Nasza wyobraźnia przewodnikiem po krainie fantazy. Scenariusz lekcji języka polskiego w klasie I

Cele:

Uczniowie potrafią:
Określić, co to jest literatura fantazy.
Wcielić się w któregoś z wybranych postaci świata fantazy.
Wymienić i nazwać najpopularniejsze rasy tegoświata
Odróżnić świat fantazy od świata fantazji.

Metody i środki dydaktyczne:
Krótka inscenizacja
Mapa Śródziemia
Schemat ras
Pytania i odpowiedzi
Dyskusja
Fragmenty literatury Tolkiena

Przebieg lekcji:

Wprowadzenia w temat lekcji(nauczyciel)
Scenka prezentująca przedstawicieli poszczególnych ras oraz światy
Pytania i odpowiedzi
Dyskusja
Podsumowanie

Wniosek z lekcji

Zakończenie-rozdanie gościom pamiątkowych książeczek.

1.Przypomnienie lektur, które uczniowie czytali w pierwszym semestrze. Uczniowie największą uwagę skupiają na „Krzyżakach” i „Zemście”.

2.Porównanie powieści z dramatem(?). Przypomnienie gatunków powieści ze zwróceniem uwagi na mit i legendę.

3.Określenie czasu akcji „Krzyżaków”(średniowiecze), nawiązanie do powieści „Hobbit”

4. Określeni świata przedstawionego w „Hobbici” i „ Władcy Pierścieni”

5. Scenka przygotowana przez uczniów prezentująca rasy i światy w literaturze fantazy:

Na miejsce do tego wyznaczone wchodzą przedstawiciele czołowych ras świata fantazy. Ustawiają się na tle wypisanych stylizowanych na archaiczne pismem tabliczek z ich imionami. Obok widnieje duża mapa Śródziemia. Naprzeciwko widać dużą skałę z pieczara przywaloną głazem. W tle gesty las, półmrok. Za postaciami idą dwaj przewodnicy po krainie fantazy. Z dwóch kątów wyłaniają się dwie tajemnicze postacie. To nasza wyobraźnia, która pomoże nam dostrzec wszystkie tajniki przedstawionego świata i z pomocą przewodników zaprowadzi nas w fascynujące jego wnętrze. Postacie stoją w milczeniu ( Każdy z uczniów biorący udział w scenie jest przebrany i ucharakteryzowany). Wyobraźnia przedstawia każdą z nich.

Ork - wielkie, brzydkie, głupie stworzenie. Orki są bardzo niebezpieczne. Nie wiadomo dokładnie skąd się wzięły. Prawdopodobnie stworzył je Pan Ciemności. Mieszkają w Mordorze lub na Pustkowiach Chaosu, ale wolą podróżować siejąc zło i zniszczenie. Większość orków nie umie mówić, ale zdarzają się wyjątki.

Krasnolud – to istota twarda, silna, pracowita i dobrze pamiętająca wszelkie krzywdy jak i przysługi. Krasnoludy kochają złoto i inne świecidełka. Pracują w kopalniach i tam też mieszkają. Nie znoszą elfów, bo bardzo się od siebie różnią. Nie ma krasnoluda bez brody.

Łotrzyk – Łotrzykowie to zawodowi złodzieje posiadający specjalne do tego umiejętności. Najlepszymi łotrzykami są niziołki, które dzięki swojemu niskiemu wzrostowi i zręcznym palcom idealnie nadają się do tej pracy. Potrafią poruszać się bezszelestnie niemal na każdym terenie. Są częściowo uodpornione na uroki i trucizny. Podstawowym ekwipunkiem łotrzyka jest lekka kusza służąca do ostrzeliwania wroga z niewidocznych miejsc i sztylet, który służy do odcinania sakiewek lub cichego „unieszkodliwiania” wroga. Czarna peleryna to jego idealny kamuflaż.

Iluzjonista – to czarodziej wykorzystujący magie iluzjonistyczną. Jego motto to: „nie ufaj oczom, one często kłamią.” Potrafi stworzyć złudnie obrazy w celu odstraszenia, zmylenia albo nawet zabicia wroga. Źli iluzjoniści wykorzystują swoja moc do opanowania umysłu np.: władcy miasta czy państwa. Inni uwielbiają „bawić się” swoimi umiejętnościami i często robią różne psikusy. Mają duże poczucie humoru.

Czarodziej – to postać władająca magią. Naukę zaczyna się od najmłodszych lat. Uczeń musi poznać tajemne gesty i słowa, aby w końcu stać się potężnym czarodziejem. Kiedy nauka się skończy, czarodziej wyrusza w poszukiwaniu jeszcze większej potęgi. Istnieje magia biała, czyli lecznicza, elementarna, czyli żywiołów oraz czarna, czyli destrukcji. To tylko przykłady rodzajów magii, które są nazywane szkołami. Tylko elfy mogą poznać wszystkie tajniki magii, ponieważ żyją wiecznie.

Łowca – nazywany również tropicielem jest doskonałym łucznikiem i wojownikiem. Większość czasu przebywa lasach, gdzie czuje się najlepiej. Łowcy opiekują się zwierzętami, ale tylko dobrymi. Nazywają się tak, ponieważ wybierają sobie ulubiona ofiarę. „Ofiarą” może zostać np.: ork, troll czy nawet smok. Często bronią miast i grodów przed swymi największymi wrogami. Źli łowcy wykorzystują swoje umiejętności do zabijania dla zysku. Tropicielami zostają najczęściej ludzie i elfy.

W międzyczasie krasnolud odsuwa kamień pieczary i wygarnia stamtąd srebro. Napawa się bogactwem. Podchodzi ork(przygląda się), za nim cichutko staje łotrzyk i kradnie mu sakiewkę. Ork reaguje agresywnie. Łotrzyk oddaje dwie sakiewki (wcześniej ukradł jedna czarodziejowi).Krasnolud ukrywa w pieczarze srebro. Postacie w milczeniu przesuwają się pod schemat ras.

Uczniowie siedzą w trzech oddzielnych grupach. Nad nimi widnieją tabliczki z nazwą świata, którego są reprezantami. Są to: Śródziemnie, Dangeons & Dragons i Warhammer. Przewodnicy podchodzą do mapy. Następuje przedstawienie wymienionych światów.( Wypowiedzi przedstawicieli grup uzupełniane są przez przewodników).

Śródziemie – to kraina stworzona przez sławnego pisarza, J.R.R Tolkiena. Tolkien oparł swoja koncepcję na podstawie mitów i legend celtyckich, angielskich i skandynawskich. Tolkien opisuje ten świat bardzo barwnie. Najważniejsze miejsce to Shire, kraina hobbitów. Pisarz upodobnił ją do Anglii, swojej ojczyzny. Hobbici maja podobny akcent, zwyczaje i kulturę. Rivendel to piękną kraina elfów, która rządzi Elrond. On ma ok. 3500 lat i pilnuje, aby chaos nie zapanował w Śródziemiu. Las Lorien to kolejna kraina elfów. Drzewa maja tam złote liście a kwiaty są urzekająco piękne. Rządzi tam Galadriela, najpiękniejsza istota w tej krainie. Mroczna Puszcza to ostatnia z krain elfów. Jest największa i najniebezpieczniejsza. Tamtejsi elfowie są doskonałymi strzelcami. Potrafią trafić ptaka po ciemku. Rohan i Gondor to królestwa ludzi. Są podobne do naszych średniowiecznych państw. Rohan słynie z doskonałej kawalerii a ludzie Gondoru z męstwa. Najstraszniejszą kraina jest Mordor. To siedlisko zła. Tam mieszkają wszystkie najstraszniejsze potwory. Są to wywierny, trolle, orki i inne potwory.

Dangeons & Dragons – to najpopularniejsza kraina. Nie charakteryzuje się czymś specjalnym. Miejsca tworzymy sobie sami w swojej wyobraźni. Występują tam takie rasy jak elfy, półelfy, ludzie, półorki, niziołki, gnomy, krasnoludy. Większość znamy, ale opiszę tu krótko półelfa i półorka. Te rasy powstają w związku ludzi i orków, bądź elfów. Charakteryzują się ludzka rządzą władzy, ambicją i ciekawością. Półelfy dziedziczą piękność elfów, ich muzykalność i zdolności strzeleckie. Półorki dziedziczą orczą siłę i naiwność. Zawody to wojownik, paladyn, kapłan, czarodziej, zaklinacz, mnich, tropiciel, bard, łotrzyk, barbarzyńca, druid,.

Warhammer – ten świat jest cały czas upiększany i urozmaicany przez jego miłośników. Występują tam profesje, które postacie zmieniają wraz z rozwojem. Można być barmanem, gladiatorem lub zabójcą gigantów. To tylko trzy z ok.400 profesji. Świat ten dzieli się na królestwa takie jak Stary Świat, Nowy Świat, Arabię i wiele innych. Ras tez ciągle przybywa, lecz podstawowe to elf, człowiek, krasnolud, niziołek. Elfy dzielą się na leśne, mroczne, wysokie, morskie i śnieżne. Kraina ta jest niespokojna i cały czas trwają tam potyczki dobra ze złem.

Po scenie zadawane są przewodnikom pytania. Obaj udzielają obszernych i wyczerpujących wypowiedzi. Pytań jest sporo, bo klasa wcześniej przeczytała obie opowieści( „ Hobbit, czyli tam i z powrotem” i „Władca Pierścieni”). Bardzo szybko nawiązuje się dyskusja, bo każdy ma coś do powiedzenia i każdy swoich racji próbuje dowieść.

Nauczyciel przerywa dyskusję, aby zebrać i podsumować wszystkie wiadomości na temat świata fantazy. Uczniowie próbują umiejscowić go w konkretnym miejscu i czasie. Dochodzą do wniosku, że może to być przeszłość jak i teraźniejszość, a akcja rozgrywać się może się wszędzie. Odnosimy to wszystko do literatury i dochodzimy do wniosku, że literatura fantazy to magiczno-awanturnicza odmiana fantastyki nawiązująca do mitów, legend, baśni wspólnym wielu kręgom kulturowym.