Tematyka zabaw badawczych uwzględniających pory roku

1. Jesień to pora na:

 zabawy z wykorzystaniem siły wiatru i takich zjawisk , jak deszcz, babie lato, mgła,
 „wędrówki” z lecącymi liśćmi, nasionami, ptakami,
 zbieranie plonów, gromadzenie zapasów,
 przeglądanie szaf – przygotowanie odpowiedniej odzieży na zimę,
 doświadczenia kulinarne (wielkość owoców i warzyw),
 rozwijanie wrażliwości na niepowtarzalne piękno jesieni.

2. Propozycje tematyki zabaw badawczych:

1.Zabawy z wodą. > Badanie właściwości wody, jej różnych stanów, wypróbowanie metod oczyszczania wody.
> W jaki sposób powstaje deszcz?
2.Właściwości powietrza. > Co wiemy o wietrze?Dlaczego wieje, czy można go zobaczyć, poczuć, z której strony wieje,
z jaką siłą, kiedy jest przydatny,
a kiedy niepożądany?
> Wprowadzanie w ruch różnych przedmiotów,zabawek.
3.Pojemność naczyń. > Badanie pojemności naczyń- wybór właściwych słoików na zapasy.
> Chwytanie deszczówki do naczyń o różnej wielkości w jakich naczyniach zbierze się więcej wody?
4.Ciepłe ubrania. > Szukanie odpowiedzi na pytanie – dlaczego ubranie nas „grzeje”?
5.Instrumenty muzyczne. > Wsłuchiwanie się dzieci
w „Jesienną muzykę'' (szelest liści, szum deszczu).
> Sprawdzanie za pomocą samodzielnie wykonanych instrumentów, w jaki sposób można naśladować deszcz, wiatr, jesienne szmery, szelest.
6.Co z czego i z czym? > Parzenie jesiennej herbatki.
> Dlaczego czajnik gwiżdże?
> Zabawy eksploracyjne darami przyrody.
7.Pojęcia wielkości(długość, szerokość, wysokość, ciężar). > Badanie siebie nawzajem – wielkość dłoni,długość stóp, wzrost, ciężar (z wykorzystaniem odpowiednich przyrządów ,np. miarki krawieckiej, linijki, wagi).
> Ustawianie się dzieci według wzrostu- od najmniejszego do największego i odwrotnie. Zabawy pantomimiczne.
8.Jesienne kolory. > Szukanie barw jesiennych.
> Barwy podstawowe i pochodne.
> Mieszanie się barw.


1. Zima to pora na:

-białe szaleństwo – zimowe olimpiady, zabawy na śniegu i lodzie,
-przyglądanie się światu w bieli – dostrzeganie refleksów światła na śniegu,
-badanie zjawisk związanych z temperaturą powietrza w zimie (lód, śnieg)-zabawy w meteorologów, tropicieli (rozpoznawanie śladów na śniegu),
-zabawy karnawałowe,
-spotkania z ciekawymi ludźmi,
-zabawy w iluzjonistów.

Propozycje tematyki zabaw badawczych

1.Zabawy śniegiem.
> Poszukiwanie odpowiedzi na pytania:skąd się bierze śnieg, jakiego kształtu są płatki śniegu (zastosowanie szkieł powiększających),dlaczego jest puszysty, albo mokry – dobry do lepienia kul, bałwanów?
> Zabawy w tropicieli – kto odwiedził nasz ogród, skąd wiadomo czy był duży,mały, lekki,ciężki?
> Kto odbije głębszy ślad?W jaki sposób to zrobi?
2.Lodowate tajemnice.
> Poznawanie właściwości lodu –
z czego powstaje, dlaczego się topi, jak wygląda, czy jest twardy,czy miękki,dlaczego rozsadza butelkę, gdy jest duży mróz,czy można mu nadać określony kształt. Gdzie można spotkać kryształki lodu –
w jaki sposób powstają, co jeszcze można skrystalizować?
3.Sporty zimowe.
> Wyciąganie wniosków – jak to się dzieje, że po śniegu i lodzie można jeździć?
> Sprawdzanie od czego zależy długość i szybkość zjazdu z górki, w jaki sposób można wchodzić na górę i dlaczego?
4.Kolory zimy.
> Biel i czystość śniegu. Czerń i szarość.
> Eksperymentowanie – w jaki sposób można „zabarwić zimę”(kolorowe bałwany, kolorowe szybki w oknach ulepionego ze śniegu pałacu Królowej Zimy).
5. Zimowe podłoże.
> Zabawy wykonanymi przez dzieci narciarzami – powodowanie zjazdu z górki.
> Działanie soczewki – właściwości powodujące złudzenie przybliżania i oddalania się krajobrazów, zwierząt, ludzi, przedmiotów, czyli właściwości zmniejszające lub zwiększające obraz. Zabawy z wykorzystaniem lornetki.
6. Meteorologia.
> Charakterystyczne symptomy pogody – próba przewidywania mrozu,odwilży,opadów różnymi sposobami.
> Doświadczenia z magnesem.
7. Świąteczne tradycje.
> Poznawanie właściwości papieru – wybór odpowiednich gatunków do wykonania choinkowych ozdób i zabawek.
> Co porusza elektryczne zabawki? Zabawa latarką na baterie, poznawanie zasad świecenia żarówki.


3. Wiosna to pora na:

-obserwację zjawisk topnienia lodu i śniegu (roztopy,pękający lód).
-zakładanie ogródków, porównywanie nasion, badanie przepuszczalności gleby itp.
-obserwowanie rozwijających się roślin.

Propozycje tematyki zabaw badawczych

1.Wiosenna pogoda.
> Badanie przepuszczalności gleby – piasek, glina,ziemia,torf -wybór ziemi odpowiedniej do przesadzania kwiatów. Badanie zjawiska rozpuszczalności.
2.Wiosna na polu, w ogrodzie, w domu, w szkole.
> Zabawy eksploracyjne związane z wiosną, z siewami, np. poznawanie nasion.
> Sposoby przyspieszania wzrostu roślin- w jaki sposób?
> Obserwowanie wiosennych prac polowych.
> Wiosenne porządki w domu i w szkole.
3.Tradycje wielkanocne.
> Malowanie pisanek, przygotowanie koszyczka do święcenia.
> Zabawy z wykorzystaniem jajka. Kiedy pływa,kiedy tonie,w jaki sposób rozpoznać czy jest surowe, czy ugotowane.
4.Hodowla roślin. Zakładanie ogródków.
> Kiełki jako zdrowy dodatek do pożywienia.
5.Zapachy wiosny.
> Rozpoznawanie za pomocą węchu – zapachu kwiatów, parującej ziemi,krzewów,drzew, powietrza (np. po deszczu, w czasie mgły).


1. Lato to pora na:

-zabawy na słońcu,
-rozwijanie wrażliwości na piękno i zalety lata,
-zapoznawanie dzieci z charakterystycznym dla różnych regionów materiałem przyrodniczym,
-przyglądanie się światu w słońcu,
-obserwowanie wzrostu roślin.

Propozycje tematyki zabaw badawczych

1.Zabawy z piaskiem.
> Zjawisko włoskowatości (wsiąkania wody).
> Doświadczenia z piaskiem suchym i mokrym.
2.Zabawy z cieniem.
> Na wolnym terenie przy dobrym nasłonecznieniu – porównywanie kształtów, długości, wielkości cienia, sposobu ustawienia ciała wobec słońca.
3.Kolory lata.
> Szukanie ciepłych kolorów w barwach podstawowych.
> Szukanie ciepłych barw pochodnych.
4.Zapachy lata.
> Rozpoznawanie za pomocą węchu zapachu traw, kwiatów, drzew charakterystycznych dla tej pory roku.