Postawa człowieka jest nawykiem ruchowym, kształtującym się na określonym podłożu morfologicznym i funkcjonalnym oraz związanym z codzienną działalnością osobnika ( Kutzner – Kozińska, 1986, s.62)
Warunki środowiska zewnętrznego, w jakich przebywa dziecko, mają znaczący wpływ na jego postawę. Tu wszystko zależy od świadomości i aktywności dorosłych. Uświadomienie rodzicom dziecka, jego środowisku (przed) szkolnemu pełni odpowiedzialności, jaka na nich spoczywa, stanowi podstawę całej działalności wychowawczo-społecznej.
Pionowa postawa ciała powoduje, że przeciążony jest odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Najważniejszym zadaniem w profilaktyce postawy ciała jest, więc dbałość o zdrowy i sprawny kręgosłup. Podstawowymi działaniami w tym względzie są:
? Ograniczenie siedzącego trybu życia, zwiększenie ogólnej aktywności ruchowej człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem tych jej form, w których wzmacniane są mięśnie grzbietu i brzucha, dobór ćwiczeń, mających na celu kształtowanie prawidłowych krzywizn kręgosłupa, a nie ich niwelowanie
? Nauczenie już we wczesnym dzieciństwie, a następnie wyrabianie nawyku utrzymywania prawidłowej postawy ciała we wszelkich czynnościach życia, a zwłaszcza tych, w których kręgosłup mógłby być przeciążony, przestrzeganie prawidłowej postawy ciała przy pracy i w czasie odpoczynku
? Dostosowanie sprzętów domowych i środowiska, w którym przebywamy, do potrzeb i możliwości fizjologicznych naszego kręgosłupa (Kutzner-Kozińska, 1986, s.15).
Jednym z głównych czynników zapobiegających wadom postawy jest ruch. Ogólnym zjawiskiem jest obecnie lenistwo ruchowe, to jest zmniejszanie się wrodzonej potrzeby ruchu. Stąd konieczność kierowania się rozsądkiem w uprawianiu różnych form aktywności ruchowej. Dobór ruchu musi być taki, by z jednej strony równoważył swym oddziaływaniem ogólnym nasz siedzący tryb życia, a z drugiej wyrównywał indywidualne niedobory ruchowe, zależnie od potrzeb danego człowieka. Szczególnie cenne są te formy aktywności, które człowiek może kultywować przez całe życie. Są to: pływanie, narciarstwo, turystyka, żeglarstwo, tenis i inne gry sportowe.
Dbałość o postawę ciała powinna być ustawiczna, przemyślana w ciągu: doby, tygodnia, miesięcy, lat. Poza wzmacnianiem odpowiednich zespołów mięśniowych, niezbędne jest równoczesne wyrabianie nawyku zachowywania prawidłowej postawy ciała. Nawyk ten powinien być wyrabiany we wszystkich czynnościach dnia, przy pracy i w czasie spoczynku.
Codzienne czynności, jak sprzątanie, zamiatanie, prasowanie, podnoszenie i przesuwanie ciężkich przedmiotów również wymagają odpowiedniej techniki, która oszczędza kręgosłup. Przyswojone w dzieciństwie nawyki prawidłowych pozycji przy codziennych czynnościach zaowocują w wieku dojrzałym sprawnością i bezbolesnością kręgosłupa. Należy jednak pamiętać, iż dziecko czerpie wzory z otoczenia, dlatego ucząc zasad postępowania, sami musimy ich przestrzegać.
Piśmiennictwo:
1. Bąk S., Postawa ciała, jej wady i leczenie. Warszawa 1965, PZWL.
2. Kutzner – Kozińska M., Wlaźnik K.: Gimnastyka korekcyjna dla dzieci 6-10 letnich, Warszawa 1988, WsiP
3. Kasperczyk T: Wady postawy ciała, diagnostyka i leczenie, Kraków 2002, KASPER
4. Kasztura K., Łęczyński J.: Abecadło postępowania korekcyjnego, Warszawa 1999, Sport i Zdrowie.
5. Kuś W.: Dziecko z wadą postawy, Warszawa 1980, CRZZ
6. Kutzner – Kozińska M., Wlaźnik K.: Gimnastyka korekcyjna dla dzieci 6-10 letnich, Warszawa 1988, WsiP
7. Owczarek S., Gimnastyka przedszkolaka, Warszawa 2001,
8. Pokora T., Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna, Wałbrzych 2002, WPWSZ
9. Sieniek Cz., Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna. Poradnik metodyczny, starachowice 2003, „HELVETICA”
10. Wielgus S., Prawidłowa postawa , zdrowie i piękno, Gdańsk 2004, wyd. Stanisław Wielgus