Ciszej - głośniej, jaśniej - ciemniej. Konspekt lekcji dla klasy V

Konspekt lekcji dla klasy V
Autor: Zofia Lipka
Temat: Ciszej – głośniej, jaśniej –ciemniej.
Zagadnienia programowe:
• Muzyczne dynamika,
• Plastyczne walor.
Cele edukacyjne:
Uczeń:
• Wie, co to jest dynamika i jakie ma znaczenie w utworze muzycznym,
• Potrafi wymienić i zapisać oznaczenia dynamiki w języku włoskim,
• Poprawnie śpiewa piosenkę pt, ,,O świcie’’,
• Stosuje zmiany dynamiki w piosence zgodnie z oznaczeniem,
• Wie, co to jest walor,
• Tworzy ilustrację plastyczną do piosenki z użyciem waloru,
• Planuje płaszczyznę obrazu,
• Planuje i rozmieszcza walor,
• Maluje i rozmieszcza walor,
• Maluje tony jasne i ciemne stosując odpowiednie proporcje wody i farby.
Środki dydaktyczne:
Teksty i zapis nutowy piosenki ,,O świcie’’, nagranie płytowe piosenki, odtwarzacz lub pianino, farby plakatowe, pędzle.
Formy pracy:
Zbiorowa i indywidualna.
Metody:
Pogadanka, śpiew, malowanie, prezentacja.

Przebieg zajęć:

1. Powitanie
2. Wysłuchanie piosenki pt. ,,O świcie’’.
3. Przypomnienie dzieciom znaczenia pojęcia ,,dynamika w muzyce’’.
Nauczyciel pyta dzieci, co oznacza to pojęcie: W klasie IV dowiedzieliście się, co to jest dynamika i jak ją oznaczamy. Dynamika zajmuje się głośnością wykonywania dźwięków w utworze muzycznym. Określają to oznaczenia dynamiczne stosowane w języku włoskim.
Oznaczenia umieszcza się na początku utworu lub w dalszym zapisie, jeśli dynamika ulega zmianie.
4.Utrwalenie określeń dynamicznych w języku włoskim:
Pianissimo (pp) – bardzo cicho;
Piano (p) – cicho;
Mezzopiano (mp) – średnio cicho;
Mezzofarte (mf) – średnio głośno itd.;
Crescendo- ściszanie;
Decrescendo – zgłaśnianie
5. Nauka piosenki ,,O świecie” (Ukraińska melodia ludowa, słowa polskie Natalia Kuczyńska) metodą ze słuchu po cztery takty.
6. Przypomnienie, co to jest walor. Nauczyciel zwraca się do uczniów z następującymi poleceniami i pytaniami:
W tym roku poznaliście pojęcia walor
-Kto pamięta czego ono dotyczy? (Jest to uzyskiwanie różnych odcieni w obrębie jednego koloru).
-Jak uzyskać tony jasne? (Należy dodać więcej wody, a mniej farby).
-Jak uzyskać tony ciemniejsze? (Mieszamy mniej wody, więcej farby).
-Tony najmocniejsze? (Dajemy odrobinę wody, a dużo farby).
7. Omówienie ćwiczenia malarskiego. Polecenia nauczyciela:
Namaluj ilustrację do piosenki ,,O świecie”. Stosuj walor. Pamiętaj, że mocniejsze barwy tworzą zazwyczaj plan pierwszy, a jaśniejsze – dalszy. Pobudź swoją wyobraźnię i ustal kierunek światła. Nie trać czasu na szczegóły. Spróbuj oddać nastrój świtu.
8. Praca uczniów. W tle odtwarzana jest piosenka ,,O świecie” z płyty serii (Płytoteka klas 1 – IV wydawnictwo WSiP 1988).
9. Omówienie i ocena prac uczniów pod względem prawidłowego zbudowania waloru i atrakcyjności malarskiej. Sporządzenie wystawki prac (przylepcami do ściany – do kupienia w sklepach i hurtowniach papierniczych). Przypomnienie piosenki ,,Oświecie”.
10. Pożegnanie.

Wnioski pedagogiczne:
1. Lekcja ta może być przeprowadzona również w klasie IV jako zajęcia dwugodzinne na lekcjach muzyki i plastyki. Naukę piosenki wzbogacamy o informacje o kulturze ukraińskiej (stroje, twórczość ludowa itp.) Wprowadzamy też dwugłosowość w śpiewie.
2. Innym wariantem lekcji mogą być zajęcia z inną piosenką o czytelnej, konkretnej treści. np. piosenka np. ,,Taniec” do muzyki W. Lutosławskiego, słowa J. Tuwim. Dzieci malują opisane w piosence sprzęty, różnicując walor w taki sposób, aby śpiewając piosenkę można było stosować dynamikę zgodnie z natężeniem koloru, np. miotła jaśniejsza – śpiewamy ,,zaśpiewaj, jak namalowałem”.
Zajęcia można wzbogacić wiadomościami o oberku, prezentacją strojów ludowych, pokazem tańca itp.