Wśród greckich i rzymskich bogów

Scenariusz indywidualnej lekcji historii z uczennicą klasy V.

Czas: 1 godzina lekcyjna

Temat: Wśród greckich i rzymskich bogów.

Treści programowe:
- greckie wyobrażenia bogów,
- główni bogowie greccy i rzymscy,
- formy kultu w Grecji i Rzymie,
- mitologia grecka i rzymska.

Cele lekcji – po zakończonych zajęciach uczennica:
Pamięta:
- pojęcia: wyrocznia, politeizm,
- głównych bogów greckich i rzymskich.
Rozumie:
- wyżej wymienione pojęcia,
- czym różniły się wierzenia mieszkańców Starożytnego Wschodu od religii Greków i Rzymian.
Potrafi:
- prawidłowo posługiwać się pojęciami poznanymi w trakcie lekcji,
- opowiedzieć w jaki sposób Grecy i Rzymianie wyobrażali sobie bogów,
- przypisać bogom ich atrybuty i dziedziny życia, którymi się opiekowali,
- wskazać na mapie Olimp, Delfy.

Metody nauczania:

- metody programowe: praca z podręcznikiem, zeszytem ćwiczeń, atlasem,
- metody podające: opowiadanie, pogadanka,
- metody aktywizujące: gry dydaktyczne z wykorzystaniem materiałów przygotowanych przez nauczyciela.

Środki dydaktyczne:

- Podręcznik do historii, zeszyt ćwiczeń,
- Atlas historyczny dla szkoły podstawowej,
- W. Bobiński, Historia – wędrówki przez czas dla klasy V, Kraków 1995.
- Mitologie, pod red. Haliny Szal, Lublin 2001.
- J. Parandowski, Mitologie, Londyn 1992.
- Kserokopie materiałów pomocniczych: krzyżówki, schemat rodziny bogów greckich i rzymskich, tekst z lukami itp.

Struktura i opis lekcji:

I. Wprowadzenie.

1. Przedstawienie tematu lekcji i zapoznanie uczennicy z jej głównymi celami.
2. Nawiązanie do tematu zadania domowego i wyjaśnienie pojęć: monoteizm i politeizm.
3. Pytanie: która forma kultu może charakteryzować religię grecką i rzymską na podstawie znanych ci wiadomości z innych źródeł np.: telewizja, czasopisma czy lekcje np. języka polskiego?

II. Rozwinięcie.

1. Opowiadanie nauczyciela na temat greckich wyobrażeń bogów, miejsca „zamieszkania” bogów greckich. ( uczennica wskazuje Olimp na mapie w atlasie, oraz samodzielnie próbuje zaznaczyć je na konturowej mapce Grecji .
2. Opowiadanie nauczyciela - wierzenia Greków, początek bogów olimpijskich.
Przeczytanie fragmentu mitu - polecenie, aby uczennica zwróciła uwagę na imiona głównych bogów olimpijskich.

3. Przedstawienie schematu ( drzewa genealogicznego) bogów olimpijskich ( uczennica otrzymuje kserokopię do wklejenia ). Korzystając z krótkiego opisu przypisuje poszczególnym bogom ich atrybuty oraz przedstawia dziedziny życia, którymi się opiekowali)
4. Zeszyt ćwiczeń. Napisz do jakiego boga modliła się rodzina grecka w wymienionych sytuacjach życiowych – samodzielne wykonanie ćwiczenia.
(sprawdzenie poprawności wykonania ).

5. Formy kultu i oddawania czci bogom w Grecji. Krótka pogadanka na temat co znaczy czcić bogów?
- krótkie opowiadanie na temat roli „kapłanów” i składania ofiar.
- wyjaśnienie pojęcia „wyrocznia”, oraz jej roli w starożytnym świecie.
- pokaz zdjęć przedstawiających kapłanów egipskich, świątyń i grobowców.

6. Wyobrażenie rzymskich bogów – krótkie opowiadanie nauczyciela.

7. Przeniesienie bogów greckich do Rzymu – porównanie bogów rzymskich z ich greckimi odpowiednikami ( wykorzystanie schematu porównującego bogów),
- odczytanie nazw głównych bogów rzymskich, ich atrybutów oraz dziedzin życia którymi się zajmują.

8. Formy kultu w Rzymie – opowiadanie nauczyciela:
- składanie ofiar, rola bogini Westy w życiu Rzymianina.
- wiara w przepowiadanie przyszłości – wyrocznie rzymskie – odczytanie fragmentu przepowiedni. Polecenie aby uczennica zwróciła uwagę w jakich sprawach „ radzono” się wyroczni w Rzymie.

9. Religia Grecji i Rzymu współcześnie.

10. Polecenie aby uczennica wkleiła do zeszytu w ramach notatki z lekcji otrzymane materiały.

III. Powtórzenie i podsumowanie.

1. Omówienie przez uczennicę jak Grecy i Rzymianie wyobrażali sobie bogów, oraz w jaki sposób oddawali im cześć.
2. Wykonanie ćwiczenia – zeszyt ćw. (Wpisz do krzyżówki imiona rzymskich odpowiedników bogów greckich.)
3. Wskazanie na mapie Olimpu i Delf.
4. Omówienie jaka rolę w państwach starożytnych zajmowały wyrocznie oraz jaki był stosunek ludzi do bogów.

IV. Ocena ucznia i zadanie pracy domowej.

1. Wpis oceny do dziennika za pracę na lekcji.
2. Praca domowa : Napisz w kilku zdaniach czym różniły się wierzenia mieszkańców Starożytnego Wschodu od religii Greków i Rzymian. Możesz skorzystać z innych źródeł np. „Mitologii” pod red. Haliny Szal.