Internet jest siecią połączonych sieci, która pozwala na korzystanie z ogromnej ilości informacji z bardzo dużą szybkością. Jest uznawany za medium, które w największy sposób, od momentu wynalezienia druku, wpłynie na rozwój ludzkości.
Internet zmienia się każdego dnia, gdyż zmienia się zasób informacji dostępnych dla jego użytkowników, jak również zmieniają się sposoby przedstawiania i przesyłania tych informacji.
Sieć pozwala na korzystanie z usług internetowych, czyli sposobów przesyłania, wyświetlania i wykorzystywania informacji, składowanych w różnych miejscach na świecie.
Początki Internetu sięgają 1969 roku, gdy powstała sieć ARPAnet, którą utworzono na potrzeby Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych. Sieć ta łączyła uniwersytety, zakłady przemysłu zbrojeniowego i wojsko. Równolegle z rozwojem ARPAnet-u powstały kolejne, rozległe sieci komputerowe i stało się jasne, że trzeba będzie opracować nowe metody komunikacji. W 1973 roku w erze dużych, centralnych komputerów, ARPA(Amerykańska Agencja Badawcza) rozpoczęła pracę nad projektem połączeń między sieciami. Jego celem było rozwiązanie trudności wynikających z różnych standardów przesyłania informacji w różnych sieciach. Protokoły te zostały opracowane w 1974 roku i zapoczątkowały rozwój sieci, jaką jest Internet. Wówczas Ray Tomlinson stworzył program do przesyłania elektronicznych wiadomości i wtedy też został wysłany pierwszy e-mail. W roku 1983 połączonych ze sobą było 562 komputerów. W tamtym czasie praca z komputerem wyglądała trochę inaczej niż obecnie – najczęściej był jeden centralny, duży komputer na uczelni, który pozwalał na korzystanie z jego mocy obliczeniowej przez wiele osób używających terminali, czyli z monitorów z klawiaturami sprzężonych z głównym komputerem. Dziesięć lat później, to jest w roku 1993, do Internetu podłączonych było już około 1,2 miliona komputerów, zaś w 1997 – około 20 milionów. Od tego czasu liczba użytkowników Internetu stale rośnie – przyłączają się do niego centra naukowe, przedsiębiorstwa i osoby prywatne. Szacuje się, że co 18 miesięcy ich liczba podwaja się.
A oto kilka najpopularniejszych usług internetowych:
- World Wide Web – setki milionów stron internetowych WWW zawierają informacje dotyczące każdej dziedziny naszego życia. Na stronach WWW możemy znaleźć m.in. dzieła literackie, przepisy kulinarne, publikacje naukowe, teksty piosenek i recenzje filmów. Istnieje wiele sposobów wyszukiwania potrzebnych informacji, dzięki czemu szybko można zobaczyć, co na dany temat znajduje się we wszystkich zasobach komputerów podpiętych do Sieci.
- poczta internetowa – pozwala na przesyłanie elektronicznych listów. Jest dużo szybsza niż normalna poczta – wiadomość pocztowa może powędrować z jednego końca kuli ziemskiej na drugi w ciągu kilku sekund.
- listy dyskusyjne – do złudzenia przypominają tablice ogłoszeń lub kąciki tematyczne dla czytelników w czasopismach. Pełnią, więc funkcje swoistego forum wymiany informacji.
- wirtualne pogawędki – umożliwiają rozmowę dwóch lub więcej osób. Jest to bardzo podobne do rozmowy telefonicznej, wypowiedzi zastępuje tutaj jednak słowo pisane.
- handel elektroniczny – umożliwia zakupy bez wychodzenia z domu. Dzięki Internetowi można zamówić interesującą książkę, płytę, zarezerwować bilet na samolot lub pokój w hotelu. Poprzez Internet można dokonywać transakcji bankowych i giełdowych.
- źródło zasobów – za pośrednictwem Sieci można zdobyć np. interesujący program komputerowy, zdjęcie ulubionego aktora, plik dźwiękowy z piosenką(MP3) i fragment filmu, na który chcemy iść do kina.
Strona WWW jest dokumentem, który w danej chwili znajduje się w oknie przeglądarki internetowej. Strony WWW zawierać mogą teksty, rysunki, zdjęcia, filmy, animacje i dźwięki.
W sieci Internet, podobnie jak w sieciach lokalnych, istnieją pojęcia: serwer oraz klient. Serwer, jak wiadomo, to wydajny komputer, na którym uruchomione są programy – tzw. serwery usług. Przykładem może być tutaj serwer WWW, czyli program udostępniający strony WWW. Programy pozwalają natomiast na korzystanie ze wszystkiego, co udostępnia serwer usług. Gdy jakaś strona ma być wyświetlona na danym komputerze, należy wpisać jej adres, następnie przeglądarka internetowa komunikuje się z serwerem, na którym znajduje się ta strona, a ten wysyła wszystkie jej elementy do przeglądarki internetowej.
Internet jest źródłem i przechowalnią bardzo wielu informacji. Praktycznie każdy jego użytkownik może publikować w Sieci dowolne dokumenty. Podstawowym problemem użytkowników Internetu jest odnalezienie interesujących danych, a dokładniej wyszukanie najbardziej wartościowych spośród innych, dotyczących wybranego tematu. W Internecie znajduje się wiele tak zwanych wyszukiwarek – czyli witryn, które pozwalają na odnalezienie adresów stron na dany temat, a dokładniej stron, które w treści zawierają pewne wyrazy, podane jako słowa – klucze. Słowa – klucze to po prostu wyrazy lub zestawy wyrazów, które zawiera w treści i/lub tytule poszukiwana strona.
Portal to witryna, która zawiera katalog stron internetowych, informator, serwisy tematyczne, wyszukiwarkę, miejsce, gdzie założyć można bezpłatną skrzynkę pocztową i zamieścić własne strony WWW.
Poczta elektroniczna, zwana też e-mail, jest najczęściej używaną usługą Internetu, należy też do najstarszych usług. Podobnie jak tradycyjna poczta pozwala na przesyłanie określonym osobom informację w postaci listu. Jej główna zaleta to szybkość – list przez nas napisany w ciągu kilku minut dotrze z jednego końca ziemi na drugi.
Każda osoba posiadająca pocztowy dostęp do sieci (czyli taka, która może wysyłać i odbierać listy) posiada swój adres e-mail, który jest odpowiednikiem adresu pocztowego.
Adres e-mail składa się z dwóch części rozdzielonych znakiem @ (w Polsce określa się go jako „małpa”). Część pierwsza to nazwa skrzynki pocztowej- czyli nazwa identyfikująca daną osobę, druga natomiast to domena, czyli nazwa dostawcy internetu albo firmy.
Pierwsza część adresu pocztowego to często imię i nazwisko rozdzielone kropką. Może też mieć postać samego imienia albo pseudonimu. Przykładowe adresy e-mail to:
jan.kowalski@poczta.onet.pl
Wysyłanie poczty elektronicznej jest możliwe do kogoś kto w danej chwili ma wyłączony komputer. Mamy tu do czynienia z serwerem i klientem pocztowym. Otóż serwerem pocztowym jest komputer, który zawiera skrzynki pocztowe i w nich przechowuje wiadomości pocztowe użytkowników. Aby wysłać pocztę do kogoś musimy mieć uruchomiony program klienta poczty, tak aby w nim stworzyć wiadomość, która następnie dzięki niemu, przez nasz własny serwer pocztowy (tj. komputer, na którym mamy skrzynkę e-mail), przesyłana jest do serwera pocztowego odbiorcy. Kiedy odbiorca połączy się z serwerem pocztowym, może odebrać wysłaną do niego wiadomość.
Serwery pocztowe identyfikowane są w Internecie na podstawie domeny – dzięki tej części adresu wiadome jest, do którego serwera pocztowego ma trafić wiadomość e-mail. Serwer pocztowy natomiast określa, na podstawie pierwszej części adresu, do której skrzynki pocztowej ma trafić wiadomość.
Internet daje kilka możliwości realizacji wirtualnych pogawędek z każdym podłączonym do Sieci. Można więc rozmawiać z kimś z tego samego miasta, jak i z kimś znajdującym się po drugiej stronie kuli ziemskiej. Najprościej skorzystać z programu zwanego klientem IRC. Klient IRC jest programem, który uruchamiamy na komputerze. Klient IRC musi połączyć się z serwerem IRC, do którego podłączeni są inni użytkownicy IRC. Nie oznacza to jednak, że można rozmawiać włącznie z użytkownikami podłączonymi tylko do tego serwera, gdyż serwery IRC są połączone między sobą.
Pewnym rodzajem IRC są tzw. „chat room”-y, czyli strony WWW umożliwiające prowadzenie rozmów podobnych do tych, realizowanych za pośrednictwem IRC. Większość popularnych portal oferuje tę usługę. Jedna z różnic między IRC, a „chat –em” (czyli sposobem rozmawiania przy użyciu przeglądarki internetowej) jest fakt, że nie można definiować własnych kanałów, a jedynie korzystać z utworzonych przez autorów stron. W przypadku chat-roomów nie istnieje pojęcie bota i operatora, jak w IRC. Wszyscy z rozmawiających posiadają równe uprawnienia.
Możemy tutaj wymienić również takie programy jak: gadu - gadu, tlen.
Gadu-Gadu to pierwszy polski program, umożliwiający bezpośrednią komunikację w Internecie w oparciu o technologię Instant Messaging. Ponadto umożliwia on wysyłanie wiadomości SMS do telefonów komórkowych wszystkich polskich sieci komórkowych. Program przeznaczony jest do pracy pod systemem Windows.
Następnie należy powiedzieć o grupach dyskusyjnych. Jest to miejsce w sieci, gdzie można nadsyłać wiadomości. Każda grupa dyskusyjna poświęcona jest jednemu tematowi, który określony jest w jej nazwie. Każdy kto posiada własną skrzynkę może wysłać wiadomość do grupy dyskusyjnej, jednak powinna ona być związana z tematem, gdyż nieprzestrzeganie tej zasady nie jest mile widziane przez pozostałych użytkowników. Wiadomości nadsyłane do grupy dyskusyjnej podzielone są na wątki. Wątek to powiązane ze sobą wiadomości nadesłane do grup – pierwsza wiadomość wraz z odpowiedziami jej dotyczącymi.
Ważnym elementem dotyczącym tego tematu są też bramki internetowe. Wszyscy polscy operatorzy telefonii komórkowej posiadają witryny internetowe. Jedną z usług realizowanych za pośrednictwem tych witryn jest wysyłanie krótkich wiadomości tekstowych (zwanych SMS) do posiadaczy telefonów komórkowych.
Jedną z nowszych usług internetowych jest radio sieciowe. Dzięki niemu, kto posiada dostęp do Sieci, może słuchać dowolnej sieci radiowej, która jest w niej obecna.
W Internecie istnieje wiele wspaniałych i przydatnych programów, dostępnych całkowicie za darmo. W Sieci odnaleźć można grafikę, dźwięk itp. Wszystkie pliki można skopiować do swojego komputera, używając specjalnego programu - klient FTP.
W Internecie istnieje spora grupa komputerów – serwerów FTP, których dyski twarde zawierają miliony gigabajtów archiwów plików. Jeden program – klient już poznaliśmy, to przeglądarka internetowa, która może pełnić także funkcję klienta FTP. Jest sporo innych programów – dedykowanych klientów FTP – umożliwiających transmisję plików między komputerami. Jednym z nich CuteFTP.
Pliki z Sieci można ściągać za pomocą przeglądarek internetowych, ale jednak praca z klientem FTP ma kilka dodatkowych zalet: można jednocześnie kopiować kilka plików, klient FTP potrafi wznowić przerwaną transmisję. Pozwala on także na wysyłanie plików z naszego komputera na dysk serwera, np. po to, aby zapisać na serwerze dane własnej strony WWW.
Podobnie jak w przypadku adresów stron internetowych serwery FTP również mają swoje adresy, najczęściej rozpoczynające się od przedrostka ftp . W Sieci znajdują się serwery oferujące zasoby oprogramowania shareware (użytkownik może i powinien zapłacić autorowi za jego użytkowanie) i freeware (całkowicie darmowe).
Tak więc Internet jest najbardziej uniwersalnym z mediów. Uniwersalnym przede wszystkim dlatego, że oferuje największą ilość usług. Ich asortyment jest bardzo szeroki, klient może korzystać z nich praktycznie bez ograniczeń. Tym, co wyróżnia Internet od innych mediów jest szybkość korzystania z określonych usług. Należy również wspomnieć, że dzięki Internetowi komunikacja międzyludzka jest dużo szybsza niż w przypadku choćby radia, telewizji, czy prasy. Internet umożliwia szybkie i skuteczne kontakty, sprzyja wymianie informacji, pozwala na praktycznie nieograniczone poszerzanie naszej wiedzy.
Wydawać by się mogło, że jest to medium niemal idealne. Nic bardziej mylnego. Oprócz korzyści, które wymieniłem wyżej Internet przynosi także wiele szkód. Mam tutaj na myśli postępujące uzależnienie osób ciągle przebywających w sieci. Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż treści prezentowane w Internecie są często wulgarne, niedostosowane do moralności i etyki wszystkich korzystających (zwłaszcza dzieci). Z zagrożeń tych powinni zdawać sobie sprawę, ci którzy są klientami sieci. Tylko wtedy to nowoczesne i uniwersalne medium będzie właściwie pełnić swoje informacyjne funkcje.
Bibliografia:
1. Czajkowski M. ,Wielka encyklopedia internetu i nowych technologii, Warszawa 2002
Wallace P. , Psychologia internetu, Warszawa 2003