Jak rozpoznać czy dziecko sięga po środki odurzające? Rodzaje środków odurzających i mechanizmy uzależnienia

Referat wygłoszony na zebraniu z rodzicami w szkole ponadgimnazjalnej.

Możliwe, że w waszym środowisku szczęśliwie nie ma problemu narkotyków. Gdyby jednak taki problem zaistniał, czy wiemy jak się zachować, jak pomóc dziecku które zaczęło brać, w jaki sposób ustrzec własne dziecko od wpływu osób eksperymentujących z narkotykami? Paradoksalnie mimo skali problemu narkotyki cały czas są tematem mitycznym i tabu. A narkotyki są wszędzie. Dlatego sprawą najważniejszą jest wczesne zapobieganie narkotykom.
Jeśli Wasze dziecko przysparza kłopotów wychowawczych, przestajesz je rozumieć, masz wrażenie, że tracisz z nim kontakt należy zwrócić uwagę na zachowanie swojego dziecka.

1. Powody dla których dzieci sięgają po środki odurzające.
• chęć przynależności do grupy
• chęć poczucia się lepszym
• naśladowanie starszych
• nie potrafią odmówić
• chęć sprzeciwienia się nakazom dorosłym
• szukanie sposobów, aby uwierzyć w siebie
• zaspokojenie ciekawości
• nuda
• chęć zwrócenia na siebie uwagi
• ucieczka od stresów

2. Symptomy zmian w zachowaniu sugerujące zażywanie narkotyków.
• kontakt z rodziną
• dziecko większość czasu spędza w swoim pokoju, unika wspólnych posiłków, prac, świąt
• nie chce uczestniczyć w odwiedzinach dalszej rodziny
• zostaje na noc poza domem lub znika na kilka dni bez pozwolenia
• nie chce rozmawiać o swoich znajomych i sposobach spędzania czasu
• nie informuje o wydarzeniach szkolnych (zebraniach, zmianach nauczyciela, uwagach)
• nie dzieli się swoimi uczuciami odcina się od innych lub przyjmuje postawę obroną
• nie dopuszcza do siebie rozsądnych argumentów rodziny
• przynosi do domu różne rzeczy niewiadomego pochodzenia
• wywołuje rodzinne kłótnie
• manipuluje rodzicami
• wynosi z domu różne rzeczy
• nie przestrzega reguł domowych, nie słucha rodziców
• wraca do domu po wyznaczonej porze
• przestaje wypełniać obowiązki domowe
• kłamie
• obiecuje poprawę i łamie dane słowo
• kontakt z rówieśnikami
• zrywa kontakt z dawnymi kolegami
• nawiązuje kontakt z tzw. trudną młodzieżą
• nie przedstawia nowych znajomych
• posługuje się slangiem związanym z narkotykami (diler, bajzel, ćpun, grzejnik, towar, dragi, materiał, amfa, setka, piguła, psylocyby, dżointy, kompot, kwas LSD, zejście, zjazd, jazda głód itp. )
• nauka, szkoła
• spóźnia się, opuszcza lekcje lub całe dnie
• nie odrabia zadanych prac domowych
• dostaje słabsze oceny
• nie zalicza przedmiotów
• fałszuje usprawiedliwienia
• śpi na lekcjach
• zostaje wyrzucone ze szkoły
• sfera emocjonalna, poznawcza, fizyczna, etyki, prawna
• nagłe zmiany nastrojów, bywa smutne lub wesołe bez widocznej przyczyny
• częste wybuchy gniewu
• częste stany depresyjne
• może okazywać agresję słowną lub fizyczną (krzyczy, przeklina, trzaska drzwiami, prowokuje do bójki, bije członków rodziny)
• zastrasza rodzeństwo
• mówi że życie jest beznadziejne
• mówi o samobójstwie
• jest apatyczne nie podejmuje żadnych konstruktywnych aktywności
• ma mniejszy szacunek do własnej osoby
• traci zainteresowanie dla cenionych wcześniej wartości
• traci motywację i dążenie do sukcesu
• zmniejszony zakres uwagi, problemy z koncentracją
• myślenie paranoidalne, magiczne
• niechęć do nauki
• mówienie przewlekłe powtarzanie się
• wykazuje zmiany wagi
• nieregularne okresy sny (za długie lub za krótkie)
• nie śpi do późna, sypia w dzień
• częściej jest posiniaczone, poranione
• zaniedbuje higienę osobistą i otoczenia
• nosi to samo ubranie
• kaszel, inne dolegliwości dróg oddechowych
• zmiana nawyków żywieniowych
• ma przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice
• blizny
• obecne zachowania są sprzeczne z poprzednio uznawanymi wartościami
• zastawianie swoich lub cudzych przedmiotów
• okradanie rodziny
• traci zainteresowanie wiarą
• kradzieże w sklepach
• posiadanie narkotyków, handel narkotyków
• napady, pobicia, prostytucja
• akcesoria narkotykowe, które można zaobserwować
• naszywki z emblematami narkotyków na koszulkach, plecaku
• folia aluminiowa
• lufki, fifki, fajki wodne
• opakowania foliowe
• narkotyki
• strzykawki, igły
• łyżki z brązowym nalotem

Jeżeli zauważają państwo wiele z podanych powyżej zmian w zachowaniu należy zgłosić się do poradni uzależnień i omówić to z terapeutą. Jeśli podejrzewamy, że dziecko zażywa jakiś substancje psychoaktywne można zrobić mu test na obecność narkotyków w moczu. Są one dostępne w aptekach. Przed zastosowaniem testu należy uważnie przeczytać ulotkę zarówno pod katem właściwego wykonania oznaczenia, jak również interpretacji otrzymanego wyniku.
Pomóc uzależnionej osobie może tylko specjalista. W terapii oprócz uzależnionego dziecka powinna uczestniczyć również cała rodzina. W sytuacji kiedy nastolatek zrozumie, że sam nie może poradzić z narkotykami i chce współpracować terapeuta pomaga rodzicom i innym członkom rodziny.

3. Gdzie szukać pomocy?
Stowarzyszenie Katolicki Ruch Antynarkotykowy „KARAN”
Radom, ul. Łąkowa 122 tel. 0 48 360 46 05
Bezpłatna infolinia: 0 800 120 289

Literatura:
Ks. Dr B.P. Rosik SAC „Poradnik dla rodziców i wychowawców”
Chruściel T.L „Co to jest narkomania, narkomania znakiem czasu”
Materiały szkoleniowe do warsztatu Teatru Profilaktycznego pt: ,, Jak rozpoznać czy uczeń sięga po środki odurzające? Rodzaje środków odurzających i mechanizmy uzależnień”