Motto
“Wiedzę możemy przejąć od innych,
ale mądrości musimy nauczyć się sami”
Informacja zwrotna
W refleksji nad informacją zwrotną w szkole należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:
Jaka powinna być?
Do czego jest potrzebna?
Jakie są potrzeby odbiorcy?
Jak ją przeprowadzić?
Jakich technicznych metod użyć?
Poniżej pojawią się „próby odpowiedzi” na powyższe pytania.
Przez informację zwrotną nauczyciel może wpływać na porozumiewanie się z uczniami.
Informacja zwrotna w szkole występuje w relacjach:
uczeń - nauczyciel,
uczeń – uczeń,
nauczyciel - rodzic.
Obserwacje i doświadczenia codziennego życia szkolnego wskazują, że większość nauczycieli i uczniów nie nauczyła się właściwie reagować na informację zwrotną.
Zarówno nauczyciele jak i uczniowie w sposób nieświadomy przesyłają swoje informacje zwrotne, wyrażając je za pomocą różnych sygnałów.
Postawa ciała-
sprzyja jeżeli wyraża szacunek i jest niewymuszona;
utrudnia, jeżeli jest usztywniona, niedbała, jeśli siedzisz bokiem do rozmówcy lub jeśli postawa zdradza pośpiech
Mimika
w rozmowie ośmiela uśmiech, patrzenie w oczy
odpychająco działa złe spojrzenie (nienawistne, szydercze, raniące)
nie zbliża ludzi do siebie niezadowolony wyraz twarzy
Gesty
Powinny byćq #9; spokojne , wyrażające otwartośćq #9; i życzliwośćq
Źle , jeśli są szybkie, niecierpliwe, nerwowe,
Ton głosu
Ośmiela, gdy jest łagodny, życzliwy, ciepły, spokojny lub uspokajający
Onieśmiela czy nawet odpycha ton głosu podniesiony, zniecierpliwiony, niezadowolony, pouczający, obrażony, poirytowany
Komunikacja werbalna
Okrzyki
Płacz
Krzyki
Rozmowa
Kłótnia
Przerywanie innym
Pokasływanie
Śmiech
Szemranie
Szept
Śpiew
Chrypka
Przeszkadzanie
Komunikacja niewerbalna
Spojrzenie
Zła mina
Smutny wyraz twarzy
Mimika
Okazywanie zmęczenia
Wesoły wyraz twarzy
Uśmiech
Znudzony wyraz twarzy
Znaczące milczenie
Dotyk
Ruch głowy
Ziewanie
Okazywanie wściekłości
Wygląd
Ton głosu
Okazywanie strachu
Okazywanie paniki
Gestykulacja
Okazywanie bólu
Okazywanie obojętności
Zdrowie
SYGNAŁ
ZACHĘCAJĄCY
1. Kontakt wzrokowy, spoglądanie w oczy.
2. Uśmiech
3. Dotyk
formacja “face to face” – rozpocznij od krótkich, kilkusekundowych chwil kontaktu wzrokowego, patrz w źrenice i uśmiechaj się; naturalne, niewymuszone, nie nadużywane – widzę cię, słucham, jestem zainteresowany
naturalny – otwartość, życzliwość, chęć nawiązania kontaktu, akceptacja zwykle wywołuje odwzajemnienie
uścisk dłoni – ciepły, zdecydowany, odpowiednio silny, powitanie i pożegnanie – uśmiech i spojrzenie w oczy
ZNIECHĘCAJĄCY
unikanie kontaktu wzrokowego – obie strony mogą czuć się niespokojne, niezręcznie, wyrażenie braku zainteresowania, nieuczciwości, znudzenia rozmową lub towarzystwem
natarczywe wpatrywanie się – wydźwięk agresywny
brak – sztywny, zdystansowany, nie zainteresowany
niedozwolone sposoby i obszary dotykania naruszają granice osobiste, mogą wywołać silne emocje, zażenowanie
SYGNAŁ
4. Postawa ciała
5. Pozycja ciała
6. Potakiwanie (gesty)
ZACHĘCAJĄCY
otwarta – swobodna, rozluźniona, odsłonięty korpus, ramiona po bokach, widoczna twarz – nie za blisko, nie za szybko, ważna przestrzeń osobista rozmówcy
pochylenie – zainteresowanie, bliskość
tak – ruch głową, dźwięki – aprobata, rozumienie, zachęta
ZNIECHĘCAJĄCY
zamknięta – skrzyżowane ramiona, nogi, zasłonięte usta – obronny stan umysłu, niechęć do kontaktu, zniecierpliwienie, osądzanie
odchylenie – wycofanie, znudzenie, sceptycyzm, osądzenie
brak – niesłuchanie, rozproszenie, monolog wewnętrzny