Apel z okazji święta Konstytucji 3 Maja

SCENARIUSZ APELU Z OKAZJI ŚWIĘTA 3 MAJA

SPIKER
Witam państwa w wiadomościach porannych TVN. Przypominam dzisiaj 3 MAJA
-wielkie święto narodowe Polaków.
Przeniesiemy się teraz na chwilę na ulicę jednego z miast Wielkopolski, aby sprawdzić czy nasi rodacy wiedzą co tak naprawdę dzisiaj świętują.

SCENKA I (Młoda Pani i Dziennikarz)

DZIENNIKARZ
Przepraszam Panią bardzo. Telewizja TVN. Dziś 3 maja. Czy orientuje się Pani, jakie święto obchodzimy 3 maja?

MŁODA PANI
Przepraszam, spieszę się. Wiem, że dzisiaj jakieś święto, ale nie wiem dokładnie jakie. Przepraszam.

DZIENNIKARZ
Dziękuję Pani bardzo.

SCENKA II (Dziennikarz i Grupa Chłopców)

DZIENNIKARZ
Przepraszam chłopcy. Telewizja TVN. Wy dziś nie w szkole? Wagarujemy?

CHŁOPIEC I
Nie! Mamy wolne! Dzisiaj święto!

DZIENNIKARZ
A co takiego świętujecie?

CHŁOPIEC II
Ymmm.... My? Jakieś święto. No, bo dziś 3 maja.

DZIENNIKARZ
No i cóż to za data?

CHŁOPIEC III
Nie wiem. Coś tam jest. Fajnie, że wolne!

DZIENNIKARZ
Dziękuję chłopcy.
SCENKA III (Dziennikarz i Starsza Pani)

DZIENNIKARZ
Przepraszam Panią bardzo. Telewizja TVN. Czy wie Pani jakie święto dziś obchodzimy?

STARSZA PANI
Oczywiście! Przecież dziś 3 maja! Pamiętna rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja. To ona miała uratować nasz kraj przed upadkiem. Niestety zdrajcy polscy doprowadzili do jej obalenia.

DZIENNIKARZ
Bardzo Pani dziękuję i życzę miłego dnia.

SCENKA IV (Dziennikarz i Młody Pan)

DZIENNIKARZ
Dzień dobry. Telewizja TVN. Czy mogę zabrać Panu chwileczkę?

MŁODY PAN
Ale tylko chwileczkę, spieszę się na mecz.

DZIENNIKARZ
Dzisiaj 3 maja. Jakie święto Pan dziś obchodzi?

MŁODY PAN
Ja? Nie! Dzisiaj nie moje święto. Nie mam ani urodzin, ani imienin i żadnej rocznicy. To chyba jakaś pomyłka.

DZIENNIKARZ
A to przepraszam bardzo! Życzę miłego oglądania meczu.

SCENKA V (Dziennikarz i Zakochana Para)

DZIENNIKARZ
Dzień dobry Młodzi Ludzie. Telewizja TVN. Czy mogę przeszkodzić i zadać jedno pytanie?

CHŁOPAK
Proszę niech Pan pyta.

DZIENNIKARZ
Czy wiedzą Państwo jakie dziś święto obchodzimy?
CHŁOPAK(do dziewczyny)
Aniołeczku wiedziałaś, że dzisiaj święto?

DZIEWCZYNA
Tak jest jakieś święto bo mamy wolne w pracy. Niestety nie wiem dokładnie jakie.

DZIENNIKARZ
No to bardzo Państwu dziękuję i przyjemności życzę.
Ja również już Państwu dziękuję i oddaję głos do studia.
Myślę, że wnioski nasuwają się same.

STUDIO TVN

SPIKER
Witam Państwa ponownie. Przypominam dziś 3 maja-wielkie narodowe święto Polaków.
Przed momentem byliście Państwo świadkami sondy ulicznej, której celem było sprawdzenie, czy Polacy wiedzą jakie ważne wydarzenie świętują dnia 3 maja.
Wyniki tej sondy tak jak sami Państwo widzieliście są przerażające!
Zaczęłam się nawet zastanawiać czy ci ludzie pytani na ulicach to na pewno Polacy? Czy to jeszcze Polska?
Apeluję więc teraz do wszystkich dzieci, młodzieży i dorosłych, którzy podobnie jak większość uczestników sądy ulicznej nie wiedzą co za ważne wydarzenie obchodzimy 3 maja aby zasiedli na moment przed ekranem i posłuchali.
Zaproszeni do naszego programu goście: pani prof. .................................
I pani prof. ....................................., spróbują krótko i jasno wytłumaczyć Państwu znaczenie dnia 3 maja.
Zapraszam.

SPIKER
Pani profesor, co dokładnie wydarzyło się dnia 3 maja?

PROFESOR I
3 maja 1791 roku uchwalona została w Polsce, tzw. Konstytucja 3 Maja. Była to pierwsza konstytucja w Europie a po konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 roku druga na świecie.

SPIKER
Dlaczego ta konstytucja jest tak ważna czy tylko dlatego, że była pierwszą w Europie a drugą na świecie?

PROFESOR II
Oczywiście, że nie tylko dlatego. Aby zrozumieć znaczenie tej konstytucji trzeba najpierw poznać sytuację Polski w XVIII wieku, a nie była ona najlepsza.
W XVIII wieku Polska chyliła się ku upadkowi. Wpływ na tą złą sytuację miały trzy podstawowe czynniki. Po pierwsze w Polsce funkcjonowała zasada „liberum veto”, tzn. wolne nie pozwalam. Wystarczyło, że słowa te wypowiedział jeden szlachcic i już sejm był zrywany. W tej sytuacji nie można było w Polsce przeprowadzić żadnych reform. To jedna sprawa.
Zgubny dla Polski okazał się także sposób wybierania króla, czyli tzw. wolna elekcja, na której to szlachta wybierała władcę. Niestety nasza szlachta była przekupna i często przyjmowała pieniądze od naszych sąsiadów wzamian, za co wybierała nieudolnych władców. A naszym sąsiadom: Rosji, Prusom i Austrii bardzo zależało na tym abyśmy byli słabym państwem.
W 1732 roku te właśnie państwa, czyli: Rosja, Prusy i Austria podpisały, tzw. traktat trzech czarnych orłów, w którym zobowiązały się nie dopuścić do poprawy sytuacji w Polsce. Był to trzeci z czynników prowadzących Polskę do zguby.
Ta sytuacja w konsekwencji doprowadziła do I rozbioru. W 1772 roku Rosja, Prusy i Austria odebrały nam około 1/3 terytorium.
Wtedy to właśnie część Polaków zrozumiała, że jeśli nie przeprowadzi się jakiś reform to nasze państwo upadnie.
W obliczu zagrożenia patrioci polscy zwołali sejm, tzw. Sejm Czteroletni,(bo obradował aż 4 lata). Największym osiągnięciem sejmu było właśnie uchwalenie konstytucji, o której dziś mowa, czyli Konstytucji 3 Maja. Było to w roku 1791.

SPIKER
A co takiego głosiła ta ważna konstytucja? W jaki sposób chciała naprawić tą złą sytuację w państwie?

PROFESOR I
Konstytucja przede wszystkim chciała zlikwidować to, co było złe w naszym państwie. Głosiła, więc zniesienie liberum veto i wolnej elekcji. Wprowadzała dziedziczność tronu oraz trójpodział władzy, czyli podział władzy na: ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Konstytucja dawała też więcej praw mieszczanom i prawną opiekę chłopom.

SPIKER
Jaki los spotkał Konstytucję 3 Maja?

PROFESOR II
Niestety Polacy, dla których ważniejsze od dobra państwa były korzyści materialne sami sprowadzili do Polski wojska rosyjskie i w konsekwencji doprowadzili do obalenia konstytucji i do drugiego rozbioru w 1793 roku.

SPIKER
Czy gdyby konstytucji nie obalono, historia naszego kraju mogłaby być inna?

PROFESOR I
Dziś niestety możemy tylko domniemać się, co by było gdyby konstytucji nie obalono. Może udałoby się nam uniknąć kolejnych rozbiorów, naprawić i umocnić nasz kraj, co z pewnością zaowocowałoby dziś bogatszą i silniejszą Polską.

SPIKER
Bardzo Panią dziękuję za te dokładne wyjaśnienia i wyrażam głęboką nadzieję, że
Ci państwa, którzy uważnie śledzili nasz program będą już wiedzieli, dlaczego i co świętujemy dnia 3 maja.