:
- ropoznawanie podstawowych znaków drogowych- rozumienie ich znaczenia,
- znajomość symboli oznaczających pogodę- codzienne określanie pogody i zaznaczanie jej na kalendarzu pogody
- rysowanie przez dzieci i dla dzieci map, labiryntów itp.
- odszyfrowywanie wiadomości zakodowanej systemem obrazkowym,
- rozwiązywanie rebusów,

Zabawy i ćwiczenia rozbudzające w dzieciach zainteresowania książką i czytaniem:
- opowiadania ruchowe: „Miś i pszczoły”, „O piesku, który zgubił się w parku”, „O dzieciach , które wybrały się do ZOO i oglądały zwierzęta”;
- dokończ opowiadanie: „Ruda wiewiórka”, „Lis chytrusek”, „Miś Uszatek”;
- oglądanie obrazków w książkach i rozmawianie o tym, co one przedstawiają;
Zabawy i ćwiczenia grafomotoryczne przygotowujące dziecko do gotowości nauki pisania;
- kreślenie dużych płynnych linii:
- chorągiewką w powietrzu;
- patykiem na piasku;
- kolorową kredą na tablicy;
- kredkami na dużych arkuszach.
- obrysowywanie gotowych szablonów o prostych kształtach np. koło, kwadrat, romb, trójkąt;
- rysowanie szlaczków na kratkowanym papierze;
- rysowanie po konturach;
- łączenie kolorową kredką wyznaczonych punktów;
- zagadki rysunkowe;
- labirynty;
- wycinanki różnego typu;
- pisanie znaków literopodobnych w liniaturze;
- pisanie po śladzie.

7. Wspomaganie dzieci w rozwoju umysłowego w ramach edukacji matematycznej:

Cele operacyjne:
• posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi,
• porównuje liczebność zbiorów,
• rozwiązuje proste zadania posługując się liczmanami .

Zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające doskonaleniu umiejętności liczenia:
- liczenie wszystkiego dookoła;
- „ile jest policzonych fasolek”?- odróżnianie błędnego liczenia od poprawnego;
- liczenie znikających obiektów;
- ile mamy palców;
- ile przedmiotów jest w pudełku;
- seria- licz dalej, licz wspak w innych sytuacjach: liczenie dzieci, liczenie stron w książce, liczenie koralików w liczydle;
Zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające ustalaniu równoliczności:
- seria- czy po zmianie położenie liczonych obiektów jest ich nadal tyle samo?;
- seria- czy tu i tu jest tyle samo?;
- zadanie- narysuj tyle kółek ile jest dziurek;
- zabawy i zadania sprzyjające kształtowaniu umiejętności dodawania i odejmowania:
- manipulowanie przedmiotami i liczenie ich;
- pokaż na palcach, ile kropek jest na kostkach do gry;
- dodawanie i odejmowanie z pokazywaniem, ile jest przedmiotów w pudełku;
- rozdawanie i rozdzielanie po jednym lub po kilka;
- gry sprzyjające opanowaniu umiejętności rachunkowych dzieci;
- sytuacje sprzyjające kształtowaniu umiejętności układania i rozwiązywania zadań z treścią:
- rozwiązywania zadań przedstawionych na obrazkach;
- układanie zadań do obrazków i rozwiązywanie tych zadań;
- układanie i rozwiązywanie zadań z treścią z zastosowaniem symulacji;


Literatura:
Gruszczyk- Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczną naukę w szkole, Edukacja Polska, Warszawa 2009.
Terapia pedagogiczna. Scenariusze zajęć, red. Forkiewicz V., Wyższa Szkoła Humanistyczno- Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2006.