: Zdrowy styl odżywiania się jako efekt kreacji medialnej
Odpowiednie żywienie jest warunkiem prawidłowego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wpływa na wygląd i zdrowie człowieka. Dostarcza składników odżywczych potrzebnych do budowy tkanek. Prawidłowe żywienie to nie tylko odpowiednia ilość pożywienia i częstość spożywania posiłków, ale przede wszystkich wartość odżywcza spożywanych posiłków.
Reakcją na choroby cywilizacyjne przewodu pokarmowego jest duże zainteresowanie ludności organizacją zdrowego odżywiania się. Potrzeby te są zaspokajane w pewnym stopniu przez media. Zalecają one jak należy się odżywiać. Do przekonania widzów posługują się filmami, programami, wypowiedziami aktorów lub znawców naukowych dietetyki.
Panujące przekonanie „w zdrowym ciele, zdrowy duch” sprawia, że telewidz jest w stanie uwierzyć, że aby być szczęśliwym należy zdrowo się odżywiać.
Reklamy stanowią istotną rolę w kształtowaniu się wzorca żywieniowego . Reklamy jogurtów, które niewątpliwie są źródłem białka i wapnia przekonują rodziców i ich pociechy, że jest to produkt, który należy spożywać.
Brak modelu żywieniowego, oprócz tego zaczerpniętego z domu rodzinnego sprawia, że ludzie często zapadają na coraz to nowe choroby.
Badania dowodzą, że coraz większy odsetek ludzi choruje na otyłość oraz cierpi z braku składników odżywczych w przyjmowanym pożywieniu. Głównie chodzi o wapń i białko. W to miejsce pojawia się reklama serka – serek hochland szklanka mleka w dwóch plasterkach”. Kolejna akcja to „Pij Mleko Będziesz Wielki” miała na celu uświadomienie dzieciom i ich rodzicom, jak ważne dla zdrowia jest picie mleka. Reklamy w Polsce propagujące picie mleka, posłużyły się znanymi osobami, takimi jak: Bogusław Linda, Kayah i Krzysztof Hołowczyc można je było zobaczyć w mediach ogólnopolskich między innymi
w telewizji.
Profilaktyce mają również służyć różnego rodzaju programy telewizyjne, niekoniecznie polskiej produkcji. Lekarz dietetyki wkraczający w życie rodzin cierpiących między innymi na nadwagę, zmienia stopniowo ich nawyki żywieniowe. Przy widocznych efektach tej pracy telewidz zaczyna wierzyć w możliwość zrzucenia nadmiaru kilogramów.
Instytut Żywności i Żywienia określa zagrożenia jakie wynikają z jedzenia Fast-food’ów. Stąd też programy promujące spożywanie warzyw pod różnymi postaciami zastępując żywność przetworzoną.
Żywe przykłady takie jak osoby po skutecznej kuracji odchudzającej przekonują widzów. Tym bardziej, gdy dietę stosowała osoba znana i lubiana przez ludzi. Autorytetem są też dla ludzi osoby z odpowiednim tytułem naukowym.
Powstają również programy płatne w związku z tym nie docierają one do wielu telewidzów.
Myślę, że środki masowego przekazu w tym telewizja, angażują się w kampanie edukacji żywieniowej.
Programy edukacyjne przekonują, że zdrowa żywność może być smaczna. Więc po co jeść cokolwiek co szkodzi, skoro można połączyć przyjemność z racjonalnym odżywianiem się.
Zdrowemu stylowi odżywiania się poświęcone są nie tylko reklamy, ale również magazyny popularno-naukowe w dużej części poświęcone zdrowiu i profilaktyce zapobieganiu chorób, urodzie i sposobach jej pielęgnowania, a także o aktywnym stylu życia. Celem programu jest promowanie zdrowego trybu życia.
Magazyny medyczne tworzone w oparciu o aktualne badania naukowe w Polsce i na świecie prezentują porady dotyczące sposobu odżywiania się.
Magazyny fitness proponują w swoim programie proste ćwiczenia, które pozwolą nam na utrzymanie kondycji i zdrowia. Elementem programu jest również czas na spotkanie ze specjalistą od diet czy lekarzem.
Przepis na zdrowe odżywianie się podany jest w telewizji. Gwiazdy telewizyjne chętnie opowiadają o swoich sposobach na szczupłą i piękną sylwetkę, a co za tym idzie zdrowie. Przekonują, że zawdzięczają to wszystko piciu dużej ilości wody mineralnej i zastępowaniu tłustych smażonych potraw oraz tuczących deserów owocami, warzywami czy gotowanym jasnym mięsem. Czasem podają przepis na swoją ulubioną lekkostrawną, niskokaloryczną, a przy tym smaczną potrawę. Kusi więc stosowanie chociaż krótki czas takiej diety, by być tak jak sławny aktor pięknym i szczęśliwym.
Przekonanie do jedzenia takich, a nie innych produktów jest łatwe dla mediów. Krótka forma, prosty przekaz, nasycenie kolorami, często atrakcyjna oprawa dźwiękowa – wszystko to przyciąga telewidzów.
Szczególnie reklamy są zapamiętywane przez dzieci. Badania nad wpływem między innymi reklamy na styl odżywiania się dokonał Amerykanin N. Wilson. Według tego badacza produkty reklamowane można podzielić na dwie grupy: do pierwszej grupy należą: nabiał, płatki, makaron, mięso, warzywa i owoce, do drugiej: wyroby cukiernicze, napoje, pikantne chipsy, ciastka, batony. Analiza porównawcza wykazała, że zdecydowana większość reklam promowała żywność niezdrową, co można też zauważyć w polskich warunkach. Na szczęście nie brakuje reklam promujących zdrowe produkty.
Reklamy zachęcają rodziców do kupowania produktów bogatych w białko, wapń i witaminy. Wmawiają, że to najlepsze co można dać dzieciom.
Spożywane przez dzieci posiłki są zdominowane przez produkty reklamowane. Najpopularniejsze płatki to Nesquik i Cornflakes, których reklamy są kierowane do całych rodzin i pojawiają się przed i w trakcie wielu najbardziej oglądanych seriali i programów. Podobnie wygląda sytuacja z nabiałem. Najczęściej jadane jogurty to: jogobella oraz danonki. Wśród serków i deserów najpopularniejszy jest serek danio, który się pojawia w reklamach niekoniecznie skierowanych do dzieci. Deser fantazja skierowany jest do widzów dorosłych, jego reklama zawiera wręcz podtekst erotyczny.
Dzieci znają już na pamięć marki produktów spożywczych takich jak: jogobella, danonki, corn flakes.
Produkty spożywane przez dzieci to w głównej mierze te znane
z telewizji. Tak wynika z badań (Kosssowski 1999). Badania (Brombosz 1993) wykazały, że dzieci za najbardziej interesujące uważają reklamy, w których występują animacje komputerowe, dowcip, humor, piosenka. Połączenie tych elementów można było zauważyć w reklamie serka danio. Badania te wykazały że telewizja w tym reklamy w znacznym stopniu wpływają na kształtowanie i umacnianie nawyków żywieniowych szczególnie dzieci. One zbyt bezkrytycznie przyjmują informacje uzyskaną z telewizji. Dyrektywy Unii Europejskiej narzucają dyrektywy, zgodnie z którymi media powinny ograniczać ilość reklam promujących niewłaściwe nawyki żywieniowe. Należy uświadamiać rodzicom i dzieciom zalety spożywania zdrowych posiłków i konsekwencje utrwalania złych nawyków w postaci diety opartej o produkty bogate w cukry i tłuszcze.
Myślę, że telewizja rożnymi sposobami narzuca nam sposób odżywiania się. Oddziałuje na nas i daj możliwość przemyślenia co powinniśmy jeść. Zależne jest to oczywiście od programów jakie oglądamy i od tego czy uznajemy je za wiarygodne.
Do przygotowania eseju korzystałam z czasopisma „Problemy opiekuńczo – wychowawcze” poświęconemu w artykule Małgorzaty Niesiobędzkiej „Rola reklamy kształtowaniu nawyków żywieniowych dzieci”.