Test kompetencji dla klas 5

Wersja przyrodniczo-historyczna testu dla klas piątych.

Kraj wielu narodów i religii.

Na podstawie tekstu rozwiąż zadania 1 – 8:
Rzeczpospolita szlachecka była w XVI stuleciu państwem wielu narodów, religii i kultur. Po unii z Litwą Rzeczpospolita stała się jednym z największych państw Europy. Obszar 800 tysięcy km zamieszkiwało ponad 8 milionów ludzi. Obok siebie żyli Polacy, Rusini, Litwini, Niemcy, Żydzi, Ormianie, Łotysze. Wyznawali różne religie – chrześcijaństwo, podzielone na trzy wyznania(katolicyzm, prawosławie, protestantyzm), judaizm a nawet islam. Szlachta –sprawująca władzę – dbała o zgodę religijną. Rzeczpospolita słynęła wówczas z poszanowania praw innych wyznań, dlatego też w jej granice chronili się prześladowani za wiarę z innych krajów. Trudno nawet wyobrazić sobie, co stałoby się z państwem o tak wielu narodach, odmiennych zwyczajach, językach – gdyby wybuchła wojna religijna. Określoną rolę pełnił tutaj akt tolerancji wyznaniowej z 28 stycznia 1573 roku.

1. W Polsce XVI wieku wyznawano trzy główne religie
A) protestantyzm, judaizm, prawosławie.
B) protestantyzm, katolicyzm, judaizm.
C) chrześcijaństwo, judaizm, islam.
D) chrześcijaństwo, judaizm, prawosławie.
2. W Polsce XVI wieku na 1 kilometr kwadratowy przypadało
A) 10 osób.
B) 100 osób.
C) 0,1 osoby.
D) 8 osób.
3. Wojna religijna bywa wynikiem
A) różnic językowych.
B) zbyt dużego terytorium państwa.
C) braku tolerancji wyznaniowej.
D) jednolitej religii w państwie.
4. Po unii z Litwą Polacy stanowili 50% społeczeństwa, daje to
A) 4500000 ludzi.
B) 40000000 ludzi.
C) 800000 ludzi.
D) 4000000 ludzi.
5. Od roku 1573 do obecnego upłynęło
A) 354 lata.
B) 543 lata.
C) 435 lat.
D) 453 lata.
6. Uchwała o pokoju religijnym (akt tolerancji) powstał w
A) pierwszej połowie XVI wieku.
B) w drugiej połowie XVII wieku.
C) w drugiej połowie XVI wieku.
D) W pierwszej połowie XVII wieku.
7. Aby odnaleźć wytłumaczenie pojęcia „judaizm” zajrzysz do
A) słownika ortograficznego
B) atlasu przyrodniczego.
C) encyklopedii
D) podręcznika biologii.

Miejsce na mapę Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego z granicami po Unii Lubelskiej. Ze skalą.
Na podstawie mapy rozwiąż zadania 8 – 10:

8. Obecnie na terytorium Polski nie leżą
A) Lwów, Gdańsk, Zamość.
B) Królewiec, Kijów, Wrocław.
C) Wilno, Kijów, Ryga.
D) Przemyśl, Sandomierz, Wilno.
9. Odległość z Gdańska do Lublina wynosi
A) 600 km
B) 550 km
C) 300 km
D) 400 km
10. Stolicą Polski na powyższej mapie jest
A) Warszawa.
B) Kraków.
C) Lublin.
D) Poznań.
11. Imperium Osmańskie graniczy z Koroną od
A) zachodu.
B) północnego-wschodu.
C) południa.
D) północy.
12. Po unii z Litwą szlachta stanowiła 10% całej ludności; jest to
A) 0,5 mln ludzi.
B) 1,0 mln ludzi.
C) 0,8 mln ludzi.
D) 1,6 mln ludzi.

Tekst źródłowy nr 2.
Krzyżacy byli zakonem rycerskim, który powstał w Jerozolimie. Nazwa ta pochodzi od czarnych krzyży, jakie mieli na płaszczach. W 1226 roku Konrad Mazowiecki, zaprosił ich do Polski dając ziemię chełmińską. W zamian zobowiązali się oni walczyć z Prusami, pogańskim ludem nadbałtyckim, zamieszkującym tereny na północ od Mazowsza. Po latach silne państwo krzyżackie zaczęło zagrażać również ziemiom polskim. Krzyżakom udało się zająć Gdańsk i Pomorze Gdańskie. Doprowadziło to do długoletnich wojen Polaków z Krzyżakami. Polacy zyskali w nich przewagę dopiero po zawarciu unii z Litwą(1385 r.). Połączone wojska polsko-litewskie odniosły wielkie zwycięstwo nad Krzyżakami w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku.

13. Ile lat upłynęło od zaproszenia Krzyżaków do Polski do zwycięstwa nad nimi w bitwie pod Grunwaldem. Zapisz obliczenia i wynik.

14. Napisz, jaki wpływ na kontakty polsko-krzyżackie miał rok 1385.

15. W 1226 roku Karol Mazowiecki
A) sprowadził do Polski Krzyżaków
B) pokonał krzyżaków pod Grunwaldem.
C) zajął ziemie Prusów.
D) nie dokonał żadnej z tych rzeczy.
16. Stolicą Polski nigdy nie było miasto
A) Kraków.
B) Gdańsk.
C) Gniezno.
D) Warszawa.
17. W dawnych czasach używano nieco innych jednostek np. objętości, gdzie 1 korzec = 4 ćwierci = 32 garnce = 128 litrów. Stąd trzy ćwierci odpowiadają
A) 106 litrom.
B) 100 litrom.
C) 98 litrom
D) 96 litrom.

18. Który z podróżnych będzie podróżował najdłużej z Krakowa do Żywca, jeśli jego podróż będzie trwała
A) 1/6 doby.
B) 3/18 doby.
C) ¼ doby.
D) 1/3 doby.
19. W dawnych czasach do mierzenia jego upływu używano klepsydr. Licząc, że w ciągu minuty przesypie się 300 ziarenek, to w ciągu 1,5 godziny przesypie ich się
A) 27500
B) 30000
C) 27000
D) 4500
20. Stolice Polski byłe i obecna, to w kolejności historycznej
A) Kraków, Gniezno, Warszawa.
B) Gniezno, Kraków, Warszawa.
C) Poznań, Kraków, Warszawa.
D) Gniezno, Poznań, Warszawa.
21. Pociąg z Krakowa do Warszawy jedzie dwie godziny. Niegdysiejsza podróż karetą trwała 3 doby. O której dojedzie kareta do Warszawy, jeśli z Krakowa wyjedzie w poniedziałek o 6 00 rankiem?

22. Narysuj własną oś czasu i zaznacz na niej kółkami wszystkie daty z tekstów źródłowych.

23. Na mapie (str.2) zaznaczone są cztery rzeki płynące dziś po terytorium Polski. Wypisz je posuwając się z zachodu na wschód. Podpisz przy każdej miasta, przez które przepływa. Które z nich to rzeki główne.? Uważnie przeczytaj polecenia.