GIMNAZJALNY
KONKURS WIEDZY O HIV/AIDS
„Żyję bez ryzyka”
1. Co to jest HIV?
HIV to ludzki wirus upośledzenia odporności, który atakuje i po jakimś czasie niszczy układ odpornościowy organizmu, wywołując AIDS.
(1 pkt)
2. Co to jest AIDS?
AIDS oznacza zespół (szereg objawów określonej choroby) nabytego (niewrodzonego) upośledzenia (osłabienie lub zniszczenie układu odpornościowego chroniącego człowieka przed drobnoustrojami chorobotwórczymi) odporności.
(1 pkt)
3. HIV to:
a) wirus
b) pasożyt
c) bakteria
(1 pkt)
4. Czy zakażenie HIV jest jednoznaczne z tym, że jest się chorym na AIDS?
a) tak
b) nie
Odpowiedź uzasadnij.
Zakażenie wirusem HIV, nie jest jednoznaczne z tym, że jest się chorym na AIDS. Kolejne etapy zakażenia i choroby przedstawiają się następująco: zakażenie HIV, od 3 do 12 tygodni- wytwarzanie się przeciwciał, do 10 lub więcej lat pojawianie się objawów AIDS, od 6 miesięcy do 2 lub więcej lat- śmierć. Można przez wiele lat być zakażonym HIV, czuć się zdrowo i nie być chorym na AIDS.
(2 pkt)
5. Czy można rozpoznać osobę zakażoną HIV? Jak można to zbadać?
Nie można rozpoznać osoby zakażonej HIV. Można to zbadać jedynie na podstawie testu wykrywającego obecność antygenu lub przeciwciał przeciw HIV.
(2 pkt)
6. Wymień nazwy instytucji działających na rzecz osób zakażonych HIV i żyjących z AIDS
Np.:
· Krajowe Centrum ds. AIDS,
· Ogólnopolski Całodobowy Telefon Zaufania AIDS,
· Polskie Towarzystwo Oświaty Zdrowotnej,
· Stowarzyszenie Wolontariuszy Na Rzecz Dzieci „Mały Książę”.
Za podanie prawidłowej nazwy instytucji (1 pkt.)
7. Kiedy obchodzimy DZIEŃ SOLIDARNOŚCI Z ZAKAŻONYMI HIV I CHORYMI NA AIDS?
1 grudnia
(1 pkt.)
8. Czego symbolem jest charakterystyczna czerwona kokardka?
Kokardka ta symbolizuje solidarność z zakażonymi HIV i chorymi na AIDS.
(1 pkt.)
9. Podaj sposoby przenoszenia wirusa HIV
· Stosunek seksualny,
· Kontakt z zakażoną krwią (używanie wspólnych strzykawek, igieł, robienie tatuażu, przekuwanie uszu – niewysterylizowanymi narzędziami,
· Zakażenie dziecka przez matkę w czasie ciąży, porodu lub karmienia piersią.
Za każda poprawna odpowiedź (1 pkt.).
10. Dlaczego nie zakażamy się wirusem HIV od zwierząt i owadów?
Nie zakażamy się wirusem HIV od zwierząt i owadów, ponieważ jest to ludzki wirus.
(1 pkt.)
11. Czy można zaszczepić się przeciw HIV?
a. tak
b. nie
(1 pkt.)
12. Jakich zasad należy przestrzegać przy udzielaniu pierwszej pomocy? (Nie wiemy, czy osoba jest zakażona HIV).
· Zawsze używać rękawiczek jednorazowych,
· Unikać kontaktu z krwią oraz płynami ustrojowymi drugiej osoby,
· Nie wkładać i nie zdejmować rękawiczek, przy pomocy zębami,
· Skaleczenia i pęknięcia na skórze lub otwartej ranie pokryć jałowym opatrunkiem,
· Zużyte rękawiczki wywrócić je na drugą stronę (zarazki pozostaną wewnątrz),
· Rękawiczki wyrzuć do kosza, zawijając je w plastikową torebkę,
· Umyj ręce lub inne powierzchnie skóry w przypadku, gdy miałeś kontakt z krwią lub innymi płynami ustrojowymi drugiej osoby,
· Używać specjalnej maseczki przy wykonywaniu sztucznego oddychania.
Za każdą poprawną odpowiedź (1 pkt.).
13. Wymień wydzieliny, z którymi kontakt grozi zakażeniem HIV?
· Sperma,
· Wydzielina pochwy,
· Krew.
Za każdą poprawną odpowiedź (1 pkt.).
14. Wymień sytuacje, w których kontakt z krwią innej osoby może doprowadzić do zakażenia HIV
· Korzystanie ze wspólnych strzykawek i igieł,
· Wspólne korzystanie z golarek z ostrzem, brzytew, z narzędzi do tatuażu i przekuwania różnych części ciała,
· Wspólne korzystanie ze szczoteczki do zębów,
· Transfuzja krwi.
Za każdą poprawną odpowiedź (1 pkt.).
15. Podaj powody, dla których AIDS jest groźną choroba
· Nie ma lekarstwa na AIDS,
· AIDS jest choroba śmiertelną,
· AIDS wiąże się z dyskryminacja i nietolerancją,
· Nie ma szczepionki na AIDS.
Za każdą poprawną odpowiedź (1 pkt.).
16. Wymień sytuacje, które nie niosą ze sobą ryzyka zakażenia HIV
Np.:
· Ukąszenie przez owada,
· Obejmowanie i dotykanie,
· Korzystanie ze wspólnego ręcznika,
· Plucie, kasłanie, smarkanie,
· Pocałunki,
· Mieszkanie w tym samym domu, pokoju,
· Kontakt ze zwierzętami,
· Noszenie ubrań innej osoby,
· Palenie tego samego papierosa,
· Pływanie w basenie,
· Uścisk dłoni,
· Jedzenie i korzystanie z tych samych naczyń,
· Korzystanie z toalety,
· Oddawanie krwi,
· Korzystanie z tych samych źródeł wody.
Za każdą poprawną odpowiedź (1 pkt.).
17. Wymień osoby lub miejsca, do których może udać się po pomoc osoba z problemem związanym z HIV, AIDS.
Np.:
· Rodzice,
· Lekarz,
· Nauczyciel,
· Pracownik poradni,
· Klinika dermatologiczna,
· Pielęgniarką,
· Osoba duchowna,
· Zakład opieki zdrowotnej,
· Telefon zaufania.
Za każda poprawną odpowiedź (1 pkt.).
18. Podaj powody, dla których należy okazywać zrozumienie osobom z HIV, AIDS
Np.:
· Cierpienie tych ludzi jest jeszcze większe, jeśli są izolowane,
· Należy myśleć o innych a nie tylko o sobie,
· AIDS to bardzo bolesna, przewlekła i śmiertelna choroba,
· Ludzi żyjących z HIH/AIDS często opuszcza rodzina i przyjaciele.
Za każda poprawną odpowiedź (1 pkt).
19. Podaj sposoby udzielania osobie chorej na AIDS wsparcia emocjonalnego
Np.:
· Zapytaj, czego potrzebuje i co możesz dla niej zrobić,
· Okazuj uczucia – bądź szczery i otwarty,
· Zachęca, aby dbała o siebie,
· Okazuj wsparcie i chwal, kiedy na to zasługuje,
· Zachęcaj do okazywania uczuć, także negatywnych.
Za każdą poprawną odpowiedź (1 pkt).
20. Zaznacz kółeczkiem prawidłową odpowiedź: P – prawda, N – nieprawda.
Możesz zakazić się HIV, korzystając z toalety. P N
Istnieją dowody na to, że niektóre owady mogą przenosić HIV. P N
Istnieje szczepionka przeciwko wirusowi HIV. P N
Osoba chora na AIDS może umrzeć w okresie w od 6 miesiącu do 2 lat, jeśli nie podjęła leczenia. P N
Odnotowano przypadki zakażenia HIV przez pocałunek. P N
Im większa liczba partnerów seksualnych, tym większe ryzyko zakażenia. P N
Można latami żyć z HIV i nie zachorować na AIDS. P N
Jeżeli zostaniesz zakażony, to na całe życie. P N
Matka może przekazać wirusa HIV swojemu nienarodzonemu dziecku lub niemowlakowi. P N
Osoba zakażona HIV, której nie pozwala się uczestniczyć w zajęciach szkolnych lub pracować to ofiara dyskryminacji. P N
Jeżeli jesteś związany tylko z jedną osoba, nie zakazisz się HIV. P N
Osoby chore na AIDS umierają z powodu ciężkich chorób. P N
Max (12 pkt).
Ze względu na obecność w teście pytań otwartych nie podajemy ostatecznej punktacji.
PYTANIA DODATKOWE – EWENTUALNA DOGRYWKA
Odpowiedzi ustne.
1. Co oznacza termin „okienko serologiczne”? Dlaczego świadomość jego istnienia jest tak ważna?
„Okienko serologiczne” to okres, w którmy przeciwciała nie wykształciły się jeszcze we krwi osoby zakażonej w ilości wystarczającej do wykrycia testami. Trwa to od 2 do 12 tygodni. Należy o tym pamiętać, ponieważ test na HIV wykonuje się w poszukiwaniu przeciwciał, a nie samego wirusa. Wynik testu przeprowadzonego podczas „okienka serologicznego” może być ujemny, a badana osoba może zakażać innych.
2. Jak wygląda i czuje się osoba od momentu zakażenia HIV do śmierci spowodowanej AIDS?
Można wyglądać zdrowo i czuć się dobrze przez wiele lat od momentu zakażenia; potem powiększają się węzły chłonne, pojawia się gorączka, pocenie w nocy, zmęczenie, kaszel; później mogą pojawić się ciężkie choroby – gruźlica, nowotwory, zapalenie płuc, choroby mózgu, grzybica. Każda z tych chorób może doprowadzić do śmierci.
3. Podaj trzy powody, dla których ktoś chciałby poddać się testowi na obecność wirusa HIV.
· Żeby nie zakazić innych,
· Żeby zacząć się leczyć,
· Aby zapobiec ciężkiej chorobie, np. zapaleniu płuc,
· Żeby nie przekazać wirusa swojemu dziecku,
· Żeby nie oddać zakażonej krwi podczas transfuzji,
· Żeby poinformować swojego partnera.
Źródło:
1. red. G. Konieczny, W. Paszyński, Zapobieganie Hiv/Aids i chorobom przenoszonym drogą płciową. Edukacja młodzieży szkolnej, Warszawa 2005.
2. Co musisz wiedzieć o Hiv i Aids bez względu na to gdzie mieszkasz czy pracujesz, Warszawa 2004.
3. Z. Izdebski, D. Rogowska-Szadkowska, Hiv bać się czy nie?, Warszawa 2005.