Scenariusz akademii z okazji 3 Maja

SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI SZKOLNEJ Z OKAZJI 219 ROCZNICY UCHWALENIA KONSTYTUCJI 3 MAJA

Scenografia:

● tło dla występujących aktorów - flaga narodowa, data uchwalenia konstytucji, godło państwowe, szkic, można umieścić napis - cytat J.Słowackiego: "O! nieszczęśliwa! O! uciemiężona Ojczyzno moja..."

● aktorzy ubrani jednolicie, ustawieni w półkole, obok tej grupy stoi ozdobny fotel, na którym przez czas trwania uroczystości będzie siedział król. Stanisław August Poniatowski wyróżnia się od pozostałych aktorów płaszczem, berłem oraz koroną, przy "tronie" króla ustawiony jest niewielki stolik, na którym palą się świece w kolorze biało-czerwonym w ozdobnym lichtarzu, za grupą recytatorów znajduje się (zrobiona np. ze steropianu mapa konturowa Rzeczpospolitej sprzed 1772 r. Mapa musi być tak wykonana, aby można było ją łatwo rozerwać na trzy części odpowiadające trzem zaborom

1. Odśpiewanie hymnu szkoły.

2. Narrator:
Obchodzimy dziś 219 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Ta ustawa zasadnicza zatwierdzona przez Sejm Czteroletni w 1791r., była efektem pracy i zabiegów stronnictwa patriotycznego, które dążyło do zreformowania zmurszałego ustroju ówczesnej Rzeczypospolitej.
Istniała nagląca potrzeba uzdrowienia Polski, wyciągnięcia jej z anarchii i uczynienia rządną.

3. Recytator I:
Opowiedz nam, moja Ojczyzno,
jak matka dzieciom ciekawym.
O latach znaczonych blizną,
na wiekach chwały i sławy!

4. Narrator:
Po I rozbiorze Polski dążenie do reform stawało się coraz silniejsze oraz ogarniało znaczne kręgi społeczeństwa szlacheckiego. Obóz pragnący reformy, zwany patriotycznym
dążył do przeprowadzenia pewnych reform ustrojowych, zniesienia kurateli caratu,
poprawy stanu obronności państwa drogą, powiększenia armii.
Przeciwny tym zamierzeniom obóz opozycji magnackiej był wrogi wszelkim reformom i zamierzał nadal opierać się na protekcji rosyjskiej.
Król i stronnictwo dworskie dążyło do wzmocnienia władzy królewskiej i powiększenia sił zbrojnych, ale w oparciu o carat.
Walka między tymi stronnictwami miała się rozegrać na Sejmie, który rozpoczął obrady w 1788 roku.

5. Recytator II :
Witaj, wolności aniele,
Nad martwym wzniesiony światem!
Oto w Ojczyzny kościele
Ołtarze wieńczone kwiatem
I wonne kadzidła!
Patrz! Tu świat nowy - nowe w ludziach życie.
Spojrzał - i w niebios błękicie
Malowne pióry złotemi
Roztacza nad Polską skrzydła;
I słucha hymnów tej ziemi.

6. Recytator III:
Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
Dla darów Nieba..
Tęskno mi, Panie...

Do kraju tego, gdzie winą jest dużą
Popsować gniazdo na gruszy bocianie,
Bo wszystkim służą...
Tęskno mi, Panie...

Do kraju tego, gdzie pierwsze ukłony
Są - jak odwieczne Chrystusa wyznanie:
"Bądź pochwalony!"
Tęskno mi, Panie...

Tęskno mi jeszcze i do rzeczy innej,
Której już nie wiem, gdzie leży mieszkanie,
Równie niewinnej...
Tęskno mi, Panie...

Do bez - tęsknoty i do bez - myślenia,
Do tych, co mają tak za tak - nie za nie -
Bez światło - cienia...
Tęskno mi, Panie...

Tęskno mi owdzie, gdzie któż o mnie stoi?
I tak być musi, choć się tak nie stanie
Przyjaźni mojej!...
Tęskno mi, Panie...

7.Narrator :
Tymczasem Polacy zadali cios śmiertelny planom monarchii pruskiej i rosyjskiej, wprowadzając dziedziczność tronu i konstytucję lepszą od angielskiej - Majową konstytucję.

8. ”Witaj majowa jutrzenko" (chór lub podkład muzyczny)

9. Recytator IV:
Cała stolica od rana,
huczy, jak rzeka wezbrana.
Poprzez ludu gwarne mrowie,
ciągną na zamek posłowie.

We wielkiej sali zamkowej,
gromkie okrzyki, przemowy.
Wchodzi król. W radosnej wrzawie,
zebranych wita łaskawie.

Nagle milknie ciżba zbita,
marszałek uchwałę czyta.
Wielka ma zawitać zmiana:
wolność, równość wszystkim dana.

Wszyscy zjednoczą się w pracy:
szlachta, mieszczanie, wieśniacy.
Lecz wszyscy też w równej mierze,
Polsce winni służyć szczerze.

10. Narrator:
Reformy Sejmu Wielkiego i Konstytucja miały na celu wzmocnienie wewnętrzne kraju i przywrócenie jej dawnej świetności. Sejm uwolniono od przemocy magnatów i od liberum veto, do izby poselskiej weszli przedstawiciele mieszczan i nadano im prawa, chłopom zapewniono opiekę. Głównymi autorami Ustawy Rządowej, bo taką nazwę nadano Konstytucji 3 Maja, byli: Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Stanisław Małachowski i Hugo Kołłątaj.

11. Wszyscy uczniowie recytują chórem:
Zgoda Sejmu to sprawiła,
że nam wolność przywróciła.
Wiwat, krzyczcie wszystkie stany,
niech nam żyje król kochany.

Taka jest narodu wola:
za twych braci i za króla
Obywatel każdy, wszędzie,
życie swoje łożyć będzie.

Wiwat sejm i naród cały!
dziś nam nieba żywot dały.
Wiwat krzyczcie wszystkie stany,
niech nam żyje król kochany.

12. Piosenka pt. „Ułani”
Nie ma takiej wioski,
nie ma takiej chatki.

13. Narrator:
„Tymczasem knujący zemstę umysł cesarzowej nie spuszczał z oka nieszczęsnej Polski, która próbowała stanąć o własnych siłach.
18 maja 1792r. wojska rosyjskie przekroczyły granice Korony i Litwy.
Pomimo stawienia oporu, wojskom carskim pod Zieleńcami i Dubienką,
nastąpił odwrót wojsk polskich. Król Stanisław August 24 lipca
przystąpił do konfederacji targowickiej oraz polecił zaprzestać działań wojennych.
Konsekwencją przegranej Polaków był II rozbiór Polski w 1793r., a następnie w 1795r. III rozbiór, który zlikwidował niepodległe państwo polskie na 123 lata!

14. Recytator V:
Oj, Targowiczanie,
dobrze się nazwali!
Jak Judasza, za srebrniki,
Polskę stargowali.

Stargowali Polskę,
i tę wolność bratnią!
Zagasili nad ojczyzną,
gwiazdę jej ostatnią.

Zagasili blaski,
w tej polskiej koronie.
Podeptali orły białe,
i Litwy pogonie!

15. Recytator VI:
O! Raz ostatni patrzę na tę ziemię,
Kędy od wieków chodzi moje plemię.
We krwi a słońcu. Oczy we łzach mokną...
Szkoda mi Polski! - Odsłońcie to okno...
Niech na nią patrzę, choć ją pożegnałem...
O! Raz ostatni tę ziemie widziałem...

Ranek pogodny – z doliny mgły wstają,
Kościelne dzwony nowy dzień witają-
Chórem ptactwa tam dzwoni dąbrowa...
Ojczyzno moja, bądź zdrowa!

(Podczas wypowiadania ostatniej kwestii ( recytator nr X ) król wstaje, składa berło i koronę na stoliku znajdującym się obok "tronu", zdmuchuje palące się świece w lichtarzu i przyłącza się do grupy uczniów.
W tym samym czasie trzech recytatorów niesie na środek sceny mapę konturową Rzeczpospolitej, ustawia ją pionowo w stronę widowni i energicznym gestem rozrywają na trzy części. "Porwane kawałki Polski" gniotą w dłoniach, rzucają na ziemię i przydeptują. Zakończeniu towarzyszy nagrane na taśmie bicie dzwonów)

16. Recytator VII:
F. Liszt - "Pocieszenie" (Consolation)

Nauczmy się na pamięć tego kraju,
litera po literze, dzień po dniu,
co oczy po horyzont ogarniają,
co zdarzyć się nam może tylko tu,
w złocistym lipcu czy zielonym maju,
od wschodu słońca aż po nocy cień.
Nauczmy się na pamięć tego kraju,
jedynego w całym świecie
jak własny dzień...

17. Odśpiewanie hymnu państwowego